Τράπεζες: Η τρόικα κρίνει τα stress tests

Την τοποθέτηση της τρόικας επί του αιτήματος εξομοίωσης του ελάχιστου δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας με όσα ισχύουν πανευρωπαϊκά περιμένουν η Τράπεζα της Ελλάδος και οι εμπορικές τράπεζες για να υπολογίσουν τις κεφαλαιακές ανάγκες από την εν εξελίξει άσκηση προσομοίωσης.

Χθες η BlackRock κατέθεσε στην Τράπεζα της Ελλάδος τις εκτιμήσεις της για τις αναμενόμενες ζημίες (προβλέψεις συν διαγραφές) από τα χαρτοφυλάκια χορηγήσεων για την πενταετία 2013 - 2017.

Ο αμερικανικός οίκος έλεγξε τα χαρτοφυλάκια χορηγήσεων των τραπεζών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, εκτιμώντας τις πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες για προβλέψεις και διαγραφές δανείων, σύμφωνα με το βασικό και το δυσμενές σενάριο για την εξέλιξη της οικονομίας και βασικών δεικτών (εκτιμήσεις για ανεργία και τιμές ακινήτων).

Το χειρότερο από τα δύο σενάρια ανά τράπεζα είναι συνήθως και το δεσμευτικό για την κεντρική τράπεζα.

Με βάση αυτό, δηλαδή, η ΤτΕ θα υπολογίσει τις τυχόν πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες ανά πιστωτικό ίδρυμα, συνυπολογίζοντας τους υφιστάμενους κεφαλαιακούς δείκτες, το απόθεμα των προβλέψεων, τις στρατηγικές διαχείρισης των προβληματικών δανείων και τη δημιουργία εσωτερικού κεφαλαίου (οργανική κερδοφορία, συνέργειες, δρομολογημένες πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων).

Στόχος της Τράπεζας της Ελλάδος είναι να γνωστοποιήσει τις τυχόν κεφαλαιακές ανάγκες ανά τράπεζα πριν από το τέλος του έτους. Ενδέχεται, ωστόσο, οι σχετικές ανακοινώσεις να καθυστερήσουν καθώς εκκρεμεί η συζήτηση με την τρόικα για την παραμετροποίηση του βασικού σεναρίου.

Οι εγχώριες τράπεζες ζητούν να εξομοιωθεί ο ελάχιστος Core Tier I στο 8%, που ισχύει για όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες. Για το 2013 και το 2014 οι εγχώριες τράπεζες υποχρεούνται να διατηρούν βάσει μνημονίου δείκτη EBA Core Tier I τουλάχιστον στο 10% για το βασικό σενάριο.

Η εξομοίωση με τα ισχύοντα για τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά πιστωτικά ιδρύματα θα δημιουργήσει ένα πρόσθετο κεφαλαιακό απόθεμα της τάξης των 4 δισ. ευρώ. Για να συμβεί όμως κάτι τέτοιο θα πρέπει να υπάρξει σχετική αναφορά στο αναθεωρημένο μνημόνιο.

Το θέμα αναμένεται να συζητηθεί τις προσεχείς ημέρες, μετά την εκ νέου άφιξη στην Αθήνα των επικεφαλής της τρόικας κι οι τραπεζίτες διακατέχονται από συγκρατημένη αισιοδοξία.

Τα επιχειρήματά τους έγκεινται στη σταδιακή προσαρμογή των εγχώριων τραπεζών
στα κριτήρια της ΕΚΤ (σ.σ. μείωση του δανεισμού από το ευρωσύστημα σε ποσοστό χαμηλότερο του 15% του συνολικού ενεργητικού) αλλά και στο γεγονός ότι δεν κατέχουν πλέον ομόλογα ελληνικού δημοσίου.

Οι τραπεζίτες θεωρούν ότι την ώρα που το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής εξελίσσεται καλύτερα του αναμενομένου και η οικονομία δείχνει σημάδια ανάκαμψης, προτεραιότητα θα πρέπει να αποτελέσει η υποβοήθηση της ανάπτυξης και όχι η κεφαλαιακή υπερθωράκιση. Παρ' όλα αυτά, θα είναι έκπληξη αν η τρόικα αποδεχθεί το αίτημα και το βασικό σενάριο της άσκησης προσομοίωσης διεξαχθεί με ελάχιστο Core Tier I 8%.

Η ανησυχία για τα αναχρηματοδοτούμενα δάνεια

Τα νέα αυστηρότερα κριτήρια της European Banking Authority επιβάλλουν αξιολόγηση σχηματισμού πρόβλεψης για δάνεια που έχουν υποστεί αναχρηματοδότηση ή τροποποίηση όρων της δανειακής σύμβασης, ή όποια άλλη μεταβολή και βρίσκονται σε καθυστέρηση ως και 90 ημέρες, με κριτήριο τη δυνατότητα του δανειολήπτη να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του.

Με βάση την παραπάνω ρύθμιση, υπολογίζεται ότι οι εκτιμώμενες ζημίες (προβλέψεις και διαγραφές) πιστωτικού χαρτοφυλακίου που προκύπτουν από τη διαγνωστική μελέτη της BlackRock θα είναι μεγαλύτερες των αρχικών εκτιμήσεων.

...και τα κεφαλαιακά μαξιλάρια

Ωστόσο, αν το εγχείρημα ιδιωτικοποίησης της Eurobank μέσω αύξησης κεφαλαίου περίπου 2 δισ. στεφθεί με επιτυχία, οι νέες προβλέψεις για τις εκτιμώμενες ζημίες μπορούν να καλυφθούν για τις υπόλοιπες τράπεζες από τα εξής στοιχεία:

- Τους υφιστάμενους κεφαλαιακούς δείκτες (EBA Core Tier I περίπου 13,5% για την Πειραιώς και την Alpha).
- Tις συσσωρευμένες προβλέψεις για μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
- Τις νέες στρατηγικές για τη διαχείριση μη εξυπηρετούμενων δανείων που κατέθεσαν οι τράπεζες στην ΤτΕ στο τέλος Νοεμβρίου.
- Τη δημιουργία εσωτερικού κεφαλαίου. Την οργανική κερδοφορία δηλαδή της επόμενης τριετίας, που προκύπτει από τα business plans, ενισχυμένη από τις συνέργειες λόγω συγχωνεύσεων, στον βαθμό που θα θεωρηθεί αξιόπιστη η εκτίμηση από την ΤτΕ.
- Τις πωλήσεις non core business assets στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και την κεφαλαιακή ενδυνάμωση των τραπεζών. Ήδη η Εθνική έχει συμφωνήσει για την πώληση της Πανγαία και βρίσκεται στην τελική ευθεία ο διαγωνισμός πώλησης της Αστήρ, ενώ η Eurobank συμφώνησε την πώληση της Eurobank Properties και αναζητά στρατηγικό επενδυτή για τη Eurolife.
- Τη στρατηγική ανά τράπεζα για αναδιάταξη της παρουσίας στο εξωτερικό με στόχο τη μείωση στα κόστη και την επάνοδο ή την ενίσχυση της κερδοφορίας τους. Η ΤτΕ έχει συστήσει ήδη στις τράπεζες να εξετάσουν συνεργασίες και ανταλλαγές θυγατρικών στα Βαλκάνια ώστε να προκύψουν ανταγωνιστικά μεγέθη και συνέργειες.

Αυτές οι παράμετροι θα συνυπολογισθούν από την ΤτΕ για τον τελικό προσδιορισμό των κεφαλαιακών αναγκών και εκφράζεται η αισιοδοξία ότι πέραν της Eurobank δεν θα προκύψουν κεφαλαιακές ανάγκες για άλλες συστημικές τράπεζες.