«Κουρελιασμένοι» οι Ισπανοί Σοσιαλιστές μετά την παραίτηση Σάντσες

Μια επώδυνη μάχη για τον έλεγχο του ισπανικού Σοσιαλιστικού κόμματος έληξε με την ήττα του ηγέτη του, Πέδρο Σάντσες, βυθίζοντας την κεντροαριστερή αντιπολίτευση στη χειρότερη κρίση της εδώ και δεκαετίες, αλλά αυξάνοντας τις ελπίδες για ένα τέλος στο πολιτικό αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται η Ισπανία εδώ και εννέα μήνες.

Ο κ. Σάντσες παραιτήθηκε αργά την Κυριακή, αφού έχασε σε μια κρίσιμη ψηφοφορία στην ομοσπονδιακή επιτροπή του κόμματος. Αφού χτυπήθηκε από τα φτωχά αποτελέσματα των εκλογών και μια εντεινόμενη δυσάρεστη διαφωνία για τη κατεύθυνση του Σοσιαλιστικού κόμματος (PSOE), τελικά έπεσε θύμα ενός «πραξικοπήματος» που σχεδίασε μια συμμαχία βαρόνων περιφερειακών κομμάτων.

Οι αντίπαλοί του τώρα αντιμετωπίζουν το κοπιαστικό έργο της ανοικοδόμησης ενός πολιτικού κινήματος που έχει ρημαχτεί από τους εσωτερικούς διχασμούς –και στο οποίο μεγάλο μέρος της βάσης του κόμματος παραμένει πιστό στον κ. Σάντσες και την πολιτική του πορεία.

«Οι Σοσιαλιστές είναι κουρελιασμένοι», επεσήμανε ο Manuel Arias Maldonado, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα. «Πιστεύω ότι η στήριξή τους εξακολουθεί να έχει βάση, αλλά αυτή τη στιγμή είναι δύσκολο να δούμε πού βρίσκεται. Και δεν έχουν καθόλου προφανείς ηγέτες που θα μπορούσαν να σταθεροποιήσουν την κατάσταση αυτή τη στιγμή».

Αυτό που επωφελείται περισσότερο από την αναταραχή στους κόλπους του PSOE πιθανώς είναι ο ιστορικός αντίπαλος του κόμματος: το Λαϊκό κόμμα του Μαριάνο Ραχόι, του Ισπανού πρωθυπουργού. Ο κ. Ραχόι προσπαθεί εδώ και μήνες να σχηματίσει μια κυβέρνηση μειοψηφίας υπό την ηγεσία του, αλλά μέχρι στιγμής έχει αποτύχει να εξασφαλίσει τη συμφωνία του PSOE. Αποδυναμωμένο και χωρίς ηγέτη, το PSOE αντιμετωπίζει πλέον την αναπόφευκτη επιλογή μεταξύ, είτε να επιτρέψει στο Λαϊκό κόμμα να επιστρέψει στην εξουσία, είτε να ριχτεί στη μάχη επαναληπτικών εκλογών στην τωρινή του «ξεφτισμένη» κατάσταση.

Ο κ. Σάντσες επιχειρηματολογούσε μέχρι τέλος ότι το PSOE δεν έχει τα περιθώρια να στηρίξει μια δεξιά κυβέρνηση, ακόμη κι αν το τίμημα είναι η παράταση του πολιτικού αδιέξοδου της Ισπανίας. Η χώρα δεν έχει κανονική κυβέρνηση από τις άκαρπες γενικές εκλογές του Δεκεμβρίου και μετά, την πρώτη από δύο εκλογικές αναμετρήσεις που απέτυχαν να οδηγήσουν σε ξεκάθαρη πλειοψηφία είτε για την αριστερά είτε για τη δεξιά. Αν οι ηγέτες των κομμάτων δεν καταφέρουν να φτάσουν σε συμφωνία για κυβέρνηση μέχρι το τέλος αυτού του μήνα, το κοινοβούλιο θα πρέπει να διαλυθεί για ακόμη μία φορά –πράγμα που ανοίγει το δρόμο για τρίτες γενικές εκλογές σε ένα διάστημα 12 μηνών.

Μία τρίτη εκλογική αναμέτρηση είναι πιθανό να διεξαχθεί έτσι κι αλλιώς, ιδιαίτερα αν το Λαϊκό κόμμα συμπεράνει ότι έχει ελπίδες να βγει κερδισμένο από το χάος που περιβάλλει το PSOE. Αν μη τι άλλο, η τρέχουσα κατάσταση του PSOE θα ισχυροποιήσει τη διαπραγματευτική θέση του κ. Ραχόι τις εβδομάδες που έρχονται και θα μπορούσε να τον ενθαρρύνει να αναζητήσει εγγυήσεις υποστήριξης από τους αντιπάλους του σε κρίσιμες ψηφοφορίες όπως εκείνη για τον προϋπολογισμό.

Η ήττα του κ. Σάντσες την Κυριακή ήρθε έπειτα από μαραθώνια συζήτηση που κράτησε πάνω από 10 ώρες –οι περισσότερες από τις οποίες χαραμίστηκαν σε καυγάδες για τη διαδικασία. Στη διάρκεια της ημέρας, υποστηρικτές του ηγέτη του PSOE συγκεντρώθηκαν έξω από τα κεντρικά γραφεία του κόμματος, αντιστεκόμενοι σε μια νέα κυβέρνηση του Λαϊκού κόμματος. Η ανησυχία τους μετετράπη σε απελπισία όταν ήρθαν τα νέα για την παραίτηση του κ. Σάντσες, λίγο μετά τις οκτώ το απόγευμα. «Λοιπόν, αντίο στο PSOE», είπε ένας από τους υποστηρικτές του.

«Αυτή είναι μια ιστορική στιγμή», σημείωσε άλλος ένας πιστός στον Σάντσες μέσα από το πλήθος. «Έχασε στην ψηφοφορία, αλλά έχασε και η Ισπανία συνολικά. Ποιος θα ψηφίζει για εμάς τώρα;»

Έπειτα από εβδομάδες αυξανόμενων δημόσιων επικρίσεων από τους συντρόφους του κόμματός του και από μεγάλο μέρος των ισπανικών μέσων ενημέρωσης, ο κ. Σάντσες προσπάθησε να αποχωρήσει αξιοπρεπώς αργά την Κυριακή. Τόνισε στην ομοσπονδιακή επιτροπή μετά την ήττα του, ότι ήταν «τιμή» του να υπηρετήσει το κόμμα και έκανε έκκληση για ενότητα.

Η Σουζάνα Ντίας, η πρόεδρος της Ανδαλουσίας και ηγέτιδα του Σοσιαλιστικού κόμματος στο νότια τμήμα της Ισπανίας, δεν μίλησε στον Τύπο. Η πιο επιφανής και ισχυρή μεταξύ των επικριτών του, θεωρείται ευρέως ως η αρχιτέκτων της πτώσης του. Αυτό που είναι λιγότερο σαφές είναι το αν είναι έτοιμη να αναλάβει την αρχηγία του PSOE αυτή τη στιγμή ή αν θα περιμένει να φθίνει η τρέχουσα κρίση στο προπύργιό της στη Σεβίλλη. Επισήμως, το κόμμα βρίσκεται τώρα στα χέρια υπηρεσιακής διακυβέρνησης.

Ενώ κάποτε θεωρούνταν το φυσικό κυβερνών κόμμα της Ισπανίας, το PSOE έχει υποστεί μια σειρά μεγάλων ηττών, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε περιφερειακό. Οι εκλογές του περασμένου μήνα στη Χώρα των Βάσκων και στη Γαλικία οδήγησαν το κόμμα σε πτώση στην τέταρτη και τρίτη θέση αντίστοιχα. Και στις δύο περιοχές, το ξεπέρασε το αντικαθεστωτικό Podemos, το οποίο έχει εξελιχθεί σε νέο αντίπαλο του PSOE.

© The Financial Times Limited 2016. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation