Εισηγμένες: Τώρα... μιλάνε τα μετρητά!

Ξεκαθάρισμα στην αγορά αναμένεται να φέρει η σκλήρυνση της στάσης των τραπεζών απέναντι στις επιχειρήσεις που δυσκολεύονται να αποπληρώσουν τα δάνειά τους, ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις ισορροπίες σε πολλούς κλάδους, αλλά και για την πορεία των μετοχών στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.

Οι επιχειρήσεις που θα έχουν τη στήριξη των βασικών μετόχων τους θα μπορέσουν να ελπίσουν σε καλύτερες μέρες, ιδίως αν επιβεβαιωθούν οι κυβερνητικές εκτιμήσεις για ανάκαμψη του ΑΕΠ από το 2014.

Επιπλέον, στο παιχνίδι της κεφαλαιακής τους ενίσχυσης μπαίνουν και ισχυρές εταιρεες ώστε να μπορέσουν να εκμεταλλευθούν τις λεγόμενες ευκαιρίες της κρίσης.

Λίγο πριν ξεκινήσει η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, όπως τουλάχιστον προβλέπεται στον ψηφισθέντα προϋπολογισμό, ένα πλήθος επιχειρήσεων και οι βασικοί τους μέτοχοι βρίσκονται εν όψει κρίσιμων αποφάσεων.

Καταλύτης των εξελίξεων είναι η στάση των τραπεζών, που σφίγγουν τα λουριά των υπερδανεισμένων εταιριών, καλώντας τους βασικούς τους μετόχους να... αναλάβουν τις ευθύνες τους, δηλαδή από τη μια πλευρά να εκπονήσουν αξιόπιστα business plans και από την άλλη να... βάλουν το χέρι στην τσέπη, καλύπτοντας αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου των επιχειρήσεών τους.

Αυτό άλλωστε προκύπτει και από την πλειονότητα των φετινών αυξήσεων κεφαλαίου των εισηγμένων, όπου ο συνδυασμός ΑΜΚ και business plan φαίνεται να οδηγεί σε αναχρηματοδοτήσεις δανείων (μετατροπή βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων σε μακροπρόθεσμες) και συχνά σε μειώσεις επιτοκίων. Αντίθετα, οι τραπεζίτες έχουν απορρίψει κάθε αίτημα για κούρεμα υποχρεώσεων.

Πέραν όμως των εταιριών που αντιμετωπίζουν σοβαρά ζητήματα ρευστότητας, υπάρχει και μια άλλη σειρά ισχυρότερων επιχειρήσεων που ενισχύονται κεφαλαιακά για να διευρύνουν τη ρευστότητά τους και να εκμεταλλευθούν τις λεγόμενες ευκαιρίες της κρίσης.

Η Eurobank Properties, για παράδειγμα, ενισχύεται κεφαλαιακά μέσα από τη συμμετοχή της καναδικής Fairfax και προχωρά σε διεύρυνση του χαρτοφυλακίου των ακινήτων της, σε μια περίοδο πτωτικών αποτιμήσεων και αυξημένων yields (αποδόσεων).

Στον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ η κεφαλαιακή ενίσχυση μέσα από τη συνεργασία με τη York Capital Management θα ενισχύσει τη ρευστότητα σε μια περίοδο όπου αναμένεται η επανεκκίνηση των μεγάλων οδικών αξόνων και η επιτάχυνση των έργων του ΕΣΠΑ. Όσο για τους Μύλους Λούλη, προσελκύοντας (μέσω ΑΜΚ) αραβικά κεφάλαια όχι μόνο ενίσχυσαν τη ρευστότητά τους, αλλά επιπρόσθετα ευελπιστούν πως θα ανοίξουν δρόμους για περισσότερες εξαγωγές στις χώρες της Μέσης Ανατολής.

Το κρίσιμο ερώτημα

Ωστόσο, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον εστιάζει στο πώς θα συμπεριφερθούν οι μέτοχοι των εταιριών που αντιμετωπίζουν ζητήματα αποπληρωμής των δανείων τους, καθώς:

- Σε περίπτωση που οι βασικοί μέτοχοι -ή οι νέοι μέτοχοι που θα λάβουν τον ρόλο του στρατηγικού επενδυτή- βάλουν το χέρι στην τσέπη, όχι μόνο θα συνεχιστεί η δραστηριότητα των συγκεκριμένων εταιριών, αλλά επιπλέον θα δοθεί μήνυμα στην αγορά πως οι μέτοχοι πιστεύουν στις προοπτικές των επιχειρήσεών τους.

- Οι τράπεζες θα αρχίσουν να εισπράττουν ένα -μικρό έστω- ποσοστό των δανείων τους και θα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες αποπληρωμής και του υπόλοιπου ποσού.

- Το κλίμα στην οικονομία θα αρχίσει να βελτιώνεται, αφού μέρος των επιχειρήσεων που σήμερα... παλεύει με κατεβασμένα χέρια θα αρχίσει να ανασυντάσσεται και να δουλεύει αποτελεσματικότερα.

Βέβαια, τα πράγματα θα περιπλεχθούν ακόμη περισσότερο αν οι μέτοχοι των εταιριών δεν θελήσουν ή δεν μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν τις εταιρίες τους με φρέσκα κεφάλαια. Όπως όλα δείχνουν, κάθε περίπτωση θα εξεταστεί ξεχωριστά, ό,τι αυτό μπορεί να κρύβει για το μέλλον των επιχειρήσεων και για πιθανή αλλαγή του ιδιοκτησιακού τους καθεστώτος.

Εννέα παραδείγματα από το Χ.Α.

- Forthnet: Η υλοποιούμενη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου ύψους 29,1 εκατ. ευρώ (όλα δείχνουν πως στη χειρότερη περίπτωση θα καλυφθεί σε μεγάλο βαθμό) ενδιαφέρει τις πιστώτριες τράπεζες, αφού ποσοστό των κεφαλαίων αυτών θα αποπληρώσει υπάρχοντα δανεισμό. Το κρίσιμο στοιχείο, πάντως, είναι ότι οι τράπεζες έχουν εγκρίνει το business plan της εισηγμένης που -μεταξύ άλλων- προβλέπει βελτίωση οικονομικών επιδόσεων μέσα από την έμφαση στο triple play. Όλα δείχνουν πως μετά την ΑΜΚ και την έγκριση του business plan η ρύθμιση του τραπεζικού δανεισμού της Forthnet θα αποτελέσει θέμα χρόνου.

- Μινωικές Γραμμές: Ο ακτοπλοϊκός όμιλος ολοκλήρωσε με επιτυχία αύξηση κεφαλαίου ύψους 50,53 εκατ. ευρώ, που κατά ένα μέρος αποπλήρωσε προϋπάρχουσες οφειλές προς τον βασικό μέτοχο και κατά το υπόλοιπο ενίσχυσε τη ρευστότητά του. Τέτοιου είδους κεφαλαιακές ενέσεις βοηθούν τις εταιρίες στις κατά καιρούς διαπραγματεύσεις τους με τις τράπεζες για αναχρηματοδότηση των δανείων τους, με δεδομένες την τρέχουσα χρηματοπιστωτική στενότητα από τη μια πλευρά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος της ακτοπλοΐας από την άλλη.

- Dionic: Η εταιρία επιδιώκει την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη κάλυψη της υλοποιούμενης αύξησης κεφαλαίου (4 εκατ. ευρώ) με στόχο να διαπραγματευθεί με περισσότερα επιχειρήματα την αναχρηματοδότηση του τραπεζικού της δανεισμού (επιμήκυνση δανείων, μείωση επιτοκίων). Ο πρόεδρός της, Θωμάς Ρούμπας, υποστηρίζει πως έχει δοθεί προφορική διαβεβαίωση από τις τράπεζες ότι, μετά την επικείμενη αύξηση κεφαλαίου των 4 εκατ. ευρώ, θα ακολουθήσει αναδιάρθρωση δανεισμού και έτσι ο όμιλος θα μπορέσει να σχεδιάσει απρόσκοπτα τη λειτουργική του ανάπτυξη για τα επόμενα χρόνια. Σε ό,τι αφορά τη μελλοντική στρατηγική της Dionic, έχει εκπονηθεί business plan, το οποίο είναι πιστοποιημένο από την Grand Thornton, και πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, επεξεργασμένο από την Deloitte.

- Ευρωσύμβουλοι: Η εισηγμένη ζητά από τους μετόχους της την άντληση 796.000 ευρώ, με τους βασικούς μετόχους να δεσμεύονται ότι θα καλύψουν το ποσοστό που τους αναλογεί. Επιπλέον, η εταιρία -πέρα από την ανάπτυξη των εργασιών της σε εσωτερικό και εξωτερικό- θα επιδιώξει την πώληση συμμετοχών της που δεν εντάσσονται στον βασικό πυρήνα των δραστηριοτήτων της, την αναδιάρθρωση του τραπεζικού της δανεισμού (ύψους 500.000 ευρώ) και την είσπραξη απαιτήσεων που έχει από το ελληνικό δημόσιο.

- Audio Visual: Καλύφθηκε πλήρως από τους βασικούς μετόχους η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της εισηγμένης (20,17 εκατ. ευρώ) μέσα από την έκδοση προνομιούχων μετοχών, που θα μπορούν να μετατραπούν οποτεδήποτε σε κοινές. Η κίνηση αυτή έχει εκτιμηθεί από τις πιστώτριες τράπεζες που ήδη μετατρέπουν σταδιακά τις βραχυχρόνιες υποχρεώσεις του ομίλου σε μακροπρόθεσμες, μειώνοντας επίσης ενίοτε και το ύψος των επιτοκίων. Ο όμιλος υλοποιεί πρόγραμμα αναδιάρθρωσης.

- Βαρβαρέσος: Η αύξηση κεφαλαίου ύψους 2,06 εκατ. ευρώ που υλοποιήθηκε ήταν προαπαιτούμενο ώστε η γνωστή κλωστοϋφαντουργία να επιδοτηθεί με ποσό 14 εκατ. ευρώ. Μετά τη λήψη της συγκεκριμένης επιχορήγησης γίνονται κινήσεις για επιπλέον ενίσχυση της ρευστότητας, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η πώληση μη λειτουργικού ακινήτου και η αναδιάρθρωση του τραπεζικού της δανεισμού έως τα μέσα του 2014.

- Τηλέτυπος: Οι συνεχείς και μεγάλες ζημίες των τελευταίων ετών στον κλάδο των media έχουν υποχρεώσει τους μετόχους της εισηγμένης να προχωρούν σε αυξήσεις κεφαλαίου με καταβολή μετρητών. Η φετινή ήταν της τάξεως των 15,1 εκατ. ευρώ και ελπίζεται πως σε συνδυασμό με μια σειρά άλλων κινήσεων θα εξασφαλίσει επαρκή ρευστότητα τουλάχιστον για το επόμενο δωδεκάμηνο.

- Ηλεκτρονική: Η κάλυψη της αύξησης κεφαλαίου της εταιρίας από τον βασικό μέτοχο (Ι. Στρούτσης) συνέβαλε δραστικά στη μετατροπή του συνόλου των δανείων από βραχυπρόθεσμα σε μακροπρόθεσμα. Έτσι, ο δείκτης κεφαλαιακής ρευστότητας υπερβαίνει πλέον τη μονάδα και η Ηλεκτρονική έχει στη διάθεσή της περισσότερο χρόνο για να γυρίσει τις ζημίες της σε κέρδη.

- Βαράγκης: Η μετατροπή σε μετοχές παλαιότερου ομολογιακού δανείου (είχε καλυφθεί κυρίως από τον βασικό μέτοχο) και η επιδιωκόμενη κάλυψη (από ξένο επενδυτή) άλλου ομολογιακού δανείου μετατρέψιμου σε μετοχές θα αποτελέσουν πρόσθετα επιχειρήματα για τη διοίκηση της εισηγμένης ώστε να διαπραγματευθεί την αναχρηματοδότηση του δανεισμού της. Αξιοσημείωτο είναι και το business plan της Βαράγκης, που μεταξύ άλλων προβλέπει και δημιουργία παραγωγικής μονάδας στη Μέση Ανατολή.

Αμυντική γραμμή στην κρίση 

Οι εταιρίες μέσω των ΑΜΚ μπορούν να κερδίσουν χρόνο περιμένοντας την οικονομική δραστηριότητα να αρχίσει να ανακάμπτει ή η κρίση να θέσει εκτός αγοράς κάποιους από τους ανταγωνιστές τους, ενώ ο τελευταίος λόγος είναι να χρηματοδοτήσουν προγράμματα επέκτασης σε νέες δραστηριότητες.

Την ίδια χρονική στιγμή, όμως, στους κυριότερους παράγοντες που έχουν συντελέσει προς αυτήν την εξέλιξη συγκαταλέγονται η βελτίωση του χρηματιστηριακού κλίματος και η άνοδος των τιμών των μετοχών σε αρκετά υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τα προηγούμενα δύο έτη, αλλά και η αίσθηση ότι αυτή η ανοδική κίνηση μπορεί να έχει συνέχεια.

Η κινητικότητα που άρχισε και πάλι να παρατηρείται στον χώρο των εξαγορών και των συγχωνεύσεων, στο μέτωπο των τραπεζών, αλλά και σε άλλους επιχειρηματικούς κλάδους αποτελεί πάντοτε οιωνό τέτοιων εξελίξεων, ενώ η θέληση των ισχυρότερων εταιριών να βγουν ενισχυμένες από την κρίση και η αναζήτηση κεφαλαίων για να προχωρήσουν σε deals επίσης ευνοούν τη συγκεκριμένη εξέλιξη αυτή σε αυτό το χρονικό σημείο.

***Αναλυτικά οι πίνακες με τη συμμετοχή επενδυτών και ξένων στην κεφαλαιοποίηση του Χ.Α. δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".