Ο κατώτατος μισθός διχάζει τους κοινωνικούς εταίρους

Αυλαία σήμερα για τον κοινωνικό διάλογο στα εργασιακά, με τους εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων και δη των εργοδοτικών οργανώσεων να εκφράζουν ενστάσεις σε κάποιες από τις προωθούμενες αλλαγές, την ίδια ώρα που εντείνονται οι πιέσεις των πιστωτών για επιπλέον παρεμβάσεις στο θέμα των ομαδικών απολύσεων.

Η συνάντηση ολοκληρώθηκε λίγο μετά τις 14:00 το μεσημέρι, με τον πρόεδρο της ΓΣΕΕ Γιάννη Παναγόπουλο να δηλώνει ότι παρουσιάστηκαν τα δυο νομοσχέδια της κυβέρνησης για την επαναφορά του κατώτατου μισθού και των συλλογικών διαπραγματεύσεων, σημειώνοντας πως "το πεδίο που κρίνονται τα πάντα είναι αυτό της εφαρμογής". 

Επεισοδιακό το ξεκίνημα

Ο διάλογος μεταξύ των κοινωνικών εταίρων διεκόπη νωρίτερα από εισβολή μελών του ΠΑΜΕ στο υπουργείο εργασίας. Τα μέλη του ΠΑΜΕ είχαν συγκεντρωθεί από το πρωί έξω από το υπουργείο, όπου διεξήχθη ο τριμερής διάλογος για τα εργασιακά μεταξύ υπουργείου, εργοδοτικών οργανώσεων και ΓΣΕΕ.

Τα στελέχη του ΠΑΜΕ χαρακτήρισαν τον κοινωνικό διάλογο προσχηματικό και είπαν στον υπουργό εργασίας Πάνο Σκουρλέτη ότι αν ήθελε πραγματικά να επαναφέρει τις συλλογικές διαπραγματεύσεις στα προ μνημονίου επίπεδα, θα κατέθετε το νομοσχέδιο στη Βουλή αύριο. Στη συνέχεια τα μέλη του ΠΑΜΕ αποχώρησαν και η διαδικασία συνεχίστηκε.

Αμέσως μετά την αποχώρηση των στελεχών του ΠΑΜΕ, ο υπουργός Εργασίας δήλωσε ότι «μετά από πέντε χρόνια απουσίας, με πρωτοβουλία του υπουργείου Εργασίας παρουσιάζονται στους κοινωνικούς εταίρους τα νομοσχέδια για την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ. Εμείς εμμένουμε στο διάλογο, από τις μονομερείς παρεμβάσεις της προηγούμενης κυβέρνησης. Είμαστε ανοιχτοί σε κάθε γνώμη. Κάποια σωματεία θεώρησαν ότι αυτή τη στιγμή μπορούν να παρέμβουν με αυτό τον τρόπο. Τους δεχτήκαμε. Αναρωτιέμαι όμως αν αυτός ο τρόπος βοηθάει στην προσπάθειά μας ή δεν είναι και τόσο χρήσιμη μια παρέμβαση».

Τα δυο νομοσχέδια 

Τα εργασιακά παραμένουν ένα από τα σημαντικότερα σημεία τριβής κατά τις διαπραγματεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τους εκπροσώπους των δανειστών, αν και ο υπουργός Εργασίας Πάνος Σκουρλέτης που εγκαινιάζει σήμερα, μετά από χρόνια, τη διαδικασία διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους (εργοδότες - ΓΣΕΕ) επιμένει ότι είναι θέματα πολιτικής προτεραιότητας για την κυβέρνηση και μάλιστα χωρίς δημοσιονομικό κόστος.

Σύμφωνα με τον υπουργό, και τα δύο νομοσχέδια -για τον κατώτερο μισθό και τις συλλογικές συμβάσεις- αναμένεται να πάρουν το δρόμο για τη Βουλή μέσα στον Απρίλιο. Βέβαια, ο υπουργός κατά τη χθεσινή συνέντευξη τύπου για τα μέτρα που προωθεί η κυβέρνηση στο πλαίσιο αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης, χαρακτήρισε τη διαβούλευση δύσκολη, υποστήριξε όμως ότι για πρώτη φορά είναι ουσιαστική. Ανέφερε μάλιστα ότι και οι απόψεις που εκφράζονται στην άλλη πλευρά δεν είναι ενιαίες και εκτίμησε ότι τελικά θα επικρατήσουν οι πιο ώριμες σκέψεις και θα επιτευχθεί ένας έντιμος και προωθητικός συμβιβασμός ο οποίος θα είναι μια μεγάλη ανάσα για τον ελληνικό λαό.

Σε εγχώριο έδαφος, ήδη έχουν γίνει οι κατ' ιδίαν συναντήσεις με κάθε έναν από τους φορείς των εργοδοτών, αλλά και τη ΓΣΕΕ, και σήμερα αναμένεται να διεξαχθεί η πρώτη κοινή συνάντηση με την οποία θα εγκαινιαστεί ένας νέος κύκλος κοινωνικού διαλόγου.

Οι εκπρόσωποι των εργοδοτικών οργανώσεων βέβαια κατά τις ξεχωριστές συναντήσεις με τον υπουργό Εργασίας έχουν εκφράσει ενστάσεις σε διαφορετικές πτυχές των προωθούμενων παρεμβάσεων, με αιχμή την επαναφορά του κατώτατου μισθού, σε δύο δόσεις, στα 751 ευρώ. Επιπλέον βάσει του κυβερνητικού σχεδιασμού θα καταργηθούν οι μισθολογικές διαφοροποιήσεις για τους νέους και ξεπαγώσουν τα επιδόματα πολυετίας (ωριμάνσεις) που παρέμεναν παγωμένα από το 2012.

1. Ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων Κλωστοϋφαντουργών (ΣΕΒΚ) προειδοποίησε με επιστολή του για τον κίνδυνο διακοπής λειτουργίας πολλών επιχειρήσεων αν αυξηθεί ο κατώτατος μισθός, ενώ και από μερίδα του ΣΕΒ έχει εκφραστεί η άποψη ότι δεν αντέχουν όλοι οι κλάδοι της οικονομίας αυτήν την αύξηση.

2. Θετικά είναι τα μηνύματα που στέλνει η αγορά στην Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) η οποία με τη σειρά της τάσσεται υπέρ των παρεμβάσεων, χωρίς υπερβολές.

3. Αντίθετα, με σκεπτικισμό και υπό προϋποθέσεις αποδέχεται την αύξηση του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ η ΓΣΕΒΕΕ, που ζητά παράλληλα μέτρα ενίσχυσης των επιχειρήσεων.

4. Τέλος, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων ζητά τη διατήρηση των χαμηλότερων αμοιβών για τους νέους ως κίνητρο για προσλήψεις.

Οι προωθούμενες αλλαγές

Στο επίπεδο των μισθών, το υπουργείο Εργασίας προωθεί την αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Οκτωβρίου 2015 στα 650 ευρώ για όλους τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, χωρίς διαφοροποιήσεις μεταξύ εργατοϋπαλλήλων και εργατοτεχνιτών αλλά και νέων και μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζόμενων.

Από την 1η Ιουλίου 2016 και μετά, κανένας μισθός για πλήρη απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα δεν θα είναι κάτω από 751 ευρώ (876 ευρώ σε 12μηνη βάση). Η άπαξ νομοθετική παρέμβαση για τον καθορισμό των ελάχιστων μισθολογικών ορίων κρίθηκε αναγκαία, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, για να αποκατασταθούν χωρίς καθυστερήσεις οι εισοδηματικές απώλειες των μισθωτών που επιβλήθηκαν εν μια νυκτί με το δεύτερο μνημόνιο.

Στη συνέχεια, ο καθορισμός του κατώτατου μισθού θα γίνεται από τους κοινωνικούς εταίρους μέσω της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.

Μία από τις βασικές διατάξεις του δεύτερου νομοσχεδίου για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις προβλέπει την επαναφορά του χρόνου της μετενέργειας των συμβάσεων από τους τρεις στους έξι μήνες. Παράλληλα με τις προωθούμενες διατάξεις, ρυθμίζεται και το θέμα της επεκτασιμότητας των συλλογικών συμβάσεων.

Συγκεκριμένα, με απόφαση που εκδίδεται μετά από γνώμη του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας ο υπουργός μπορεί να επεκτείνει σε όλους τους απασχολούμενους του κλάδου συλλογική σύμβαση που δεσμεύει ήδη εργοδότες που απασχολούν το 50% συν ένα των εργαζομένων.

Αναβαθμισμένος θα είναι και ο ρόλος του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ), όπου θα επανέλθει η δυνατότητα μονομερούς προσφυγής (δηλαδή δεν θα απαιτείται η σύμφωνη γνώμη και των δύο μερών). Στις νέες διατάξεις προβλέπεται η ίδρυση Σώματος Εμπειρογνωμόνων που θα παρέχει στους διαιτητές του ΟΜΕΔ στοιχεία για τα ιδιαίτερα οικονομικά χαρακτηριστικά της επιχείρησης ή και του κλάδου που εξετάζεται.

Βάσει των προωθούμενων αλλαγών τα είδη των συλλογικών συμβάσεων θα είναι: η εθνική γενική (που αφορά τους εργαζόμενους όλης της χώρας), οι κλαδικές, οι επιχειρησιακές, οι ομιλικές συμβάσεις, οι εθνικές ομοιοεπαγγελματικές (αφορούν εργαζόμενους ορισμένου επαγγέλματος σε όλη τη χώρα) και οι τοπικές ομοιεπαγγελματικές (αφορούν εργαζόμενους ορισμένου επαγγέλματος συγκεκριμένης πόλης ή περιφέρειας).

Οι κανονιστικοί όροι της συλλογικής σύμβασης εργασίας θα έχουν άμεση και αναγκαστική ισχύ. Οι όροι ατομικών συμβάσεων, που αποκλίνουν από τους κανονιστικούς όρους συλλογικών συμβάσεων, θα είναι επικρατέστεροι εφόσον παρέχουν μεγαλύτερη προστασία στους εργαζόμενους.

Εφόσον ο εργοδότης δεσμεύεται από επιχειρησιακή ή ομιλική συλλογική σύμβαση εργασίας, οι κανονιστικοί όροι της ισχύουν υποχρεωτικά και στις εργασιακές σχέσεις όλων των εργαζομένων που απασχολούνται από τον εν λόγω εργοδότη ή όμιλο αντίστοιχα.