Τα μυστικά του DeFi που φιλοδοξεί να μας κάνει... τραπεζίτες

Ο χρόνος θα δείξει, αλλά σίγουρα αποτελεί ένα πολύ ενδιαφέρον πεδίο εφαρμογής της τεχνολογίας blockchain.

Η δημιουργία του Bitcoin το 2009, μέσα από μόλις 9 σελίδες, έμελλε να αλλάξει τον κόσμο μας σε πολλά επίπεδα. Πέραν της δημιουργίας ενός νομίσματος, που κατά την γνώμη πολλών ισοδυναμεί με τον χρυσό της εποχής μας, εισήγαγε μια μοναδική τεχνολογία, εκείνης του blockchain, που προσφέρει δυνατότητες, όπως αποκέντρωση -δηλαδή λειτουργία της εκάστοτε πλατφόρμας από τους ίδιους τους χρήστες χωρίς την ανάγκη κάποιου κεντρικού φορέα- διαφάνεια και ασφάλεια. Επιπρόσθετα, η έλευση του ethereum μέσω της ενσωμάτωσης των έξυπνων συμβολαίων έθεσε τις βάσεις για πιο σύνθετες υπηρεσίες που αποτελούν και την απαρχή του DeFi.

Τι είναι το DeFi; Mε απλά λόγια λοιπόν, είναι ένα παράλληλο χρηματοοικονομικό οικοσύστημα, βασισμένο στην τεχνολογία blockchain, που προσομοιώνει το κεντρικοποιημένο και παρέχει υπηρεσίες που σε πολλές περιπτώσεις είναι πιο προηγμένες, πιο αποδοτικές και λιγότερο χρονοβόρες (frictionless). Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι οποιοσδήποτε χρήστης μπορεί, μεταξύ άλλων, να χρησιμοποιήσει μια από τις παρακάτω υπηρεσίες:

• Να «καταθέσει» (staking) τα νομίσματα του (cryptos) και να κερδίσει τόκους όπως θα έκανε σε μια οποιαδήποτε τράπεζα.
• Να δανείσει και να δανειστεί ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία,όπως σε ένα ενεχυροδανειστήριο.
• Να ανταλλάξει τα νομίσματα του σε ένα αποκεντρωμένο ανταλλακτήριο, όπως σε ενα ανταλλακτήριο συναλλάγματος ή, όπως σε μια εφαρμογή τράπεζας που ανταλλάσσει μετοχές.
• Να διαπραγματευτεί παράγωγα (πχ μόχλευση, προαιρέσεις, συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης), όπως κάποιοι θεσμικοί ή μεγάλοι επενδυτές.
• Να έχει ασφάλιση των κεφαλαίων σε περίπτωση Blackswanevent, κρίσης, κλπ,όπως θα είχε σε μια ασφαλιστική.
• Να διαθέτει παροχή ρευστότητας σε ανταλλακτήρια.
• Να πουλάει έργα τέχνης μέσω NFTs όπως σε μια γκαλερί.

Ένα επιπλέον πολύ ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του DeFi είναι η «συνθετικότητα» των υπηρεσιών και πρωτοκόλλων, δηλαδή η δυνατότητα να συνδυάσεις διαφορετικές εφαρμογές (dapps) και αλυσίδες σε λογική «lego» ώστε να μεγιστοποιήσεις την απόδοση των επενδύσεων σου.

Για παράδειγμα μπορείς να καταθέσεις το νόμισμα σου σε ένα ανταλλακτήριο έναντι συγκεκριμένης απόδοσης και αμοιβής και να παραλάβεις ένα καινούργιο νόμισμα που αντιπροσωπεύει την ρευστότητα που έβαλες, στη συνέχεια μπορείς να βάλεις ενέχυρο το καινούργιο νόμισμα και να δανειστείς κάποιο άλλο νόμισμα που και πάλι μπορείς να το χρησιμοποιήσεις σε άλλη πλατφόρμα με επιπλέον απόδοση. Οι δυνατότητες είναι πραγματικά αμέτρητες.

Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να διαχωρίσουμε την αγορά των cryptos με το decentralizedfinance, δύο έννοιες που είναι άρρηκτα συνδεδεμένες αλλά και ξεχωριστές ταυτόχρονα. Είναι σαν να ταυτίζουμε τις μετοχές των χρηματιστηρίων με τη συνολική λειτουργία του χρηματοοικονομικού συστήματος. Η εμπορία των cryptos είναι ένα μόνο μέρος του DeFi - και μάλιστα μόνο όταν αυτό συμβαίνει μέσω των αποκεντρωμένων ανταλλακτηρίων.

Πιο συγκεκριμένα, με το να αγοράσεις και να πουλήσεις cryptos μέσω κάποιας από τις κεντρικοποιημένες πλατφόρμες όπως Binance, Coinbase ή eTorro, o θεματοφύλακας (custodian) των δικών σου περιουσιακών ψηφιακών τίτλων παραμένει η εκάστοτε πλατφόρμα. Αν κάτι συμβεί στην πλατφόρμα, την χακάρουν ή κλείσει, ακολούθως μπορεί να χάσεις και τα δικά σου περιουσιακά στοιχεία.

Σε αντίθεση, στο DeFi, μοναδικός θεματοφύλακας είναι ο ίδιος ο χρήστης ή, όπως συνηθίζεται να λέγεται στο DeFi: η τράπεζα είσαι εσύ. Για να μπορείς να χρησιμοποιήσεις τις υπηρεσίες του DeFi, πρέπει πρώτα να αποκτήσεις ένα ψηφιακό πορτοφόλι (λογισμικό ή φυσικό) που αφενός “ξεκλειδώνει” τα νομίσματα που έχεις στην κατοχή σου και αφετέρου σου δίνει την δυνατότητα να συνδεθείς στο δίκτυο των διαφόρων αλυσίδων (ETHEREUM, FANTOM, κτλ) και να μπορείς να διαδράσεις με τις αποκεντρωμένες εφαρμογές. Τα συγκεκριμένα πορτοφόλια, όπως αναφέραμε , είναι "non custodial", δηλαδή την επιμέλεια την έχεις μόνο εσύ και κανείς άλλος δεν έχει πρόσβαση, ούτε το κράτος, ούτε οποιαδήποτε άλλη εταιρεία με την οποία συναλλάσσεσαι.

Προφανώς, μια τέτοια λογική ενέχει διαφορετικούς κινδύνους και ρίσκα, αλλά είναι θεμελιώδης για να μπορεί να δημιουργηθεί ένα σύστημα από τους χρήστες για τους χρήστες, χωρίς τρίτους, χωρίς γραφειοκρατικές διαδικασίες και ανοιχτό κυριολεκτικά σε όλους.

Πέραν, όμως, της πρωτοφανούς ιδεολογικής διάστασης που φέρνει ένα τέτοιο εγχείρημα, για έναν επενδυτή πρέπει να υπάρχει και πρακτική αξία (what's in it for me). Λόγω της αποκεντροποιήμενης φύσης του DeFi, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η απουσία ενδιάμεσων απαλλάσσει το σύστημα από κόστη και αμοιβές που στο CeFi (centralizedfinance) καρπώνεται μια πολύ μικρή μερίδα ανθρώπων και συστημικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, μέρος ή ακόμα και το σύνολο των κερδών των πρωτοκόλλων / dapps που δραστηριοποιούνται στο DeFi να διαμοιράζονται πίσω στους συμμετέχοντες του συστήματος ως επιβράβευση για την ρευστότητα που προσφέρουν, γεγονός που συνεπάγεται αυξημένες αποδόσεις.

Για παράδειγμα, είναι πολύ σύνηθες οι ετήσιες αποδόσεις των καταθέσεων σε stablecoins τα οποία είναι συνδεδεμένα (pegged) με FIAT νομίσματα όπως το δολάριο, και άρα θεωρητικά προσφέρουν περισσότερη ασφάλεια, να ξεκινάνε από 2% (AAVE protocol - αποκεντρωμένη πλατφόρμα δανεισμού) και να φτάνουν και να ξεπερνούν το 20% (Anchorprotocol - αποκεντρωμένη πλατφόρμα καταθέσεων), όταν στις ελληνικές τράπεζες το μέσο επιτόκιο είναι στο 0,05%. Από εκεί και πέρα, ανάλογα με την ανοχή ρίσκου του κάθε επενδυτή, υπάρχουν δυνατότητες παθητικού εισοδήματος σε cryptos που φτάνουν ακόμα και το 750% (OlympusDao - decentralizedreservecurrency), χωρίς φυσικά να συνυπολογίζουμε επιπλέον κερδοφορία ή ζημιά που μπορεί να προέλθει από την διακύμανση της τιμής του ίδιου του νομίσματος.

Επιπλέον, μέσα από το DeFi αποκτούμε πρόσβαση σε ένα πολύ μεγαλύτερο πλήθος νομισμάτων που δεν διαπραγματεύονται στα κεντρικοποιήμενα ανταλλακτήρια. Σε συνδυασμό με την προαναφερθείσα «συνθετικότητα» των υπηρεσιών, το DeFi μπορεί να προσφέρει ευκαιρίες επένδυσης που κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί μέχρι σήμερα.

Στον αντίποδα, το DeFi βρίσκεται ακόμα σε εμβρυακό επίπεδο, είναι ένας χώρος που δεν υπάρχει ξεκάθαρο νομικό καθεστώς και εποπτικές αρχές, σε μεγάλο βαθμό κυριαρχεί η ανωνυμία, ενώ δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις εξαπάτησης. Επιπρόσθετα, υπάρχει και μια απότομη καμπύλη εκμάθησης για εκείνον που θα αποφασίσει να ασχοληθεί μαζί του. Όλα τα παραπάνω κάνουν επιτακτική την ανάγκη για πολύ μεγάλη προσοχή, για ενδελεχή έρευνα και διαρκή ενημέρωση για τις εξελίξεις στον χώρο, πριν κάποιος αποφασίσει να επενδύσει στο DeFi.

Κλείνοντας, όπως όλες οι νέες τεχνολογίες που έχουν την δυνατότητα να επιφέρουν τόσο μεγάλες και σημαντικές αλλαγές, αρχικά πάντα δημιουργούν αμφίσημες αντιδράσεις, τόσο ενθουσιασμού όσο και προβληματισμού, και το DeFi δεν αποτελεί εξαίρεση.

Το πώς πρόκειται να εξελιχθεί, αλλά και ο βαθμός υιοθέτησης του, είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθούν, αλλά σίγουρα αποτελεί μια καινοτόμα πρόταση που κάθε επενδυτής θα πρέπει να παρακολουθεί.

* Ο Γιώργος Χατζηδάκης είναι απόφοιτος οικονομικών σπουδών από το πανεπιστήμιο του Cambridge. Εργάζεται στο χώρο του Marketing σε μεγάλη πολυεθνική εταιρεία, ενώ στον ελεύθερο του χρόνο ασχολείται συστηματικά με την αγορά των Cryptos και του Decentralized Finance

* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.