Το Bitcoin στο στόχαστρο των ρυθμιστικών αρχών

Τον Ιούλιο του 2014 η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή δημοσίευσε μια μελέτη που εντόπιζε 70 πιθανούς κινδύνους από τη χρήση εικονικού χρήματος, όπως το Bitcoin, περιλαμβανομένων του κινδύνου για τον τελικό χρήστη και τις αγορές που έχουν ανάμιξη και της διευκόλυνσης στο οικονομικό έγκλημα.

Η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή πρότεινε τη δημιουργία θεσμικού καθεστώτος, αλλά επεσήμανε ότι θα απαιτούνταν ένα ουσιώδες ρυθμιστικό σώμα, περιλαμβανομένης της διακυβέρνησης και των κεφαλαιακών απαιτήσεων, του διαχωρισμού των πελατειακών λογαριασμών και ενός νέου concept αρχών ελέγχου αρμόδιων για την ακεραιότητα των υποδομών της εικονικής ισοτιμίας. Με δεδομένο ότι θα απαιτηθεί καιρός για να δημιουργηθεί αυτό το καθεστώς, η Αρχή συμβούλεψε τα τραπεζικά ιδρύματα να μην αγοράζουν, να μην πωλούν ή να μη διακρατούν εικονικό χρήμα στο μεταξύ.

Εβδομάδες μετά, το τμήμα χρηματοοικονομικών υπηρεσιών της Νέας Υόρκης (DFS) αποφάσισε ότι δεν υπήρχε ανάγκη για τόσο μεγάλη διαδικασία πολιτικής σχηματοποίησης και αποκάλυψε ένα νέο καθεστώς bit-αδειοδότησης για όσους ενδιαφέρονται. Μεγάλο μέρος αυτού αφορούσε την παροχή στους καταναλωτές πληροφοριών χωρίς κίνδυνο, μια διαδικασία υποβολής παραπόνων, και σωστή τεκμηρίωση όποιων ψηφιακών νομισματικών συναλλαγών. Ωστόσο, άλλοι κανόνες περιλαμβάνουν ένα δολαριακό λογαριασμό για αποζημίωση πελατών, υπερβολική ψηφιακή ασφάλεια και κανόνες κατά του ξεπλύματος χρήματος, απαιτήσεις για τριμηνιαία ανακοίνωση οικονομικών στοιχείων και ίσως απαιτούμενα σχετικά με την κεφαλαιακή επάρκεια.

Τι λέει ο κλάδος

Οι προτάσεις της Νέας Υόρκης άφησαν τα ενδιαφερόμενα μέρη σε κατάσταση σοκ, και λόγω του ότι η περίοδος απάντησης τέθηκε μόλις στις 45 ημέρες, όπως και η μεταβατική περίοδος, έως ότου οι κανόνες τεθούν σε ισχύ. Αυτό μοιάζει εντελώς ανεπαρκές διάστημα ειδικά για εταιρίες που χρειάζεται να ενσωματώσουν εταιρικές διαδικασίες, όπως είναι οι τριμηνιαίοι εξωτερικοί έλεγχοι, οι οποίοι ταιριάζουν περισσότερο σε μεγάλες επιχι=ειρήσεις παρά σε μικρά start ups, ενεργά σε δραστηριότητες Bitcoin.

Για τον Marco Santori, νομικό ειδικευμένο σε θέματα τεχνολογίας, μία από τις πλέον αξιοπερίεργες πτυχές της πρωτοβουλίας αυτής είναι η πρωτοφανής επέμβαση της DFS στο πλαίσιο κανόνων κατά του ξεπλύματος χρήματος, που προηγουμένως οριζόταν αποκλειστικά σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Τον Νοέμβριο του 2013, η Jenifer Shasky Calvery, επικεφαλής του αμερικανικού δικτύου πάταξης οικονομικού εγκλήματος, είπε κατά τη διάρκεια μιας ακρόασης ενώπιον της Συγκλήτου σχετικά με τις ψηφιακές ισοτιμίες, ότι η υπηρεσία της «ήδη διέθετε την απαιτούμενη ευελιξία ώστε να φιλοξενήσει την καινοτομία εντός του συστήματος πληρωμών».

«Η DSF έχει υιοθετήσει εντελώς διαφορετική προσέγγιση, λέγοντας πως δεν πιστεύει ότι οι υπάρχοντες ομοσπονδιακοί νόμοι αρκούν και ότι δεν πρόκειται να εξηγηθεί πώς θα εφαρμοστούν στο Bitcoin. Αντί για αυτό, θα φτιάξει νέους κανόνες - η πρόκληση για την DFS είναι να αποδείξει ότι καταλαβαίνει την κατάσταση καλύτερα από ό,τι το υπουργείο», λέει ο κ. Santori.

Σιγά-σιγά

Ο κ. Santori νωρίτερα είχε καταθέσει στο Κογκρέσο ότι ακόμη και οι δημιουργοί του Bitcoin -που παραμένουν άγνωστοι- θα προσπαθούν να θέσουν κανόνες σε αυτό το πρώιμο στάδιο. Γενικά, ο κλάδος βλέπει με μεγαλύτερη συμπάθεια τη σταδιακή και μεθοδική προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής σχετικά με το τι πλαίσιο απαιτείται πριν αυτό εισαχθεί.

Με ελαφρά δυσπιστία έγινε δεκτή η θέση ότι ένας από τους κινδύνους που επισημάνθηκε από την EBA ήταν το πώς θα επηρεαστεί η φήμη των ίδιων των ρυθμιστικών αρχών. Αλλά ο Tim Byun, επικεφαλής του τμήματος συμμόρφωσης στην εταιρία σχεδιασμού συστημάτων εμπορικών πληρωμών, Bitpay, λέει ότι η τελική προσέγγιση δεν είναι υπερβολικά αμυντική.

«Αν και συμβουλεύει τις τράπεζες να μην κάνουν συναλλαγές σε bitcoin, η τραπεζική αρχή έδωσε ξεκάθαρη οδηγία ότι είναι ελεύθερες να παρέχουν λογαριασμούς και γενικές τραπεζικές υπηρεσίες σε εταιρίες που δραστηριοποιούνται στον χώρο των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Η πρόθεση φαίνεται να είναι το άνοιγμα των ορίων του επιτρεπτού».

Ποια θα είναι η επίπτωση

Οι παράγοντες του κλάδου περιμένουν από εκείνον να ωριμάσει άσχετα από τους ρυθμιστικούς κανόνες, ιδίως μετά την αποτυχία του χρηματιστηρίου Bitcoin, του Mt Gox. Οι καινοτομίες όπως τα πορτοφόλια πολλών υπογραφών και οι κρυπτογραφημένες αποδείξεις αποθεμάτων θα ενδυναμώσουν την ασφάλεια και θα καταστήσουν ευκολότερο το να επιβεβαιωθεί η χρηματοοικονομική θέση βασικών υποδομών, όπως αυτές που αφορούν χρηματιστήρια. Πράγματι, ο Jim Harper στέλεχος στην Bitcoin Foundation θεωρεί ότι αυτά τα μέτρα παρέχουν ασφάλεια πέρα από αυτήν που μπορούν να δώσουν οι παραδοσιακές χρηματοοικονομικές εταιρίες.

«Το Mt Gox προμηνύει την ανάδυση πιο επαγγελματικών χρηματοοικονομικών υπηρεσιών εντός του Bitcoin. Το πρωτόκολλο του Bitcoin έχει σκοπό να εναρμονίσει τα επιτόκια σε όλο το μήκος του συστήματος, απαλείφοντας την ανάγκη για οτιδήποτε σαν αυτό που προτείνει η EBA», λέει ο κ. Harper.

Βραχυπρόθεσμα, ωστόσο, μικρότερες εταιρίες είναι πιθανό να αναλάβουν δράση ώστε να αποφευχθεί η ανάγκη να υπογραφεί μια νεοϋορκέζικη φόρμουλα bit-αδειοδότησης, ακόμη και αν αυτό σημαίνει να απορρίπτεις πελάτες. Ο κ. Santori είναι πολύ απογοητευμένος που η DFS έχει έως τώρα αγνοήσει τις επανειλημμένες του εκκλήσεις για να επιτραπεί σε start ups με μικρό όγκο Bitcoins να συμμορφωθούν σταδιακά.

«Η φύση των ψηφιακών ισοτιμιών σημαίνει ότι οι εταιρίες μπορούν να πάρουν τις επιχειρήσεις τους από τη Νέα Υόρκη και επιχειρήσεις χωρίς μεγάλους επενδυτές οι οποίοι θα επωμίζονταν μέρος του κόστους συμμόρφωσης βλέπουν τους κανόνες DFS ως εμπόδιο. Χαμένες θα μπορούσαν να είναι οι μεγάλες μεταναστευτικές κοινότητες της Νέας Υόρκης που βλέποντας τα εμβάσματά τους να αποδεκατίζονται από τις υψηλές προμήθειες είχαν στραφεί στο Bitcoin ως εναλλακτική μέθοδο μεταφοράς χρημάτων.