Σε μια προσπάθεια καταγραφής και αξιολόγησης της νέας πραγματικότητας που έχει δημιουργηθεί μετά την απόφαση των ψηφοφόρων του Ηνωμένου Βασιλείου να ψηφίσουν «έξω» στο περιβόητο δημοψήφισμα, βρίσκονται τα στελέχη των ελληνικών επιχειρήσεων.
Το μόνο βέβαιο είναι πως μέσα σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, οι Έλληνες επιχειρηματίες προσπαθούν:
• Να κρατήσουν την ψυχραιμία τους και να μην παρασυρθούν από τυχόν υπερβολές που διατυπώνονται από πολιτικούς και media που θέλουν να... «εντυπωσιάσουν» κυρίως για ιδιοτελείς λόγους.
• Να ξεχωρίσουν τις επιπτώσεις σε βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες, σε άμεσες και έμμεσες.
• Να αρχίσουν να σκέφτονται την υιοθέτηση αμυντικών πολιτικών, προκειμένου να περιορίσουν τις όποιες συνέπειες και τέλος,
• να δουν αν από όλη αυτή τη... φασαρία, θα μπορούσαν να προκύψουν και ορισμένες πιθανές ευκαιρίες.
«Βαδίζουμε σε αχαρτογράφητα νερά, αλλά κατά τη γνώμη μου εμείς στην Ελλάδα ως κράτος, ως επιχειρήσεις και ως νοικοκυριά θα πρέπει να επικεντρωθούμε στο πώς θα διαρθρώσουμε τα δικά μας κακώς κείμενα, αφήνοντας τη διαχείριση του προβλήματος σε άλλους. Αν εμείς αφοσιωθούμε στο πώς θα κάνουμε καλύτερα τη δουλειά μας, τότε θα βελτιώσουμε την κατάσταση στην οικονομία της, ξεπερνώντας τις πιθανές παρενέργειες ενός Brexit», δήλωσε στο Euro2day.gr υψηλόβαθμο στέλεχος εισηγμένης εταιρείας.
Σύμφωνα με τους περισσότερους παράγοντες της αγοράς, οι «ορατές» επιπτώσεις του Brexit είναι περισσότερο έμμεσες (παρά άμεσες) και αβέβαιες τόσο ως προς την έκταση, όσο και ως προς τον χρόνο διάρκειάς τους.
Παγώνει ο σχεδιασμός για εταιρικές εκδόσεις
Μια πρώτη επίπτωση θα μπορούσε να είναι η περαιτέρω δυσκολία άντλησης κεφαλαίων (πρόσβαση σε χρηματοδότηση, ύψος επιτοκίων) από ελληνικές εταιρείες στο εξωτερικό, λόγω της γενικότερης αναστάτωσης που θα μπορούσε να διαμορφωθεί.
Ειδικότερα, παγώνουν οι σχεδιαζόμενες εκδόσεις ομολογιακών δανείων στο εξωτερικό από εγχώριες εταιρείες του εμποροβιομηχανικού τομέα, μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Η διάθεση αποστροφής ρίσκου που προκάλεσε το δημοψήφισμα στη Βρετανία καθιστά απαγορευτικό τον όποιο σχεδιασμό για άμεση έξοδο ενώ είναι πιθανόν οι συνθήκες να μην έχουν ομαλοποιηθεί ως τον Σεπτέμβριο.
Έτσι, ο όμιλος των Ελληνικών Πετρελαίων σχεδίαζε να εκδώσει πενταετές ομολογιακό τον προσεχή Σεπτέμβριο, με στόχο να αντλήσει κεφάλαια της τάξης των 200 με 400 εκατ. ευρώ. Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει συμφωνήσει με την Credit Suisse ώστε η τελευταία να αναλάβει κύριος ανάδοχος της έκδοσης. Το αν τελικώς θα πραγματοποιηθεί το εγχείρημα τον Σεπτέμβριο ή αν θα μετατεθεί για αργότερα, θα κριθεί από το πόσο θα έχει υποχωρήσει το ρίσκο και αν ως εκ τούτου το επιτόκιο της έκδοσης μπορεί να διαμορφωθεί σε αποδεκτά επίπεδα.
Αντίστοιχα, παγώνει προσωρινά και ο σχεδιασμός για μικρότερες εταιρικές εκδόσεις που θα καλύπτονταν κατά κύριο λόγο από τμήματα asset management και private banking εγχώριων τραπεζών και ανεξάρτητων ΑΕΠΕΥ.
Άλλη χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή της Austrian Cards AG (πρώην θυγατρικής της Inform Λύκος). Σύμφωνα με το υψηλόβαθμο στέλεχος του ομίλου Παναγιώτη Σπυρόπουλο, η ελληνικών συμφερόντων εταιρεία θα αναβάλει τα προϋπάρχοντα σχέδια εισαγωγής της στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου λόγω των τελευταίων εξελίξεων, ενώ πέρυσι λόγω των capital controls είχαν ματαιωθεί τα σχέδια ένταξής της στο Χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης...
Τιμές μετάλλων και επενδύσεις
Μια δεύτερη πιθανή παρενέργεια θα προέλθει από τη διαφαινόμενη πτώση των τιμών των μετάλλων (ιδίως σε περιπτώσεις που δεν μπορεί να γίνει hedging) και της πιθανής αναβολής υλοποίησης επενδυτικών σχεδίων τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό (για τις διεθνοποιημένες ελληνικές επιχειρήσεις).
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, τα δύο μεγάλα ζητούμενα είναι:
α) Το κατά πόσο και μέχρι πότε θα υποχωρήσουν οι τιμές των μετάλλων. Και αυτό γιατί σε περιόδους χαμηλών τιμών στα εμπορεύματα (commodities) συχνά αναβάλλονται ή και ματαιώνονται αρκετά επενδυτικά σχέδια σε πολλές γεωγραφικές περιοχές του κόσμου και
β) η γενικότερη επιδείνωση του οικονομικού κλίματος πολύ πιθανόν να αναβάλει την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων που καμιά σχέση δεν έχουν με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ενδεικτική είναι η θέση του Μάκη Κορκότζελου (εμπορικού διευθυντή εισηγμένης εταιρείας), ο οποίος δεν έκρυψε τον σκεπτικισμό του σχετικά με τις -βραχυπρόθεσμες τουλάχιστον- επιπτώσεις που ενδεχομένως να υπάρξουν στην αγορά ειδών σιδήρου-χάλυβα εξαιτίας των πρόσφατων εξελίξεων και του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος στο Ηνωμένο Βασίλειο.
«Ενδεχομένως να δούμε μειώσεις των διεθνών τιμών του χάλυβα, πράγμα που αν συμβεί, θα επηρεάσει πτωτικά το μικτό περιθώριο κέρδους μας. Εύχομαι η πτώση αυτή να μη λάβει μεγάλες διαστάσεις. Ίσως επίσης μια ενδεχόμενη επιδείνωση του γενικότερου κλίματος να αναβάλει την υλοποίηση κάποιων επενδύσεων. Όλα αυτά όμως θα πρέπει να τα δούμε στην πράξη», υποστήριξε ο κ. Κορκότζελος.
Ασφαλιστικός κλάδος-κεφαλαιαγορές
Με μεγάλο ενδιαφέρον παρακολουθούν τις εξελίξεις οι παράγοντες των ασφαλιστικών εταιρειών, με τον πρόεδρο της ΕΑΕΕ Αλέξανδρο Σαρρηγεωργίου να έχει προειδοποιήσει από την περασμένη Πέμπτη ότι ένα ενδεχόμενο Brexit θα μπορούσε να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την ασφαλιστική βιομηχανία, αναφερόμενος μεταξύ άλλων και στις επιπτώσεις που ενδεχομένως να επέφερε στο ευρωπαϊκό σύστημα εποπτείας.
Σύμφωνα με τον κ. Σαρρηγεωργίου, το γεγονός αυτό έρχεται να προστεθεί και σε άλλες υπάρχουσες αβεβαιότητες για τον ασφαλιστικό κλάδο, όπως π.χ. την ήδη προϋπάρχουσα κατάσταση σε κεφαλαιαγορές και χρηματαγορές.
«Τα επιτόκια βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, οι κεντρικές τράπεζες φαίνεται να έχουν χρησιμοποιήσει το σύνολο σχεδόν των εργαλείων τους για μια ανάπτυξη που δεν έρχεται. Επιπλέον, εταιρείες και άτομα (ή και συνταξιοδοτικά χαρτοφυλάκια) συχνά αναλαμβάνουν υψηλότερα ρίσκα που δεν αντιλαμβάνονται, στον βωμό της υψηλότερης προσδοκώμενης απόδοσης», ανέφερε ο πρόεδρος της ΕΑΕΕ.