Δύο μεγάλες ανατροπές στο νόμο Κατσέλη

Στη μέγκενη των θεσμών έχει μπει ο νόμος Κατσέλη, ο οποίος μέσα σε έξι μήνες αναμένεται να χάσει ένα ακόμα μέρος της «εμπορικότητάς του» (σ.σ. προ μηνών επιβλήθηκαν αλλαγές όπως η απαίτηση άρσης του τραπεζικού απορρήτου).

Οι τελικές κατευθύνσεις συζητήθηκαν στο περιθώριο του Eurogroup. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Euro2day.gr, έχει «κλειδώσει» η κατάργηση της υφιστάμενης δομής του άρθρου 9, το οποίο ορίζει τα κριτήρια προστασίας της πρώτης κατοικίας από τον πλειστηριασμό, κάτι που εμμέσως επιβεβαιώνει και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος τόνισε ότι η πλειονότητα των διατάξεων θα διατηρηθεί και το 2019. Ωστόσο, η κατάργηση της υφιστάμενης δομής του άρθρου 9 ως προς το ύψος της αξίας του ακινήτου που προστατεύεται, αλλάζει τον νόμο εκ βάθρων.

Σήμερα, υπό τη νομική προστασία του νόμου βρίσκονται 12 δισ. ευρώ δάνεια, η πλειονότητα των οποίων είναι στεγαστικά. Το μήνυμα από τους εκπροσώπους των δανειστών αλλά και από τις εποπτικές αρχές της Φρανκφούρτης προς την ελληνική κυβέρνηση είναι σαφές και υπαγορεύει τον δραστικό περιορισμό της αξίας του ακινήτου που θα προστατεύεται.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η βάση υπολογισμού της αξίας της πρώτης κατοικίας δεν θα είναι η αντικειμενική αξία (σ.σ. όπως ορίζει σήμερα ο νόμος), αλλά η εμπορική. Για τον άγαμο, η πίεση που ασκείται είναι να προστατεύεται η πρώτη κατοικία εμπορικής αξίας έως 75.000 ευρώ και για οικογένεια με τρία παιδιά, το όριο να ανεβαίνει στις 100.000 ευρώ, γεγονός που περιορίζει την περίμετρο του νόμου. Σήμερα, ο νόμος προβλέπει την προστασία της πρώτης κατοικίας αντικειμενικής αξίας έως 180.000 ευρώ για τον άγαμο, 220.000 ευρώ για το ζευγάρι και η αξία αυξάνεται κατά 20.000 ευρώ για κάθε παιδί, μέχρι τα τρία. 

Στο άρθρο 9 πλην του ύψους της αξίας του ακινήτου, που αποτελεί αυστηρά πρώτη κατοικία για τον δανειολήπτη, ορίζονται το εύλογο μηνιαίο εισόδημα διαβίωσης στη βάση του ορίου φτώχειας, όπως αυτό έχει προσδιορισθεί από την Ελληνική Στατιστική Αρχή.

Πιέζουν και για το εισόδημα

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Euro2day.gr, υπό συζήτηση είναι ακόμη και τυχόν αλλαγές στα εισοδηματικά κριτήρια, καθώς οι θεσμοί θεωρούν υψηλά αυτά που σήμερα ορίζει ο νόμος και τα οποία (συνδυαστικά με την αξία της πρώτης κατοικίας) διαμορφώνονται ως εξής: Το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του οφειλέτη δεν υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης προσαυξημένες κατά 70%, δηλαδή κυμαίνεται από 13.906 ευρώ έως 40.800 ευρώ, ανάλογα με την οικογενειακή του κατάσταση. Συγκεκριμένα το οικογενειακό εισόδημα για ενήλικο θα πρέπει να είναι έως 13.906 ευρώ, για το ζευγάρι 23.659 ευρώ με προσαύξηση για το κάθε παιδί έως και το τρίτο 5.714 ευρώ.

Η επιδότηση που δεν εδόθη

Το 2016, όταν ο νόμος Κατσέλη άλλαξε και έγινε νόμος Σταθάκη, προστέθηκε μια ακόμη διάταξη, η οποία προέβλεπε την επιδότηση της μηνιαίας δόσης, όπως αυτή θα οριζόταν από το δικαστήριο, από το δημόσιο. Διάταξη η οποία έως σήμερα δεν έχει εφαρμοσθεί. Μάλιστα, η επιδότηση της δόσης από το δημόσιο προβλέπεται όταν η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας κυμαίνεται μεταξύ 120.000 και 220.000 ευρώ, προσαυξημένη ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του οφειλέτη (ένας ενήλικος: 120.000 ευρώ, ζευγάρι: 160.000 ευρώ και επιπλέον 20.000 ανά παιδί) και το ετήσιο εισόδημά του δεν υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, δηλαδή κυμαίνεται από 8.180 έως 24.000 ευρώ.

Η ενεργοποίηση της επιδότησης του δημοσίου έφερε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το μοντέλο που εφαρμόζει η Κύπρος με το πρόγραμμα «Εστία», το οποίο προβλέπει την επιδότηση του 1/3 της μηνιαίας δόσης από το κράτος.