Tράπεζες: Αλήθειες και ψέματα για τα stress test

Επισφαλής είναι, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, κάθε εκτίμηση που διατυπώνεται για τις κεφαλαιακές ανάγκες των εγχώριων συστημικών τραπεζών καθώς μόνο η ΕΚΤ έχει πλήρη εικόνα των στοιχείων αλλά και τη δυνατότητα να αλλάζει μονομερώς τους κανόνες της άσκησης.

Τον τελευταίο μήνα, υπάρχει πλήθος εκτιμήσεων και δημοσιευμάτων για το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών που θα προκύψουν για τις τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες από την εν εξελίξει άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test), την οποία διενεργούν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (EBA).

«Πρόκειται για εκτιμήσεις που δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα» αναφέρουν στο Euro2day.gr στελέχη που παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τη διαδικασία, σημειώνοντας ότι η ΕΚΤ δεν έχει παράσχει ακόμη στις τράπεζες ούτε αποσπασματικά στοιχεία για την εξέλιξη του ελέγχου ποιότητας ενεργητικού που ολοκληρώνεται τις επόμενες ημέρες.

Σύμφωνα με τους ίδιους τα πρώτα στοιχεία αναμένεται να δοθούν στις τράπεζες το επόμενο διάστημα ως τα τέλη Αυγούστου. Η ροή, όμως, αυτών θα είναι έτσι διαμορφωμένη που να μην επιτρέπει σε καμία από τις 128 τράπεζες, οι οποίες συμμετέχουν στην άσκηση, να διαμορφώσει εικόνα για τα ευρήματα του ελέγχου ποιότητας ενεργητικού.

Οριστικοποιούνται κρίσιμες παράμετροι του stress test

Ταυτόχρονα, εντός των επόμενων ημερών αναμένεται να προσδιορισθούν και οι τελευταίες ανοικτές παράμετροι του ελέγχου ποιότητας ενεργητικού (AQR) και της μεθοδολογίας ενσωμάτωσης των ευρημάτων του AQR στην άσκηση προσομοίωσης την οποία θα τρέξει η European Banking Authority (ΕΒΑ).

«Ούτε μετά την οριστικοποίηση των ανοικτών σήμερα παραμέτρων μεθοδολογίας θα μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα» αναφέρουν οι ίδιες πηγές, τονίζοντας ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα καθορίσει χωρίς διαβούλευση με τις εθνικές εποπτικές αρχές τα ανοικτά ζητήματα.

Επιπρόσθετα, η ΕΚΤ διατηρεί το δικαίωμα να επανεξετάσει μονομερώς οριστικοποιημένες παραμέτρους του ελέγχου ποιότητας και της άσκησης προσομοίωσης, προχωρώντας σε αλλαγές που ενδέχεται να διαφοροποιήσουν τα αποτελέσματα.

«Η ΕΚΤ έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο και όπως διαφαίνεται πρόθεσή της είναι οι τράπεζες να αποκτήσουν πλήρη εικόνα των ευρημάτων της άσκησης, όταν αυτά δημοσιοποιηθούν» αναφέρει στο Euro2day.gr κορυφαίο τραπεζικό στέλεχος. Ως εκ τούτου, είναι δύσκολο ακόμη και για τις ενδιαφερόμενες τράπεζες να υπολογίσουν τα ευρήματα που τις αφορούν και το ενδεχόμενο κεφαλαιακό άνοιγμα.

Οι θετικές ενδείξεις για τα αιτήματα της ελληνικής πλευράς

Από τον τρόπο με τον οποίο θα κλείσουν και οι τελευταίοι ανοικτοί παράγοντες της μεθοδολογίας θα φανεί αν η ΕΚΤ αποδέχεται στη βάση του το επιχείρημα της ελληνικής κυβέρνησης να αναγνωρισθούν οι ιδιαιτερότητες μιας οικονομίας που εξέρχεται από βαθιά ύφεση εξαετίας, σε μια σειρά δείκτες αναφοράς που παίζουν καθοριστικό ρόλο στο stress test.

Οι ενδείξεις είναι θετικές καθώς όπως έχει γράψει το Euro2day η ΕΚΤ έκανε επί της αρχής δεκτό το αίτημα να αξιολογηθούν 7 χιλιάδες δάνεια προς μεγάλες επιχειρήσεις με μικτό μοντέλο που θα λαμβάνει υπ' όψιν του τόσο τη σχέση καθαρού δανεισμού προς EBITDA όσο και μελλοντικές ταμειακές ροές.

H ΕΚΤ συμπεριέλαβε στο πρότυπο αναφοράς τη δυνατότητα συνυπολογισμού της κεφαλαιακής ενίσχυσης από τις πωλήσεις που προβλέπουν τα εγκεκριμένα σχέδια αναδιάρθρωσης.

Η παραπάνω κίνηση δημιουργεί αισιοδοξία ότι οι τελικές κεφαλαιακές ανάγκες θα βγουν αφού έχουν προσδιορισθεί και τα πλάνα αναδιάρθρωσης, γεγονός που θα μετρήσει επικοινωνιακά γιατί θα μειωθεί το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών.

Οι κρίσιμες ημερομηνίες του stress test

Μεταξύ 10 και 20 Σεπτεμβρίου η ΕΚΤ και οι εθνικές αρμόδιες αρχές (ΕΑΑ) θα συζητήσουν επί μη ολοκληρωμένων και προκαταρκτικών ευρημάτων με κάποιες τράπεζες στο πλαίσιο του αποκαλούμενου «εποπτικού διαλόγου», ο οποίος περιλαμβάνει έλεγχο στοιχείων και δεδομένων, καθώς και συζήτηση επί μεθοδολογικών θεμάτων.

Το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου και μετά την έγκριση της ΕΚΤ θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα των stress test των τραπεζών. Η δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της συνολικής αξιολόγησης θα βασιστεί σε τυποποιημένα υποδείγματα. Αυτά περιλαμβάνουν ευρήματα ανά τράπεζα, καθώς και συνολική αναφορά των πλήρων αποτελεσμάτων της άσκησης για τα 128 πιστωτικά ιδρύματα.

Τα υποδείγματα για τις επιμέρους τράπεζες θα περιλαμβάνουν σύνοψη των βασικών χρηματοπιστωτικών τους δεδομένων, αναλυτικά αποτελέσματα του ελέγχου της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού και της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, καθώς και σημαντικές πρόσθετες πληροφορίες όπως εκδόσεις στις αγορές κεφαλαίου που έχουν ήδη ξεκινήσει εντός του 2014.

Αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση των ευρημάτων θα δοθεί χρόνος 2 εβδομάδων στις τράπεζες με κεφαλαιακές ανάγκες για την κατάρτιση και την υποβολή των σχεδίων κεφαλαιακής ενίσχυσης (capital plans).

Τα σχέδια κεφαλαιακής ενίσχυσης θα αξιολογηθούν από μικτές ομάδες που θα στελεχωθούν από το εποπτικό προσωπικό της ΕΚΤ και των τοπικών κεντρικών τραπεζών, ενώ η εφαρμογή τους θα παρακολουθείται στενά. Οι τράπεζες θα έχουν προθεσμία 6 έως 9 μήνες για την κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών με το βασικό και με το δυσμενές σενάριο αντίστοιχα.

Πώς θα καλυφθούν οι κεφαλαιακές ανάγκες

Οι κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν υπό το βασικό σενάριο θα πρέπει να καλυφθούν με αυξήσεις κεφαλαίου ή με άλλους τρόπους ενίσχυσης του Common Equity Tier I. Οι τυχόν κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν υπό το δυσμενές σενάριο μπορούν να καλυφθούν και με άλλους τρόπους, αλλά τίθενται ανώτατα όρια στη χρήση μετατρέψιμων κεφαλαιακών μέσων.

Για παράδειγμα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν CoCos για την κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών αλλά με την προϋπόθεση ότι θα μετατρέπονται υποχρεωτικά σε μετοχές εφόσον το Core Tier I υποχωρήσει κατ' ελάχιστον στο 7%. Το ύψος, δε, των μετατρέψιμων κεφαλαιακών μέσων δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1% του σταθμισμένου ενεργητικού για να γίνει δεκτό από την ΕΚΤ ως κατάλληλη ενέργεια κάλυψης των κεφαλαιακών αναγκών.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΕΚΤ η συνολική αξιολόγηση είναι μια ενδελεχής εξέταση των ισολογισμών των μεγαλύτερων τραπεζών, η οποία θα ολοκληρωθεί προτού η ΕΚΤ αναλάβει τα εποπτικά της καθήκοντα στο πλαίσιο του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (ΕΕΜ) τον Νοέμβριο του 2014.