ΤτΕ: Στα 2,7 δισ. το πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών

Τον Ιούλιο του 2013 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασμα 2,7 δισεκ. ευρώ, αυξημένο κατά 2,2 δισεκ. ευρώ σε σχέση με εκείνο του Ιουλίου του 2012, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος.

Η εξέλιξη αυτή οφείλεται, στο μεγαλύτερο μέρος της, στην εισροή 1,5 δισεκ. ευρώ από την πρώτη δόση των εσόδων της ΕΚΤ από το Πρόγραμμα Αγοράς Τίτλων (SMP), το οποίο περιελάμβανε αγορά ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου. Παράλληλα, μειώθηκε το εμπορικό έλλειμμα και αυξήθηκε το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών. Αντίθετα, αύξηση σημείωσε το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων.

Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου μειώθηκε κατά 207 εκατ. ευρώ, λόγω της μείωσης, κυρίως, των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 164 εκατ. ευρώ. Το έλλειμμα του ισοζυγίου εκτός καυσίμων και πλοίων μειώθηκε ελαφρώς κατά 16,5 εκατ. ευρώ, ως αποτέλεσμα της ανόδου των εισπράξεων από εξαγωγές κατά 135 εκατ. ευρώ (11,7%) και της αύξησης της δαπάνης για εισαγωγές κατά 118 εκατ. ευρώ (6,4%). Τέλος, μειώθηκαν και οι καθαρές πληρωμές για αγορές πλοίων κατά 27 εκατ. ευρώ.

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 257 εκατ. ευρώ, εξέλιξη η οποία οφείλεται αποκλειστικά στη σημαντική άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες κατά 265 εκατ. ευρώ και στη μικρή άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ''λοιπές'' υπηρεσίες (κατά 7 εκατ. ευρώ). Αντίθετα, οι καθαρές εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών σημείωσαν μικρή πτώση κατά 14 εκατ. ευρώ, η οποία αντανακλά αποκλειστικά την αρνητική εξέλιξη στο ισοζύγιο των ''λοιπών'' (εκτός θαλάσσιων) μεταφορών.

Η άνοδος του πλεονάσματος του ταξιδιωτικού ισοζυγίου οφείλεται κυρίως στην αύξηση των ταξιδιωτικών δαπανών στην Ελλάδα από μη κατοίκους, κατά 258 εκατ. ευρώ ή 12,3% (αντανακλώντας και την αύξηση του αριθμού αφίξεων των μη κατοίκων ταξιδιωτών κατά 14,0%, σύμφωνα με την έρευνα συνόρων της Τράπεζας της Ελλάδος), ενώ οι αντίστοιχες δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος μειώθηκαν κατά 6,2 εκατ. ευρώ ή 3,1%.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 209 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη.

Τέλος, το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 1,9 δισεκ. ευρώ τον Ιούλιο του 2013 έναντι ελλείμματος 100 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο του 2012, κυρίως λόγω της εισροής 1,5 δισεκ. ευρώ από την πρώτη δόση των εσόδων του Προγράμματος Αγοράς Τίτλων (SMP), που αναφέρθηκε ήδη. (Υπενθυμίζεται ότι οι ακαθάριστες τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ), καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις-πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.)

Το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου του 2013 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε κατά 6,2 δισεκ. ευρώ ή 97,6% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012 και διαμορφώθηκε σε 156 εκατ. ευρώ. Στην εξέλιξη αυτή συνέβαλε κατά κύριο λόγο η σημαντική μείωση του εμπορικού ελλείμματος κατά 3,0 δισεκ. ευρώ και ακολούθως η αύξηση των πλεονασμάτων των ισοζυγίων τρεχουσών μεταβιβάσεων κατά 2,4 δισεκ. ευρώ και υπηρεσιών κατά 774 εκατ. ευρώ, ενώ μειώθηκε και το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων. Η σημαντική βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων οφείλεται κυρίως στις προαναφερθείσες εξελίξεις του Ιουλίου.

Ειδικότερα, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 2,2 δισεκ. ευρώ (ή 33,4%), του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 677 εκατ. ευρώ (ή 12,4%) και των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 134 εκατ. ευρώ (ή 18,0%). Οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκαν κατά 4,2%, ενώ οι πληρωμές για αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν κατά 2,6%.

Η άνοδος του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται στην άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες και τη μείωση των καθαρών πληρωμών για λοιπές υπηρεσίες, εξελίξεις που αντιστάθμισαν τον περιορισμό των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών. Ειδικότερα, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους αυξήθηκαν κατά 15,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012 (αντανακλώντας και την αύξηση του αριθμού αφίξεων των μη κατοίκων ταξιδιωτών κατά 12,9%, σύμφωνα με την έρευνα συνόρων της Τράπεζας της Ελλάδος), ενώ ταυτόχρονα οι ταξιδιωτικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος περιορίστηκαν κατά 7,4%. Ως εκ τούτου, το ταξιδιωτικό ισοζύγιο εμφάνισε πλεόνασμα 4,6 δισεκ. ευρώ, έναντι 3,8 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων μειώθηκε κατά 106 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το 2012, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους επί των τίτλων του Δημοσίου που διακρατούν κάτοικοι του εξωτερικού (λόγω εφαρμογής του PSI).

Τέλος, το ισοζύγιο των τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 3,8 δισεκ. ευρώ, μεγαλύτερο κατά 2,4 δισεκ. ευρώ από ό,τι το επτάμηνο του 2012. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καθαρών μεταβιβάσεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ).

Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Τον Ιούλιο του 2013 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 1,7 δισεκ. ευρώ, έναντι 151 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο του 2012, αντανακλώντας την αύξηση των καθαρών μεταβιβάσεων προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία, πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.)

Το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου 2013 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 2,8 δισεκ. ευρώ, κατά 1,6 δισεκ. ευρώ μεγαλύτερο από ό,τι την αντίστοιχη περίοδο του 2012. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης, η οποία υπεραντιστάθμισε την αύξηση των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβαστικών πληρωμών των λοιπών τομέων.

Το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών) παρουσίασε πλεόνασμα 6,6 δισεκ. ευρώ στο επτάμηνο, κατά 3,9 δισεκ. ευρώ μεγαλύτερο από ό,τι την αντίστοιχη περίοδο του 2012, γεγονός που οφείλεται στις προαναφερθείσες εξελίξεις, τόσο των τρεχουσών και των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ όσο και των τρεχουσών μεταβιβαστικών εισπράξεων των λοιπών τομέων (κυρίως μεταναστευτικά εμβάσματα).

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) εμφάνισε πλεόνασμα 4,4 δισεκ. ευρώ τον Ιούλιο του 2013, έναντι πλεονάσματος 659 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2012. Το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου του 2013 το εν λόγω ισοζύγιο παρουσίασε πλεόνασμα 2,6 δισεκ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 5,2 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012.

Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Τον Ιούλιο του 2013 οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν μικρή καθαρή εισροή ύψους 6,9 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 2,2 δισεκ. ευρώ τον Ιούλιο του 2012), χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές. Οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος εμφάνισαν καθαρή εισροή (αποεπένδυση) ύψους 685,7 εκατ. ευρώ. Οι σημαντικότερες συναλλαγές αφορούν την εισροή 640 εκατ. ευρώ από την πώληση δύο θυγατρικών της COSMOTE στη Βουλγαρία, της Cosmo Bulgaria Mobile EAD (Globul) και της Germanos Telecom Bulgaria.

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 1,5 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 517 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο του 2012), η οποία οφείλεται κυρίως στη αύξηση (εκροή) των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 690 εκατ. ευρώ, και στη μείωση (εκροή) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικούς τίτλους κατά 832 εκατ. ευρώ.

Όσον αφορά τις ''λοιπές'' επενδύσεις, καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 3,4 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 2,6 δισεκ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2012), η οποία οφείλεται κυρίως στη μείωση (εκροή) κατά 5,2 δισεκ. ευρώ των καταθέσεων και repos των μη κατοίκων στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και στην αύξηση (εκροή) κατά 1,6 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό. Οι κινήσεις αυτές αντισταθμίστηκαν εν μέρει από την αύξηση (εισροή) των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους κατά 3,4 δισεκ. ευρώ (εκ των οποίων τα 2,5 δισεκ. ευρώ αφορούν το δανεισμό του δημόσιου τομέα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας – EFSF – και τα 1,7 δισεκ. ευρώ το δανεισμό του δημόσιου τομέα από το ΔΝΤ).

Το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου 2013 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 1,7 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 2,3 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012). Ειδικότερα, οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν αύξηση (καθαρή εισροή) 910 εκατ. ευρώ, ενώ οι άμεσες επενδύσεις κατοίκων στο εξωτερικό εμφάνισαν μείωση (καθαρή εισροή) κατά 833 εκατ. ευρώ, η οποία αντιπροσωπεύει αποεπένδυση.

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εκροή ύψους 11,3 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 72,1 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012). Ειδικότερα, καταγράφηκε εκροή κεφαλαίων λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια, κατά 8,7 δισεκ. ευρώ, καθώς και σε παράγωγα, κατά 55 εκατ. ευρώ. Επίσης, εκροή σημειώθηκε και λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 3,3 δισεκ. ευρώ και σε παράγωγα του εξωτερικού κατά 362 εκατ. ευρώ.

Στην κατηγορία των "λοιπών'' επενδύσεων καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 6,2 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 75,7 δισεκ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2012), η οποία οφείλεται κυρίως στην αύξηση των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους κατά 28,8 δισεκ. ευρώ, αλλά και στη μείωση των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 15,9 δισεκ. ευρώ (εισροές). Οι κινήσεις αυτές αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη μείωση κατά 37,8 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (εκροή).

Στο τέλος Ιουλίου 2013 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 4,6 δισεκ. ευρώ, έναντι 5,5 δισεκ. ευρώ στο τέλος Ιουλίου του 2012. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)