Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ένας υπέρμαχος της ομοσπονδιακής Ε.Ε., έχει εγκαταλείψει τη μακροχρόνια πίστη του σε μια όλο και πιο στενή ενοποίηση και υποστηρίζει μια πιο χαλαρή «διακυβέρνηση πολλών ταχυτήτων» για το μπλοκ, καθώς προσπαθεί να επαναπροσδιορίσει τον σκοπό της ύπαρξής τoυ σε μια 60ή επετειακή Σύνοδο.
Ο μακροχρόνιος σύμμαχος της Γερμανίδας καγκελάριου Άγκελα Μέρκελ δήλωσε σε συνέντευξη ότι η Ε.Ε. χρειάζεται ευελιξία μπροστά στην εχθρότητα των λαϊκιστών στη μεταφορά περισσότερων εξουσιών από τις εθνικές κυβερνήσεις στις Βρυξέλλες.
Σε μια συνέντευξη λίγες ημέρες πριν το Ηνωμένο Βασίλειο ειδοποιήσει και επίσημα τα υπόλοιπα 27 κράτη-μέλη της Ε.Ε. για την πρόθεσή του να αποχωρήσει από το μπλοκ, ο κ. Σόιμπλε αρνήθηκε πως είναι απογοητευμένος από το ξεθώριασμα των ιδεών της ευρωπαϊκής ομοσπονδιοποίησης, τις οποίες ο 74χρονος ασπαζόταν για δεκαετίες και που αποτυπώνονται στη δέσμευση της Ε.Ε. για μια «όλο και στενότερη ένωση» που υιοθετήθηκε το 1983.
Εξέφρασε όμως μια πικρία, λέγοντας: «Η ιδέα της ομοσπονδιοποίησης δεν έχει φύγει αλλά στην παρούσα φάση δεν έχει καμία ελπίδα να πραγματοποιηθεί… Σε όλα ή στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη δεν υπάρχουν μεγάλες πλειοψηφίες που θα παραχωρήσουν μεγαλύτερο μερίδιο εθνικής κυριαρχίας στις Βρυξέλλες. Οπότε πρέπει να βελτιώσουμε τις διακυβερνητικές μας μεθόδους. Η δεύτερη καλύτερη λύση είναι πάντοτε προτιμότερη από το τίποτα».
Ο κ. Σόιμπλε διέψευσε τις ελπίδες των Νότιων και Ανατολικών κρατών της Ευρώπης ότι η Γερμανία μπορεί να απαντήσει στις επιθέσεις των λαϊκιστών στην Ε.Ε. ρίχνοντας περισσότερα χρήματα στον προϋπολογισμό της Ε.Ε.
Αν και η Γερμανία επωφελείται από την ένωση και συνεισφέρει πρόθυμα στον προϋπολογισμό, θέλει να δει καλύτερα αποτελέσματα, σημείωσε. «Πρέπει να βάλουμε τα πράγματα στη σωστή σειρά. Πρώτα, πρέπει να γίνουν περισσότερα με τον υφιστάμενο προϋπολογισμό της Ε.Ε.».
Οι ηγέτες της Ε.Ε. συγκεντρώνονται στη Ρώμη το Σάββατο για μια Σύνοδο για τα 60 χρόνια από την ιδρυτική συνθήκη του μπλοκ που υπογράφηκε στην ίδια πόλη. Οι ηγέτες αναμένεται να ενστερνιστούν μια προσέγγιση «πολλών ταχυτήτων» για το μέλλον του μπλοκ μετά το Brexit, που το Ηνωμένο Βασίλειο έχει ανακοινώσει ότι θα πυροδοτήσει στις 29 Μαρτίου.
Η στήριξη ενός από τους παθιασμένους οπαδούς της ομοσπονδιοποίησης θα ενθαρρύνει την κα Μέρκελ, τον Γάλλο πρόεδρο Φρασνουά Ολάντ και άλλους ηγέτες της Δυτικής Ευρώπης που στηρίζουν το σχέδιο των πολλών ταχυτήτων.
Αλλά θα μπορούσε να εκνευρίσει την Πολωνία, η οποία φοβάται πως η προσέγγιση αυτή θα διασπάσει την Ε.Ε. ανάμεσα στις περισσότερο ενοποιημένες χώρες της δυτικής Ευρώπης και στις συμμάχους τους στην Ανατολή και θα υπονομεύσει πιθανότατα την κοινή τους άμυνα.
Ο κ. Σόιμπλε είπε ότι η ιδέα των «πολλών ταχυτήτων», που υποστηρίζεται από τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, «δεν στοχεύει εναντίον άλλων. Δεν θέλουμε να εμπνεύσουμε την αποκλειστικότητα. Αλλά αυτοί που θέλουν και μπορούν να προχωρήσουν σε στενότερη συνεργασία πρέπει να μπορούν να το κάνουν, και άλλοι να τους ακολουθήσουν».
Επικαλέστηκε τη δυνατότητα που δόθηκε στα περισσότερα από τα 28 μέλη να ενταχθούν στο ενιαίο νόμισμα.
Τα μελλοντικά σχέδια ολοκλήρωσης εκτείνονται από ένα ευρωπαϊκό εισαγγελικό γραφείο έως κοινές συνοριακές δυνάμεις και τη συγκέντρωση στρατιωτικών πόρων.
Ο κ. Σόιμπλε υποστήριξε πως η συνεργασία στην άμυνα θα μπορούσε να βοηθήσει να αντιμετωπιστεί το «κενό που προκύπτει μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Ευρώπης», όταν «οι Ανατολικοευρωπαίοι αναγνωρίσουν ότι το να ανήκουν στην Ευρώπη τούς εξασφαλίζει έναν ελεύθερο τρόπο ζωής».
Δήλωσε πως η Ευρώπη ήταν «σε μια σχεδόν παράδοξη κατάσταση».
«Στη μια πλευρά, πολύ περισσότερα ζητούνται από την Ευρώπη σε σχέση με λίγα χρόνια πριν… Πολλοί άνθρωποι λένε ότι αν οι ΗΠΑ θέλουν να έχουν μικρότερο ρόλο ως παγκόσμια δύναμη, τότε οι Ευρωπαίοι πρέπει να αναλάβουν το μεγαλύτερο μέρος απ’ αυτό το κενό». «Από την άλλη, η Ευρώπη ξεκάθαρα αντιμετωπίζει πολλαπλές εσωτερικές δυσκολίες [όπως δείχνει η απόφαση για Brexit], αυξανόμενος αριθμός ανθρώπων έχει αμφιβολίες για την ευρωπαϊκή ενότητα».
Υποστήριξε τον σφιχτότερο κεντρικό έλεγχο της ευρωζώνης με τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, με την ικανότητα να παρακολουθεί προγράμματα διάσωσης, όπως της Ελλάδας, με παρόμοιο τρόπο που το κάνει το ΔΝΤ.
Ο κ. Σόιμπλε είπε ότι αυτό μπορεί να γίνει χωρίς αλλοίωση της Συνθήκης της Λισαβώνας, κάτι που θα απαιτούσε την ομόφωνη στήριξη των 28 κρατών-μελών.
Αρνήθηκε ότι η ΕΕ είναι ένα κάλυμμα για τη γερμανική κυριαρχία, μια άποψη που ακούγεται περιοδικά από επικριτές του Βερολίνου και πρόσφατα από τον Ντόναλντ Τραμπ.
«Μια πιο αδύναμη Γερμανία δεν ωφελεί απαραίτητα την Ευρώπη», υποστήριξε. «Δεν πρέπει να λες ότι ο ισχυρότερος πρέπει να κατηγορείται επειδή είναι καλύτερος. Πρέπει να λες ότι αυτοί που είναι λιγότερο επιτυχημένοι πρέπει να προσπαθήσουν να πάνε καλύτερα».
Ο βετεράνος υπουργός Οικονομικών δήλωσε πως είναι σίγουρος ότι το «κύμα της ιστορίας» και η πίεση για διεθνή συνεργασία θα οδηγήσει σε περαιτέρω ευρωπαϊκή ενοποίηση.
«Εκτιμώ ότι τα επόμενα εξήντα χρόνια η εικόνα θα είναι πολύ διαφορετική από τη σημερινή», είπε. «Αλλά θεωρώ ότι η Ευρώπη σε 60 χρόνια θα είναι μια ακόμα πιο δυνατή λειτουργικά Ενωση. Είμαι σίγουρος ότι δεν θα έχουμε επιστροφή στα εθνικά κράτη».
© The Financial Times Limited 2017. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation