Διάταξη-χαράτσι απειλεί τις ιδιωτικοποιήσεις λιμανιών

Μια ρύθμιση του σχεδίου νόμου που προωθεί το υπουργείο Ναυτιλίας για τις παραχωρήσεις δραστηριοτήτων σε δέκα λιμάνια της χώρας που λειτουργούν με τη μορφή της ανώνυμης εταιρείας μπορεί να τινάξει στον αέρα τον σχεδιασμό του ΤΑΙΠΕΔ, σύμφωνα με στελέχη που παρακολουθούν το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων.

Όπως εξηγούν, στο σχέδιο νόμου προβλέπεται πως ο παραχωρησιούχος θα καταβάλει, εκτός από το εφάπαξ τίμημα για την ανάληψη διαχείρισης μιας δραστηριότητας (π.χ. κρουαζιέρας, σταθμού εμπορευματοκιβωτίων, μαρίνας κ.α.), και τέλος 5% επί του κύκλου εργασιών, το οποίο μπορεί να αυξηθεί στην περίπτωση που «απειλείται η οικονομική βιωσιμότητα» του λιμανιού.

Οι αντιρρήσεις εστιάζονται στο γεγονός πως αυτό το τέλος του 5% μπορεί να αυξηθεί ανάλογα με τις πολιτικές επιδιώξεις κάποιου υπουργού και ανεξάρτητα από τις επιλογές που θα κάνει η διοίκηση ενός λιμένα. Για παράδειγμα, όπως λένε, μπορεί ο παραχωρησιούχος να κληθεί να καλύψει μελλοντικές «μαύρες τρύπες» που θα δημιουργηθούν σε δραστηριότητες του λιμανιού, που παραμένουν στα χέρια του δημοσίου.

Με το σχέδιο νόμου προωθείται η παραχώρηση δραστηριοτήτων στους λιμένες Αλεξανδρούπολης, Βόλου, Ελευσίνας, Ηγουμενίτσας, Ηράκλειου, Καβάλας, Κέρκυρας, Λαυρίου, Πάτρας και Ραφήνας. Το ΤΑΙΠΕΔ ελέγχει το 100% των μετοχών των αντίστοιχων οργανισμών λιμένα, αλλά η κυβέρνηση αποφάσισε πως δεν θα πωληθούν οι εταιρείες (όπως συνέβη σε Πειραιά και Θεσσαλονίκη με τον ΟΛΠ και τον OΛΘ), αλλά θα παραχωρηθούν κάποιες δραστηριότητες σε κάθε λιμάνι.

Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, που αναμένεται να ψηφιστεί την επόμενη εβδομάδα, «σε κάθε σύμβαση υπο-παραχώρησης, πέραν και ανεξαρτήτως του προβλεπόμενου οικονομικού ανταλλάγματος, επιβάλλεται στον υπο-παραχωρησιούχο αντισταθμιστικό/ανταποδοτικό τέλος υπέρ του οικείου Οργανισμού Λιμένος Α.Ε., το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει το πέντε τοις εκατό (5%) των ετήσιων ακαθάριστων εισπράξεων του υπο-παραχωρησιούχου.

Το ακριβές ύψος του αντισταθμιστικού/ανταποδοτικού τέλους προσδιορίζεται, με κοινή απόφαση των Yπουργών Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, πριν από την έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας του Ταμείου. Το τέλος αυτό επιβάλλεται ανεξάρτητα και επιπλέον από το συνολικό οικονομικό αντάλλαγμα της παραχώρησης που καταβάλλει ο υπο-παραχωρησιούχος».

Σε άλλο σημείο αναφέρεται πως «κατ’ εξαίρεση, το ύψος του αντισταθμιστικού/ανταποδοτικού τέλους δύναται να αναπροσαρμόζεται με κοινή υπουργική απόφαση και να υπερβαίνει το 5%, σε περίπτωση που με αντικειμενικό τρόπο τεκμηριώνεται ότι διακυβεύεται η βιωσιμότητα του οικείου Οργανισμού Λιμένος Α.Ε.».

Στη ρύθμιση του 5% που μπορεί να είναι μεγαλύτερο αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια συζήτησης του σχεδίου νόμου στην επιτροπή της Βουλής ο τομεάρχης nαυτιλίας της ΝΔ Γιάννης Πλακιωτάκης. Ο υπουργός Ναυτιλίας Φ. Κουβέλης απάντησε πως «το 5% μπήκε με αξίωση των θεσμών», προσθέτoντας πως «με δική μας αξίωση και έντονη διαπραγμάτευση και έντονη διαδικασία διαλόγου, τελικά βάλαμε τη διάταξη για την περαιτέρω αύξηση του τέλους για τα λιμάνια».