Τη στιγμή που κυβερνητικά στελέχη παραδέχονται πως η πρόσθετη φορολογία στα τυχερά παιχνίδια δεν επαρκεί ως ισοδύναμο στη μη επιβολή ΦΠΑ στην εκπαίδευση και ανακοινώνουν φόρο στο κρασί (εκ των εξαγωγικών προϊόντων της χώρας), στην αγορά τυχερών παιχνιδιών κάνουν λόγο για αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις.
Παρά τη δυσάρεστη εμπειρία του παρελθόντος από την εφαρμογή αντίστοιχων μέτρων, όπως εξηγούν εδώ και εβδομάδες οι πράκτορες του ΟΠΑΠ, οι αρμόδιοι επιλέγουν ένα μέτρο που θα έχει πρόσκαιρο δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
Μάλιστα, στην προσπάθειά τους να μαζέψουν περί τα 350 εκατ. ευρώ -μόνο για μια χρονιά, αφού η πρόσθετη φορολόγηση θα οδηγήσει σε πτώση εσόδων στα τυχερά παιχνίδια και σε λιγότερα έσοδα για τον επόμενο χρόνο-, ξεχνούν πως μπορούν να συγκεντρώσουν πολλαπλάσιο ποσό. Μέσω της νομιμοποίησης του παράνομου τζόγου, ο οποίος πλέον προσεγγίζει τα επίπεδα του νόμιμου στοιχηματισμού δηλαδή τα 5,5 δισ. ευρώ, το δημόσιο μπορεί να αντλήσει έσοδα άνω του 1,5 δισ. ευρώ.
Όμως, όσοι σπεύσουν να υποστηρίξουν πως διοικητικά μέτρα και αυστηρότεροι έλεγχοι μπορούν να περιορίσουν τον παράνομο τζόγο, πρέπει να ρίξουν μια ματιά στα στοιχεία των Διωκτικών Αρχών για την τελευταία πενταετία.
Δείχνουν πως παρά τις χιλιάδες συλλήψεις και κατασχέσεις παιχνιδομηχανών, τα κέρδη των επιτήδειων είναι τόσο μεγάλα που δεν πτοούνται. Οι παράνομες λέσχες κλείνουν για να… ξανανοίξουν.
Η νομιμοποίηση του παράνομου στοιχηματισμού μέσω της επένδυσης για την εγκατάσταση περίπου 35.000 παιχνιδομηχανών (VLTs) από τον ΟΠAΠ είχε θεωρηθεί το κατάλληλο αντίδοτο. Θα είχε, μάλιστα, διπλό θετικό αντίκτυπο στην οικονομία: Θα πολλαπλασίαζε τα κρατικά έσοδα, αφού οι παράνομες λέσχες δεν θα είχαν λόγο ύπαρξης, και ταυτόχρονα θα δημιουργούσε χιλιάδες θέσεις εργασίας σε μια απολύτως ελεγχόμενη δραστηριότητα.
Όμως ο πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου και Εποπτείας Παιγνίων (ΕΕΕΠ) Αντώνης Στεργιώτης είχε διαφορετική άποψη. Με την αιφνιδιαστική αλλαγή του κανονισμού για τα VLTs, λίγες ημέρες πριν την έναρξη λειτουργίας τους τον Ιούλιο, οδήγησε στην αναστολή της επένδυσης του ΟΠAΠ.
Ο κ. Στεργιώτης δεν δείχνει να συγκινείται ούτε από την πολυήμερη προσπάθεια του οικονομικού επιτελείου να βρει 300 εκατομμύρια, όταν μπορεί να συγκεντρώσει πολλαπλάσια ποσά μέσω της νομιμοποίησης του παράνομου τζόγου. Ούτε από τα στοιχεία των Διωκτικών Αρχών από τα οποία προκύπτει πως μόνο μέσα στους δέκα μήνες του 2015 πραγματοποιήθηκαν περί τις 4.000 συλλήψεις, ενώ κατασχέθηκαν περισσότερα από 6.500 παράνομα «φρουτάκια»!
Βλέπουν το δέντρο και χάνουν το δάσος
Ετσι ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος βρέθηκε χθες στη δυσάρεστη θέση να παραδεχθεί πως η πρόσθετη φορολογία στα τυχερά παιχνίδια δεν θα φέρει όσα αναζητούσαν οι υπηρεσίες. Θα την πληρώσουν οι οινοπαραγωγοί της χώρας και οι καταναλωτές, εξήγησε. Λίγες ώρες νωρίτερα, οι εκπρόσωποι των πρακτόρων του ΟΠΑΠ είχαν συναντηθεί με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη για να του εξηγήσουν πως η νέα φορολογία απειλεί με λουκέτο ένα στα τέσσερα πρακτορεία του ΟΠAΠ.
Οι πράκτορες υπενθύμισαν στον κ. Αλεξιάδη πως η αγορά τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα έχει ήδη υποστεί δραματική συρρίκνωση και πως ο νέος φόρο θα δώσει τη χαριστική βολή. Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία του ΟΠAΠ, οι πωλήσεις π.χ. του ΚΙΝΟ στο πρώτο τρίμηνο του 2013 (όταν και επιβλήθηκε η φορολόγηση των κερδών των παικτών από το πρώτο ευρώ) μειώθηκαν κατά 12,8% (444 εκατ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο του 2013 έναντι 509 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2012) ενώ ακόμα μεγαλύτερη ήταν και η πτώση της παικτικής δαπάνης (GGR) κατά 14,6% αντίστοιχα. Τότε η πτώση στα μεγέθη του ΟΠAΠ οδήγησε σε αρνητικό έδαφος τα δημόσια έσοδα και το μέτρο ανακλήθηκε τέσσερις μήνες μετά την εφαρμογή του και οι πωλήσεις του ΚΙΝΟ ανέκαμψαν σημαντικά.
Στην κυβέρνηση ενημερώθηκαν από τους πράκτορες πως η πρόσθετη φορολογία θα φέρει πτώση του τζίρου των τυχερών παιχνιδιών κατά 25%, με αποτέλεσμα «περισσότερα από 1.000 πρακτορεία δεν θα μπορούν να καλύψουν τις βιοποριστικές τους ανάγκες, με αποτέλεσμα να κλείσουν και να στείλουν στην ανεργία τους ίδιους και τους εργαζόμενούς τους». Γι’ αυτό και ο αρμόδιος υπουργός φρόντισε χθες να περιορίσει τις προσδοκίες εσόδων από τον φόρο και να αναφερθεί στο «μαξιλάρι» που προσφέρει ο φόρος των περίπου 30 σεντς σε κάθε μπουκάλι κρασί.
Κατασχέσεις αντί επενδύσεων, με μηδαμινό αποτέλεσμα
Οσοι, ακόμα και μέσα στην κυβέρνηση, υποστήριζαν το ισοδύναμο που λέγεται «νομιμοποίηση του παράνομου στοιχηματισμού» φαίνεται πως δεν έπεισαν τον πρόεδρο της ΕΕΕΠ. Ο κ. Στεργιώτης και οι συνεργάτες του επιμένουν να θεωρούν πως εφαρμόζουν «αποτελεσματικούς κανόνες» στην αγορά τυχερών παιχνιδιών δια της εφαρμογής ενός πλαισίου που στην ουσία ακυρώνει την επένδυση του ΟΠAΠ στα VLTs. Την ίδια στιγμή, βέβαια, οι διαχειριστές των παράνομων λεσχών και αιθουσών πλουτίζουν και τα στοιχεία της Αστυνομίας δείχνουν πως δεν πτοούνται ούτε από τις εκατοντάδες συλλήψεις που δηλώνονται κάθε μήνα (φτάνουν κατά μέσο όρο τις 450 για την τελευταία πενταετία!).
Η σκληρή στάση που αποφάσισε να ακολουθήσει η διοίκηση Στεργιώτη οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε ναυάγιο του σχεδίου για την ανάπτυξη δικτύου νόμιμων αιθουσών με VLTs από τον ΟΠAΠ και τρίτους επενδυτές (που θα λειτουργούσαν ως υποπαραχωρησιούχοι). Το «χτύπημα» για το ελληνικό δημόσιο θα είναι τριπλό: Εκτός από την απώλεια εσόδων για τα κρατικά ταμεία και χιλιάδων θέσεων εργασίας, όπως προαναφέρθηκε, απειλείται με την καταβολή αποζημιώσεων εκατοντάδων εκατομμυρίων, επειδή ο ΟΠAΠ πλήρωσε περί το μισό δισ. ευρώ για την άδεια των VLTs. Στις επιπτώσεις πρέπει να προστεθεί και το τεράστιο κοινωνικό κόστος από τη διαιώνιση του σημερινού καθεστώτος παρανομίας και ασυδοσίας.
Προς το παρόν, πάντως, η μέση οδός, με την εφαρμογή ενός ρεαλιστικού πλαισίου κανόνων ώστε να προχωρήσει η επένδυση του ΟΠAΠ και παράλληλα να ενισχυθεί η εποπτεία, δεν βρίσκεται στις προτεραιότητες της διοίκησης της ΕΕΕΠ. Το ερώτημα είναι στους πόσους νέους φόρους και στις πόσες χιλιάδες κατασχέσεις παιχνιδομηχανών θα συγκινηθεί.