ΟΟΣΑ: Βλέπει ύφεση 1,2% στην Ελλάδα το 2014

Η ύφεση της ελληνικής οικονομίας θα συνεχιστεί για έβδομο χρόνο και το 2014 το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί κατά 1,2%, σύμφωνα με τις εξαμηνιαίες προβλέψεις του ΟΟΣΑ. Για το 2013, η συρρίκνωση του ελληνικού ΑΕΠ υπολογίζεται στο 4,8%. Επισημαίνεται ότι οι προβλέψεις του ΟΟΣΑ είναι δυσμενέστερες από εκείνες της Κομισιόν, που βλέπει ανάπτυξη 0,6% το 2014. Κατά συνέπεια, ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι θα υπάρξουν επιπλοκές στη δυνατότητα της Αθήνας να επιστρέψει στις αγορές, καθώς η βαθύτερη ύφεση μπορεί να αναγκάσει την ευρωζώνη και το ΔΝΤ σε έκτακτο δανεισμό. Σε ό,τι αφορά τον προϋπολογισμό γενικής κυβέρνησης για την Ελλάδα, ο ΟΟΣΑ βλέπει έλλειμμα 4,1% το 2013 και μείωσή του στο 3,5% το 2014, ενώ για την ανεργία αναμένεται περαιτέρω αύξηση στο 28,4% το 2014 από 27,8% το 2013.

Πιο αναλυτικά, στην έκθεσή του ο ΟΟΣΑ αναφέρει ότι η συνεχιζόμενη δημοσιονομική προσαρμογή, η μείωση των πραγματικών μισθών και οι αδύναμες εξαγωγές βαθαίνουν την ύφεση στην Ελλάδα, ενώ η ανεργία έχει αγγίξει ιστορικά υψηλά, αυξάνοντας τις κοινωνικές εντάσεις.

Ο οργανισμός εκτιμά πως, παρά τη βελτίωση της εμπιστοσύνης τους τελευταίους μήνες, η θετική ανάπτυξη δεν αναμένεται πριν από το 2014, καθώς η εξαγωγική ζήτηση ενισχύεται, η ανταγωνιστικότητα βελτιώνεται περαιτέρω και επιστρέφουν οι επενδύσεις. Οι βραδείες αλλαγές στην αγορά προϊόντων αμβλύνουν τις επιπτώσεις των χαμηλότερων μισθών στην ανταγωνιστικότητα των τιμών.

Η δομική προσαρμογή των δημόσιων οικονομικών πρέπει να συνεχιστεί, όμως θα πρέπει να επιτραπεί στους αυτόματους σταθεροποιητές να λειτουργήσουν, εάν η ανάπτυξη αποδειχθεί πιο ισχνή από το αναμενόμενο. Αυτό μπορεί να απαιτήσει επιπλέον χρηματοδότηση από την τρόικα. Η αποκατάσταση της πιστωτικής ανάπτυξης αποτελεί προαπαιτούμενο για την επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας. Η ταχεία απομάκρυνση των εμποδίων που απομένουν στον ανταγωνισμό θα ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη.

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η παραγωγή στην Ελλάδα συρρικνώθηκε περαιτέρω το 2012, λόγω της πτώσης των πραγματικών εισοδημάτων, της περιορισμένης πρόσβασης στην πίστωση και των φόβων την περίοδο εκείνη ότι η Ελλάδα μπορεί να βγει από την ευρωζώνη. Αρνητική ήταν επίσης η επίπτωση της πτώσης των εσόδων από τον τουρισμό και τις μεταφορές. Η ανεργία άγγιξε το ιστορικό υψηλό του 26% του εργατικού δυναμικού στο τέλος του 2012. Αν και οι υποβόσκουσες πληθωριστικές πιέσεις είναι πολύ ισχνές και οι μισθοί συνεχίζουν να πέφτουν, οι αργές μεταρρυθμίσεις στην αγορά προϊόντων και οι αυξήσεις στους έμμεσους φόρους έχουν επιβραδύνει την προσαρμογή των τιμών. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες, ο ρυθμός του πληθωρισμού έγινε αρνητικός για πρώτη φορά μετά από πενήντα χρόνια.

Το 2012, ο προϋπολογισμός της γενικής κυβέρνησης υπεραπέδωσε του στόχου κατά περίπου ¾ ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, εξαιρουμένων των μεταφορών κεφαλαίων 4% του ΑΕΠ για τις ελληνικές τράπεζες. Ο προϋπολογισμός του 2013 φαίνεται να βρίσκεται σε γενικές γραμμές εντός στόχων. Η προσαρμογή για το 2013 και το 2014 βασίζεται σε πακέτο 7,25% του ΑΕΠ και σε μεγάλο βαθμό στον περιορισμό των δαπανών. Οι προβλέψεις του ΟΟΣΑ για το έλλειμμα λαμβάνουν υπ' όψιν την υπεραπόδοση του 2012.

Έτσι, το προβλεπόμενο έλλειμμα είναι χαμηλότερο από αυτό που αναμένεται στο πρόγραμμα προσαρμογής της Ελλάδας για το 2013, ενώ είναι περίπου το ίδιο με αυτό που προβλέπεται για το 2014, λόγω του καλύτερου σημείου εκκίνησης, παρά τις επιπτώσεις της ισχνότερης προβλεπόμενης ανάπτυξης και με βάση την υπόθεση ότι θα επιτραπεί στους αυτόματους σταθεροποιητές να ενεργοποιηθούν.

Δεδομένου του βάθους της ύφεσης και των κοινωνικών εντάσεων, θα πρέπει να επιτραπεί στους αυτόματους σταθεροποιητές να ενεργήσουν αν η οικονομική δραστηριότητα αποδειχθεί ακόμα πιο αδύναμη από αυτήν που αναμένεται από το πρόγραμμα. Ωστόσο, χωρίς πρόσβαση στις αγορές, αυτό μπορεί να υποδηλώνει επιπλέον επίσημη χρηματοδότηση ή μείωση του χρέους. Την ίδια ώρα, τα κοινωνικά προγράμματα πρέπει να γίνουν πιο στοχευμένα προς αυτούς που επωμίζονται το αυξανόμενο κοινωνικό κόστος της προσαρμογής.

Η πρόοδος προς τη σταθερότητα του χρέους απαιτεί συνεχιζόμενες προσπάθειες προσαρμογής, αλλά και ανάκαμψη της ανάπτυξης. Αυτό εξαρτάται από την αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα, συμπεριλαμβανομένης της ανακεφαλαιοποίησης που αναμένεται σύντομα να έχει ολοκληρωθεί. Επιπλέον δομικές μεταρρυθμίσεις, ιδιαίτερα στις αγορές προϊόντων, για την ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας και των εξαγωγών, είναι επίσης ζωτικής σημασίας.

Όπως σημειώνει ο ΟΟΣΑ, η οικονομία θα συνεχίσει να συρρικνώνεται, παρά την αυξανόμενη εμπιστοσύνη, καθώς ο δημοσιονομικός περιορισμός συνεχίζεται και οι μεγάλες εξαγωγικές αγορές ανακάμπτουν με βραδύ ρυθμό. Θετικός ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται μόνο κατά τη διάρκεια του 2014, καθώς θα ενισχύεται η εμπιστοσύνη, οι δομικές μεταρρυθμίσεις θα ενισχύουν περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα και θα ανακάμπτει το τραπεζικό σύστημα. Η αύξηση της εξωτερικής ζήτησης και η μεγαλύτερη χρήση των διαρθρωτικών κεφαλαίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα στηρίξουν τις εξαγωγές και τις επενδύσεις. Οι τιμές και οι μισθοί θα υποχωρήσουν περαιτέρω, δεδομένης της ουσιαστικής ύφεσης και της υψηλής ανεργίας.

Η οικονομία θα έχει να αντιμετωπίσει σημαντικά ρίσκα σε ό,τι φορά τόσο την ανάκαμψη σε άλλες περιοχές όσο και τις προοπτικές επίτευξης της σημαντικής απαιτούμενης προσαρμογής εγχωρίως, ώστε να σταθεροποιηθεί η οικονομική δραστηριότητα. Η απαραίτητη εφαρμογή του δημοσιονομικού προγράμματος μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο από κοινωνικές εντάσεις και ανεπαρκή διοικητική δυνατότητα, ενώ η περιορισμένη ρευστότητα δημιουργεί ρίσκα για την επέκταση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Από την άλλη πλευρά, η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και η αποπληρωμή των οφειλών του Δημοσίου μπορεί να ενισχύσουν τη ρευστότητα και την εγχώρια ζήτηση περισσότερο από το αναμενόμενο.

Η έντονη βελτίωση στην ανταγωνιστικότητα του κόστους μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερες εξαγωγές, ιδιαίτερα αν μεταφραστεί σε ευρύτερη προσαρμογή των τιμών, τονίζει ο ΟΟΣΑ. Η εμπιστοσύνη μπορεί να ενισχυθεί περαιτέρω εάν υλοποιηθούν τα σχεδιαζόμενα επενδυτικά projects.

Διαφωνεί ο Γ. Στουρνάρας

Τη διαφωνία του για το αρνητικό νούμερο του ΑΕΠ, το 2014, στις προβλέψεις του ΟΟΣΑ για την Ελλάδα, εξέφρασε ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας, στο περιθώριο των εργασιών της υπουργικής συνόδου του Οργανισμού στο Παρίσι.

Όπως μεταδίδει το ΑΠΕ, απαντώντας σε ερώτημα του ΑΠΕ - ΜΠΕ σχετικά με το αρνητικό ποσοστό -1,2 του ΑΕΠ που προβλέπει η έκθεση του ΟΟΣΑ για το 2014 και την ύφεση που συνεπάγεται, ο Γιάννης Στουρνάρας ανέφερε:

«Εμείς διαφωνούμε με το νούμερο αυτό. Διαφωνεί και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς και το ΔΝΤ. Πιστεύω ότι το νούμερο θα βγει λάθος και εμείς θα βγούμε σωστοί. Εγώ πιστεύω ότι το ΑΕΠ θα είναι λίγο πιο κάτω από ένα θετικό +1».

Εξηγώντας τις απόψεις του για το θέμα, τόνισε ότι «η τάση στην Ελλάδα σήμερα είναι θετική, αφού φαίνεται να σταθεροποιείται η βιομηχανική παραγωγή, αν και ακόμα αρνητική, αλλά πολύ λιγότερο απ' ότι ήταν όλα τα προηγούμενα τρίμηνα».

Ο υπουργός ανέφερε επίσης ότι οι κρατήσεις για τον τουρισμό πάνε πολύ καλά.