Meissner (BofA): Τι κρατά πίσω τις ευρωπαϊκές τράπεζες

Καθώς η σκόνη που σηκώθηκε από τις αναδιαρθρώσεις και την παρέμβαση των ρυθμιστικών αρχών, οι οποίες ακολούθησαν την τραπεζική κρίση, αρχίζει σταδιακά να κατακάθεται, δύο πράγματα καθίστανται προφανή. Το πρώτο είναι ότι οι μετέχοντες στις αγορές ζουν σε ένα κόσμο μειωμένης ρευστότητας και ενισχυμένης μεταβλητότητας- κάτι που δημιουργεί μια πιθανά επικίνδυνη παγίδα ανάμεσα στα δύο αυτά δεδομένα. Το δεύτερο είναι ότι, όσον αφορά τις κεφαλαιαγορές και την επενδυτική τραπεζική, οι αμερικανικές τράπεζες έχουν εδραιώσει ένα πολύ ξεκάθαρο προβάδισμα έναντι των ευρωπαίων ανταγωνιστών τους.

Για τον Christian Meissner, επικεφαλής του τμήματος επιχειρηματικής και επενδυτικής τραπεζικής στην Merrill Lynch Bank of America, αυτή η κατάσταση δεν φαίνεται να αλλάζει προς το παρόν. «Σε αντίθεση με τράπεζες σε άλλες περιοχές του πλανήτη, έχουμε όλοι παγκόσμιες δραστηριότητες και παγκόσμιους στόχους. Συνολικά, έχουμε αυξήσει το μερίδιο αγοράς, ενώ αυτό αρκετών από τους ευρωπαίους ανταγωνιστές συμπιέστηκε», λέει.

Ορισμένοι απέδωσαν αυτή την εξέλιξη στον βραδύτερο ρυθμό παραγωγής ρυθμιστικών κανόνων εκ μέρους των ευρωπαϊκών οργάνων. Οι ΗΠΑ είχαν από νωρίς ξεμπερδέψει με ένα μεγάλο μέρος των μεταρρυθμίσεων και επέτρεψαν έτσι στη Wall Street να έχει πολύ περισσότερο χρόνο για να προσαρμοστεί και να λειτουργήσει εντός ενός πιο σταθερού ρυθμιστικού περιβάλλοντος. Η καθυστέρηση των ευρωπαίων είναι ιδιαίτερα εμφανής στην δομή λειτουργίας των αγορών.

Στις ΗΠΑ, η περισσότερη δουλειά που αφορά την κεντρική εκκαθάριση και την καθιέρωση νέων τύπων πλατφόρμας συναλλαγών έχει ολοκληρωθεί. Στην Ευρώπη, οι σχετικές οδηγίες μένει ακόμη να καθοριστούν πλήρως και η δεύτερη Οδηγία για τις Αγορές χρηματοοικονομικών εργαλείων- ένα σημαντικό τμήμα νομοθεσίας, το οποίο θα θέσει νέα δεδομένα σε ό,τι αφορά τη νέα δομή των αγορών, δεν θα είναι σε ισχύ έως- το νωρίτερο- το 2018. Ο κ. Meissner ωστόσο δεν βρίσκει ιδιαίτερα πειστικούς τους παράγοντες αυτούς. «Οι ρυθμιστικές αρχές ποτέ δεν κάθονται ήσυχες, οπότε θα πρέπει να υποθέσει κανείς ότι η θεσμική αλλαγή είναι διαρκής, όπου και όποτε και αν δραστηριοποιείσαι», λέει.

Σε κάποιο βαθμό η Ευρώπη θα εφαρμόσει τις σχεδιαζόμενες μεταρρυθμίσεις αλλά ακόμη και τότε οι αμερικανικές τράπεζες θα έχουν τεράστιο πλεονέκτημα λόγω του μεγέθους των εγχώριων αγορών. Λειτουργώντας επί αυτής της ισχυρής πελατειακής βάσης, οι αμερικανικές τράπεζες μπορούν να παράξουν αρκετά έσοδα ώστε να λειτουργήσουν σε παγκόσμια κλίμακα. Η Ευρώπη προσπαθεί να αντιδράσει μέσω του σχεδίου για ενιαία αγορά κεφαλαίων, αλλά θα περάσει πολύς καιρός έως ότου τα οι καρποί μιας τέτοιας προσπάθειας δοκιμαστούν πλήρως. Τη στιγμή αυτή είναι πολύ δύσκολο για μια ευρωπαϊκή τράπεζα να προσφέρει πανευρωπαϊκά υπηρεσίες.

Για τον κ. Meissner αυτό είναι ένα πιο δομικό θέμα. «Η ουσιαστική ερώτηση είναι «ποιο είναι το επιχειρηματικό σου μοντέλο; Στην μετά την κρίση εποχή, οι αμερικανικές τράπεζες ήταν οι πρώτες που απάντησαν στην ερώτηση αυτή με επιτυχία και έλαβαν τις σχετικές ανταμοιβές από αυτά», λέει.

Η περσινή χρονιά στιγματίστηκε από φτωχά νέα για τις αγορές- περαιτέρω αστάθεια για την Ευρωζώνη, υποχώρηση στις τιμές του πετρελαίου και χαμηλότερης κινεζικής ανάπτυξης. Οι πρώτοι μήνες του 2016 λίγη ελπίδα έδωσαν, καθώς τα μεγέθη αυτά επιδεινώνονται εβδομάδα με την εβδομάδα. Οι κεφαλαιαγορές υπήρξαν εξαιρετικά ταραγμένες αλλά ο κ. Meissner είναι αισιόδοξος. «Δεν θέλω να ακουστώ υπεραισιόδοξος αλλά το χρέος και οι αγορές κεφαλαίου είναι ακόμη ανοικτές, εταιρίες δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς και οι βασικοί ρυθμιστές του κλίματος είναι ισχυροί. Υπάρχει ακόμη μια ικανοποιητική ποσότητα από καλά νέα- η Κίνα μεγεθύνεται με μικρότερους ρυθμούς, αλλά μια απότομη προσγείωση αποφεύχθηκε, οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου έχουν θετικές επιπτώσεις για τους καταναλωτές και τις εταιρίες που εισάγουν καύσιμα και αρνητικές επιπτώσεις για αυτές που εξάγουν. Δεν είναι όλα αρνητικά», επισημαίνει.

Στο μεταξύ, η μεταβλητότητα στις κεφαλαιαγορές δείχνει ότι θα συνεχιστεί. Υπάρχει ένα επιχείρημα ότι πολλή από την αερολογία στις αγορές αυτές έχει παραχθεί όχι από οικονομικά στοιχεία ή το πραγματικό κλίμα στις αγορές, αλλά από τη συστηματική έλλειψη ρευστότητας. Με τις τράπεζες λιγότερο ικανές να αναλάβουν κίνδυνο, οι αγορές έχουν τώρα πολύ πιο αδύναμες δικλείδες ασφαλείας, κάτι που σημαίνει ότι σχετικά μικρής σημασίας νέα μπορούν να έχουν ως αποτέλεσμα σημαντικές αντιδράσεις.

Έως τώρα, η οικονομική ανάπτυξη στις μεγάλες οικονομίες έχει φανεί σχετικά απρόσβλητη από την αναταραχή στις αγορές. «Με κάποιο τρόπο είναι λίγο σαν ένα παιχνίδι αναμονής προς το παρόν. Κοιτάζουμε προς τις ΗΠΑ και την Κίνα για οικονομικά στοιχεία που θα φωτίσουν το δρόμο μπροστά. Κάποιοι αναλυτές προτείνουν ότι οι ΗΠΑ είναι σε βιομηχανική ύφεση και ότι είναι οι κλάδοι της κατανάλωσης και της παροχής υπηρεσιών που στην πραγματικότητα τροφοδοτούν την ανάπτυξη και κρατούν τα πράγματα σε τάξη. Αυτό μπορεί κάλλιστα να είναι αλήθεια. Τα στοιχεία θα δώσουν σαφέστερη εικόνα», λέει ο κ. Meissner.

Σε άλλες περιοχές είναι πιο ξεκάθαρο το τι συμβαίνει- το πετρέλαιο είναι πιθανό να μείνει σε χαμηλά επίπεδα έως ότου κινηθεί ανοδικά η ζήτηση- κάτι που δεν πρόκειται μάλλον να συμβεί σύντομα, εκτός και αν οι παραγωγοί συνεννοηθούν και μειώσουν την παραγωγή. Δεν υπάρχει πραγματικά τάση για κάτι τέτοιο όμως.

Το Ιράν είναι έτοιμο να μπει στον χορό, η αμερικανική εξόρυξη είναι πιο ανθεκτική από ό,τι αναμενόταν και οι Σαουδική Αραβία και Ρωσία πρέπει να κρατήσουν τις αντλίες σε λειτουργία για να στηρίξουν τις οικονομίες τους.