Αυτή η χρονιά μπορεί να κλείσει με την πιο σημαντική αλλαγή για τη νομισματική πολιτική στον απόηχο της χρηματοοικονομικής κρίσης του 2008. Η σύνοδος του Δεκεμβρίου για την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ ολοκληρώνεται την Τετάρτη και ενδέχεται να γίνει σε αυτήν το πρώτο βήμα για τη μείωση του προγράμματος αγοράς ομολόγων αξίας 85 δισ. δολ. μηνιαίως, που έδωσε ώθηση στην οικονομία -και στις διεθνείς αγορές- στη διάρκεια του έτους.Οι αναλυτές είναι διχασμένοι ως προς το εάν η Fed θα ξεκινήσει το tapering αυτήν την εβδομάδα ή τον Ιανουάριο. Το κλίμα στις αγορές, όμως, τώρα είναι πιο δεκτικό για μία αλλαγή πολιτικής. Τα πρόσφατα καλά στατιστικά στοιχεία ερμηνεύτηκαν θετικά, όπως και οι ενδείξεις ενίσχυσης της οικονομίας. Μέχρι πρότινος, η αντίδραση των αγορών καθοριζόταν από τον φόβο μείωσης της ρευστότητας.
Η Fed έχει στη διάθεσή της σειρά διαθέσιμων μέτρων. Καθώς θα μειώνεται το πρόγραμμα αγοράς τίτλων, η προσοχή θα στρέφεται στην έγκαιρη καθοδήγηση για τις επόμενες κινήσεις στο θέμα των επιτοκίων. Μία εκτίμηση είναι πως η Fed μπορεί να θέσει πλαφόν για τον προβλεπόμενο πληθωρισμό. Δηλαδή να ορίσει ένα επιθυμητό επίπεδο πληθωρισμού κάτω από το οποίο τα επιτόκια μένουν αμετάβλητα.
Νέα στοιχεία προέκυψαν τις τελευταίες ημέρες που αυξάνουν τις πιθανότητες, όπως η συμφωνία στο Κογκρέσο που μειώνει την αβεβαιότητα για το 2014 και τα ισχυρά στοιχεία για τις λιανικές πωλήσεις.
Τα ευρύτερα στοιχεία δείχνουν πως η αμερικανική ανάπτυξη αναμένεται να επιταχυνθεί, αλλά γεγονός είναι πως κάτι τέτοιο δεν έχει ακόμη συμβεί. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στη Fed να δράσει τον Δεκέμβριο, αλλά και να περιμένει μέχρι τον Ιανουάριο, αν το θελήσει. Δεν έχει, όμως, λόγο να περιμένει περισσότερο.
Πέρα από τα οικονομικά μεγέθη, θα παίξουν ρόλο και άλλοι παράγοντες, όπως η χαμηλότερη ρευστότητα στην αγορά, η οποία συνήθως καταγράφεται στα τέλη του έτους, που είναι και ένα από τα βασικά επιχειρήματα για την αναμονή, αλλά και η επιθυμία της Fed να ευθυγραμμίσει τις πολιτικές της ενέργειες ώστε να σηματοδοτήσει τη δέσμευσή της να διατηρήσει σε χαμηλά επίπεδα τα επιτόκια.
Η αγορά εργασίας εξακολουθεί να είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας για την κεντρική τράπεζα. Το τελευταίο τρίμηνο, δημιουργήθηκαν κατά μέσο όρο 193.000 θέσεις εργασίας. Πολύ ισχυρά ήταν και τα πρόσφατα στοιχεία για τις λιανικές πωλήσεις, που αυξήθηκαν κατά 0,7%. «Τα στοιχεία για τις λιανικές πωλήσεις ήταν πολύ καλά» δηλώνει ο Jim O'Sullivan της High Frequency Economics, σημειώνοντας ότι η ανάπτυξη της κατανάλωσης θα διευκολύνει τις επιχειρήσει να καθαρίσουν τα αποθέματά τους.
Η ισχύς των λιανικών πωλήσεων προέτρεψε ορισμένους αναλυτές να αναβαθμίσουν τις προβλέψεις τους για την ανάπτυξη του τέταρτου τριμήνου. Ο Paul Ashworth της Capital Economics αναβάθμισε τη δική του πρόβλεψη για τον ρυθμό ανάπτυξης από 2% σε 2,5%.
«Εάν σκεφτεί κανείς ότι είχαμε κλείσιμο του Δημοσίου τις πρώτες τρεις εβδομάδες του τριμήνου, τότε ρυθμός ανάπτυξης 2,5% είναι πολύ καλός», δηλώνει.
Υπάρχουν επίσης ενδείξεις επιτάχυνσης και στον κλάδο μεταποίησης, καθώς ο δείκτης ISM του Νοεμβρίου άγγιξε το 57,3. Η μόνη εξαίρεση που μπορεί να δώσει και στη Fed επιχείρημα για να περιμένει είναι τα στοιχεία της βιομηχανικής παραγωγής. Υπάρχει, όμως, ακόμη χρόνος. Τα νέα στοιχεία για τη βιομηχανική παραγωγή ανακοινώνονται τη Δευτέρα.
Όλα αυτά τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ΗΠΑ πλησιάζουν σε αυτοτροφοδοτούμενο κύκλο περισσότερων θέσεων εργασίας, που δημιουργούν μεγαλύτερη ζήτηση, η οποία με τη σειρά της αυξάνει την απασχόληση. Υπάρχουν, ωστόσο, ακόμη λόγοι να είναι κάποιος επιφυλακτικός.
Ένας εξ αυτών είναι η αγορά ακινήτων. Η αύξηση στις τιμές κατοικιών οδήγησε σε ανάκαμψη του κατασκευαστικού κλάδου στις αρχές του έτους, η οποία όμως ξεθώριασε με τις πρώτες συζητήσεις περί μείωσης του προγράμματος ρευστότητας από τη Fed.
«Φαίνεται πως ο κλάδος κατοικιών έχει παγώσει», δηλώνει ο κ. Ο'Sullivan, επισημαίνοντας ωστόσο πως οι δραστηριότητες δεν μειώνονται. Ο κλάδος κατοικιών, όμως, έχει βαρύνουσα σημασία για την ευρύτερη οικονομία. Έτσι, ο κίνδυνος αύξησης των επιτοκίων στα στεγαστικά δάνεια μπορεί να επηρεάσει τις αποφάσεις της Fed για το tapering.
Τέλος, υπάρχει ένας τομέας όπου τα στοιχεία είναι αδιαμφισβήτητα αδύναμα: ο πληθωρισμός, που αυξήθηκε στο έτος μόλις 0,7% έναντι στόχου στο 2%. Η υποχώρηση του πληθωρισμού μπορεί να προβληματίζει ορισμένους αξιωματούχους της Fed τόσο ώστε να ζητήσουν αναβολή του tapering. Εάν, όμως, είναι αρκετά βέβαιοι ότι θα υπάρξει πραγματική επιτάχυνση της ανάπτυξης το 2014, τότε ίσως πειστούν ότι θα ανακάμψουν και οι τιμές.
© The Financial Times Limited 2013. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation