Ολες οι ανατροπές σε ασφαλιστικό – εργασιακό

Αύξηση στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, ανατροπές στην ασφάλιση των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων, περιορισμό των δικαιούχων του ΕΚΑΣ και μελλοντική κατάργησή του περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, το ασφαλιστικό πακέτο προτάσεων, που εστάλη στην τρόικα. 

Παρά τις περί του αντιθέτου κυβερνητικές δεσμεύσεις, το τελικό πακέτο που εστάλη στην τρόικα, φαίνεται πως είναι πιο βαρύ από το αρχικό, προκειμένου οι ελληνικές προτάσεις να είναι πιο κοντά σε αυτά που ζητούν οι εκπρόσωποι των δανειστών και να ανοίξει ο δρόμος της επιστροφής για την ολοκλήρωση της διαπαραγμάτευσης. 

Αγκάθι παραμένει η απαίτηση των τροϊκανών για μείωση των συντάξεων, μέσω της αλλαγής των συντελεστών υπολογισμού των συντάξεων από το 2015 και μετά, αλλά και της μείωσης των κατώτατων συντάξεων, μέσω της κατάργησης ή μείωσης της κρατικής επιδότησης.

Στον αντίποδα, αλλαγές φαίνεται πως έρχονται και στην καταβολή του ΕΚΑΣ, προκειμένου αφενός να μειωθεί η δαπάνη, αφετέρου να υπάρξει δικαιότερη καταβολή του επιδόματος, χωρίς να αδικούνται οι ασφαλισμένοι που έχουν περισσότερα χρόνια ασφάλισης και μέχρι σήμερα λαμβάνουν χαμηλότερη σύνταξη.

Στην τελική πρόταση προς τους εκπροσώπους των δανειστών, προβλέπεται η σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, κατά 2 χρόνια το 2019 και κατά 4 χρόνια το 2020. Με αυτόν τον τρόπο, θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας σε κάποιες «ακραίες οριακές περιπτώσεις» και θα κλείσει κάθε πόρτα ή παραθυράκι εξόδου στην σύνταξη πριν από το 62ο έτος, για το σύνολο των ασφαλισμένων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.

Να σημειωθεί ότι η τρόικα ζητεί άμεση εφαρμογή του μέτρου. Κύκλοι του υπουργείου Εργασίας επισημαίνουν ότι με την σταδιακή και χωρίς ακαριαίες ανατροπές σε ώριμα ασφαλιστικά δικαιώματα, αποτρέπεται η ύπαρξη κύματος φυγής τουλάχιστον 150.000 ασφαλισμένων, οι οποίοι έχουν ακόμη και σήμερα τις προϋποθέσεις να συνταξιοδοτηθούν.

Το μέτρο αφορά κυρίως μητέρες ανηλίκων, εργαζόμενοι στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, ασφαλισμένες στο ΙΚΑ, εργαζόμενοι που θέλουν να αποχωρήσουν με 35ετία κ.ά. 

Δεν έχει ξεκαθαριστεί εάν η εφαρμογή του 62ου έτους ως το κατώτερο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης θα αφορά και τους ένστολους. Από την ελληνική πλευρά καταβάλλεται προσπάθεια να υπάρξουν εξαιρέσεις για ειδικές ομάδες ασφαλισμένων, όπως είναι τα ΑμΕΑ που λαμβάνουν αναπηρικές συντάξεις.

Με το μέτρο θίγονται και οι ασφαλισμένοι με το καθεστώς των βαρέων και ανθυγιεινών, για τους οποίους αναμένεται να υπάρξει ειδικό καθεστώς συνταξιοδότησης αλλά και νέα αναμόρφωση της λίστας με τα ΒΑΕ.

«Κλειδωμένη» θεωρείται επίσης η αύξηση των απαιτούμενων ημερών ασφάλισης από 4.500 σε 6.000 και όχι 6.500 όπως αρχικά είχε αποφασιστεί, με το υπουργείο Εργασίας να επιμένει στην εφαρμογή του για τους 40αρηδες και τους δανειστές να ζητούν άμεση εφαρμογή.

Η πρόταση περιλαμβάνει επίσης, το πάγωμα των συντάξεων έως και το 2017 καθώς και αυστηρότερους όρους χορήγησης του ΕΚΑΣ, με ανοικτό το ενδεχόμενο αντικατάστασής του με ένα δικαιότερο επίδομα, στο πλαίσιο της καθολικής εφαρμογής του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Μέχρι να ολοκληρωθεί η αναδιάρθρωση του συνόλου των προνοϊακών επιδομάτων, η Ελλάδα αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να υπάρξει ένας νέος μαθηματικός τύπος, που με βάση εισοδηματικά, περιουσιακά και ασφαλιστικά κριτήρια, να επανακαθοριστούν οι δικαιούχοι.

Η τρόικα πιέζει επίσης, για άμεσες περικοπές της συνταξιοδοτικής δαπάνης, με την κυβέρνηση να αποκλείει κάθε ενδεχόμενο περικοπής των κύριων συντάξεων. Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων έχουν τεθεί πάντως, προτάσεις όπως η αλλαγή των συντελεστών που λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό των συντάξεων από το 2015 και μετά, ενώ οι δανειστές ζητούν μειώσεις και στα κατώτερα όρια συντάξεων, με περικοπή του μη ανταποδοτικού ποσού.

Αν και η τρόικα επιμένει στη δημιουργία ενός και μόνο ασφαλιστικού φορέα, το υπουργείο Εργασίας στην πρότασή του προκρίνει τη διοικητική ενσωμάτωση στο ΙΚΑ του ΕΤΕΑ, καθώς και των ταμείων εφάπαξ και πρόνοιας.

Τα εργασιακά

Όσον αφορά στα εργασιακά, στις ελληνικές προτάσεις περιλαμβάνονται ήσσονος σημασίας παρεμβάσεις στον συνδικαλιστικό νόμο, χωρίς να αλλοιώνεται η βασική φιλοσοφία του. Ο τρόπος λήψης αποφάσεων από τα πρωτοβάθμια συνδικαλιστικά σωματεία για την προκήρυξη απεργιακών κινητοποιήσεων δεν περιλαμβάνεται στις προτάσεις, παρά τις έντονες πιέσεις των δανειστών, που ζητούσαν να καθιερωθεί πλειοψηφία 50% +1 του συνόλου των μελών και όχι των συμμετεχόντων στην γενική συνέλευση.

Η βασική υπαναχώρηση της κυβέρνησης καταγράφεται στο θέμα της ανταπεργίας (λοκ άουτ), καθώς προβλέπεται η επίσπευση των δικαστικών υποθέσεων στις περιπτώσεις άρνησης του εργοδότη να καταβάλει μισθό στους μη απεργούς (έμμεσο λοκ άουτ), κάνοντας χρήση του άρθρου 656 του Αστικού Κώδικα. 

Οι αλλαγές που προωθούνται και στις οποίες έχει δώσει την συγκατάθεσή του και το ΠΑΣΟΚ, το οποίο άλλωστε εξέφραζε και τις περισσότερες ενστάσεις, είναι περιορισμένου εύρους. Για παράδειγμα θα αυξηθεί ο χρόνος προειδοποίησης για την κήρυξη απεργίας στον ιδιωτικό τομέα στις 48 ώρες από 24 που ισχύει σήμερα.

Επίσης προτείνεται ο περιορισμός των ημερών αδικαιολόγητης απουσίας των συνδικαλιστών από την εργασία τους από τις 7 στις 3 ημέρες, η μείωση των ημερών αμειβόμενες άδειας συνδικαλιστών που έχουν εκλεγεί σε Ομοσπονδίες και Εργατικά Κέντρα καθώς και η κατάργηση της προστασίας για απόλυση των συνδικαλιστών, ένα χρόνο μετά τη λήξη της θητείας τους. Περιορίζεται η προστασία των ιδρυτικών μελών των οργανώσεων στα 21 πρώτα ιδρυτικά μέλη, ενώ προωθείται η δημιουργία ηλεκτρονικού μητρώου συνδικαλιστικών οργανώσεων.