Προκλήσεις και νέες πρακτικές στο risk management

Οι νέες σύνθετες απειλές για το χρηματοπιστωτικό σύστημα και η σωστή διαχείριση του κινδύνου. Τι προσφέρει το ειδικευμένο πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών του ΕΚΠΑ.

Δημοσιεύθηκε: 16 Ιουνίου 2023 - 08:06

των Δημήτρη Καινούργιου* και Ιωάννη-Ηλία Πλήκα**

Ο 21ος αιώνας χαρακτηρίζεται από σύνθετες απειλές. Υψηλά επίπεδα αβεβαιότητας απειλούν το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Επιτακτική η ανάγκη υιοθέτησης σύγχρονων πρακτικών διαχείρισης κινδύνων.

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες το παγκόσμιο τοπίο έχει σημαδευτεί από σειρά κρίσεων. Από την Παγκόσμια Χρηματοπιστωτική Κρίση, την Πανδημική Κρίση της Covid-19, την Κλιματική Αλλαγή, τις Γεωπολιτικές Εντάσεις και την Αύξηση των Επιτοκίων, η αβεβαιότητα έχει αναδειχθεί ως μια διάχυτη εξωτερική δύναμη που επηρεάζει και διαμορφώνει την οικονομία.

Η ποιότητα του τραπεζικού ενεργητικού παρέμεινε ανθεκτική στην πανδημία της Covid-19, αλλά υπάρχουν πρώιμα σημάδια επιδείνωσης της ποιότητάς του, προμηνύοντας πιθανή αύξηση των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων (ΜΕΑ). Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΒΑ), σημαντική ένδειξη αποτελεί η αύξηση των δανείων που ενέχουν υψηλό κίνδυνο δυσκολίας αποπληρωμής το τέταρτο τρίμηνο του 2022 κυρίως λόγω των υψηλών πληθωριστικών πιέσεων.

Επιπτώσεις της αβεβαιότητας στους δανειολήπτες και στα χρηματοπιστωτικά συστήματα

Τόσο οι δανειολήπτες όσο και οι δανειστές είναι ευάλωτοι στα υψηλά επίπεδα αβεβαιότητας. Ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής ανασφάλειας, οι ευάλωτοι δανειολήπτες δυσκολεύονται να αποπληρώσουν τα δάνειά τους, αυξάνοντας τις αθετήσεις αποπληρωμής των δανείων, τα ΜΕΑ και κατά συνέπεια και τον τραπεζικό πιστωτικό κίνδυνο.

Πιθανή αύξηση του πιστωτικού κινδύνου μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της τραπεζικής κερδοφορίας και του τραπεζικού δανεισμού. Επίσης, οι διακυμάνσεις των επιτοκίων τόσο από την πλευρά της ζήτησης όσο και από την πλευρά της προσφοράς επηρεάζουν άμεσα την ευρωστία και την ορθή λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Αβεβαιότητα, επενδυτικές πρακτικές και ΜΕΑ - Η περίπτωση της ΕΕ

Τα χρηματοπιστωτικά συστήματα των οικονομικά λιγότερο ισχυρών χωρών της ΕΕ, σε περιόδους υψηλής αβεβαιότητας, τείνουν να επιλέγουν πιο συντηρητικές επενδυτικές στρατηγικές σε σχέση με τις οικονομικά ισχυρότερες χώρες. Αυτό οφείλεται κυρίως στα υψηλά επίπεδα κινδύνων που συνδέονται με την υψηλή αβεβαιότητα.

Η μείωση των επενδύσεων σε ανάπτυξη και καινοτομία περιορίζει την ανταγωνιστικότητα και τους ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης των χωρών, επηρεάζοντας την δυνατότητα των δανειοληπτών να αποπληρώσουν τα δάνειά τους, αυξάνοντας έτσι το επίπεδο ΜΕΑ και τον τραπεζικό πιστωτικό κίνδυνο.

Επιτακτική η ανάγκη σύγχρονων πρακτικών διαχείρισης κινδύνων

Οι πρόσφατες κρίσεις έχουν αναδείξει νέα είδη κινδύνων. Μπορεί οι στρατηγικές μείωσης των ΜΕΑ που ακολούθησαν οι τράπεζες (όπως αυξημένη κεφαλαιακή επάρκεια και εκτεταμένη τιτλοποίηση προβληματικών δανειακών απαιτήσεων) να αποτελούν μια ασπίδα προστασίας έναντι των εξωτερικών διακυμάνσεων, αλλά νέα είδη κινδύνων όπως αυτοί της κλιματικής αλλαγής, αυξάνουν την μακροχρόνια αβεβαιότητα, απειλώντας την σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Για τον μετριασμό των κινδύνων που συνδέονται με την αυξανόμενη αβεβαιότητα, κρίνεται επιτακτική η ανάγκη υιοθέτησης νέων καινοτόμων μεθόδων διαχείρισης κινδύνου που να διασφαλίζουν την μακροχρόνια χρηματοπιστωτική σταθερότητα, προωθώντας ταυτοχρόνως την βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη.

Για την υιοθέτηση σύγχρονων πρακτικών διαχείρισης κινδύνων θα απαιτηθεί η συμβολή νέων στελεχών με εξειδίκευση και επικαιροποιημένες γνώσεις & δεξιότητες. Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Εφαρμοσμένη Διαχείριση Κινδύνων» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), με τις αντίστοιχες ειδικεύσεις της Διαχείρισης Κεφαλαίων και Κινδύνων / Risk Management και του Εσωτερικού Ελέγχου / Internal Audit, προετοιμάζει τα μελλοντικά στελέχη για τον σκοπό αυτό, μιας και αποτελεί το μοναδικό εξειδικευμένο Πρόγραμμα στην Ελλάδα που ‘θεραπεύει’ πολυδιάστατα και ολιστικά τη Διαχείριση Κινδύνων.

Οι αιτήσεις συνεχίζονται και μπορείτε να βρείτε την Προκήρυξη και την Αίτηση Συμμετοχής εδώ. Η περίοδος υποβολής αιτήσεων για το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024 λήγει στις 18/06/2023.

Δείτε video με πληροφορίες για το πρόγραμμα

* Ο Δημήτρης Καινούργιος (φωτ. δεξιά), είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικής στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), Διευθυντής του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στην «Εφαρμοσμένη Διαχείριση Κινδύνων» και Διευθυντής του ΚΕΜΕΧ του ΕΚΠΑ.

** Ο Πλήκας Ιωάννης-Ηλίας (φωτ. αριστερά), είναι Υποψήφιος Διδάκτωρ, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών & Κέντρο Μελετών και Εκπαίδευσης Χρηματοοικονομικής (ΚΕΜΕΧ), ΕΚΠΑ

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.