Ενώπιον του κινδύνου αραίωσης (dilution) της συμμετοχής τους στις τράπεζες πριν καλά καλά κλείσει ένα τρίμηνο από την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης ενδέχεται να βρεθούν οι ιδιώτες επενδυτές, αν δεν επιλυθεί άμεσα το θέμα που έχει ανοίξει με τον αναβαλλόμενο φόρο.
Μία από τις δεσμεύσεις που ανέλαβε η χώρα με το νέο Μνημόνιο είναι η τροποποίηση του νόμου Χαρδούβελη, με τον οποίο το Δημόσιο εγγυάται τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις των τραπεζών, μετατρέποντάς τες έτσι σε οριστικές και εκκαθαρισμένες.
Με βάση τον νόμο Χαρδούβελη, στην περίπτωση που κάποια τράπεζα εμφανίσει λογιστικές ζημίες σε μία από τις χρήσεις μετά την 1/1/2015, ο αναβαλλόμενος φόρος μετατρέπεται σε απαίτηση και το Δημόσιο υποχρεούται να πληρώσει αμέσως, καλύπτοντας υποχρεωτική αύξηση κεφαλαίου και λαμβάνοντας κοινές μετοχές. Με τον τρόπο αυτό επιτεύχθηκε η πλήρης αναγνώριση των οριστικών φορολογικών απαιτήσεων στα εποπτικά κεφάλαια των τραπεζών με τη Βασιλεία ΙΙΙ.
Με δεδομένο ότι οι τράπεζες θα κλείσουν την τρέχουσα χρήση με σημαντικές ζημίες, αν δεν τροποποιηθεί ο νόμος, το Δημόσιο θα υποχρεωθεί να καταβάλει αξιοσημείωτα κεφάλαια στις τράπεζες μέσω αυξήσεων κεφαλαίου εντός του α' τριμήνου της επόμενης χρονιάς, λαμβάνοντας ως αντάλλαγμα κοινές μετοχές.
Το Μνημόνιο προβλέπει ότι η κυβέρνηση θα τροποποιήσει το παραπάνω πλαίσιο με στόχο την ελαχιστοποίηση της χρηματοδότησης από το νέο πρόγραμμα και τον περιορισμό της σύνδεσης μεταξύ τραπεζών και κράτους.
Όπως έχει γράψει το Euro2day.gr, πρόθεση της κυβέρνησης είναι να επαναδιατυπώσει κάποιες από τις διατάξεις του νόμου Χαρδούβελη για να επιτύχει βασικά δύο στόχους:
- Να επιτραπεί ο σχηματισμός αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων για ζημίες απομείωσης δανείων ως την 30ή Ιουνίου του 2015 και
- να μετατεθεί η έναρξη ισχύος της εγγύησης από το Δημόσιο για πληρωμή τυχόν αναβαλλόμενου φόρου που δεν μπορεί να συμψηφισθεί με κέρδη τρέχουσας χρήσης την 1.1.2016, ένα χρόνο, δηλαδή, αργότερα από αυτό που προβλέπει το υφιστάμενο πλαίσιο.
Παρότι όμως έχει συμφωνηθεί η κατεύθυνση των αλλαγών, παρατηρούνται σημαντικές καθυστερήσεις στην προώθησή του.
Πηγές που παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τη διαδικασία σημειώνουν ότι το θέμα βρίσκεται χαμηλά στην ατζέντα των προτεραιοτήτων της κυβέρνησης, με αποτέλεσμα να μην έχει γίνει προεργασία στις συζητήσεις με τους θεσμούς, την Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν (DG Comp) και την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή.
Ο χρόνος που έχει χαθεί είναι ήδη σημαντικός, με αποτέλεσμα οι διοικήσεις των τραπεζών να διατυπώνουν την ανησυχία τους ότι υπάρχει 50% πιθανότητα το πλαίσιο όσον αφορά μετάθεση ισχύος της εγγύησης να παραμένει ως έχει, με αποτέλεσμα οι τράπεζες να αναγκαστούν να διενεργήσουν ΑΜΚ υπέρ του Δημοσίου εντός του α' τριμήνου της επόμενης χρονιάς.
Είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι την τρέχουσα χρήση θα εμφανίσουν όλες οι τράπεζες ζημίες και ως εκ τούτου θα ενεργοποιηθεί η εγγύηση του Δημοσίου.
Το θέμα πρέπει να έχει ξεκαθαρίσει έως τα μέσα Νοεμβρίου, όταν και εκτιμάται ότι θα ανοίξουν τα βιβλία προσφορών για τη διάθεση νέων μετοχών σε ξένους επενδυτές. «Η αγορά θα πρέπει να έχει πλήρη εικόνα των κανόνων του παιχνιδιού πριν τις 15 Νοεμβρίου», τονίζει στέλεχος ξένης επενδυτικής τράπεζας. Σε διαφορετική περίπτωση, θα πληγεί το επενδυτικό ενδιαφέρον λόγω της αιωρούμενης απειλής dilution, μόλις ένα τρίμηνο μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης.