Διαδικτυακός πόλεμος για το πλαστικό χρήμα

Πολλοί στον κλάδο των πληρωμών έχουν για πολύ καιρό φανταστεί έναν κόσμο χωρίς δερμάτινα πορτοφόλια ή πλαστικές κάρτες μέσα τους. Τώρα το όραμα αυτό γίνεται πραγματικότητα, καθώς πλέον διατίθενται στους καταναλωτές ψηφιακά πορτοφόλια.

Η Visa και η Mastercard κυκλοφορούν τα ψηφιακά τους πορτοφόλια φέτος- ένα ακόμη σημαντικό βήμα για την αλλαγή του τρόπου με τον οποίο οι καταναλωτές ψωνίζουν και πληρώνουν, προστίθεται στις εναλλακτικές που είναι ήδη διαθέσιμες.

«Είναι μια αναδυόμενη περιοχή όπου νέες λύσεις προκύπτουν κάθε μέρα», λέει ο Zilvinas Bareisis, senior αναλυτής στην εταιρία παροχής χρηματοοικονομικών συμβουλών, Celent. Ανάμεσα σε αυτές τις λύσεις είναι και αυτές σύμφωνα με τις οποίες το πορτοφόλι αποθηκεύεται σε cloud και τα στοιχεία μπορεί να είναι προσβάσιμο από μια συσκευή κινητής τηλεφωνίας ή πορτοφόλια όπου τα στοιχεία της πληρωμής αποθηκεύονται στην ίδια τη συσκευή.

Διάλεξε το πορτοφόλι σου

Ο Rick Oglesby, senior αναλυτής στην εταιρία παροχής χρηματοοικονομικών συμβουλών, Aite Group αναφέρεται στην ευρεία γκάμα των διαθέσιμων λύσεων. Αυτή περιλαμβάνει τα τραπεζικά πορτοφόλια που εστιάζουν στις δυνατότητες του mobile banking, τα προγράμματα ανταμοιβών ή τα πορτοφόλια που είναι συνδεδεμένα με συγκεκριμένους λιανοπωλητές. «Θα υπάρξουν πολλοί διαφορετικοί τύποι πορτοφολιών για να διαλέξει κανείς- ειδικά στην αρχή όταν οι πάροχοι πειραματίζονται για να βρουν κερδοφόρους συνδυασμούς», λέει ο κ. Oglesby.

Πέρα από τα πορτοφόλια που σχεδιάστηκαν για τηλέφωνα ώστε να χρησιμοποιηθούν στα σημεία πώλησης, υπάρχουν και ψηφιακά πορτοφόλια που χρησιμοποιήθηκαν για να κάνουν το ηλεκτρονικό εμπόριο πιο βολικό. Είναι το εικονικό ισοδύναμο ενός παραδοσιακού δερμάτινου πορτοφολιού και λειτουργεί ως χώρος φύλαξης των διάφορων καρτών του καταναλωτή. Το όνομα, η διεύθυνση και οι λεπτομέρειες των καρτών μπορούν να αποθηκευτούν στο cloud και να είναι προσβάσιμα από διάφορες συσκευές είτε πρόκειται για desktop, είτε για tablet , είτε για smartphone. Αυτού του τύπου τα πορτοφόλια είναι οικεία σε online αγοραστές από το Amazon αφού τους επιτρέπουν να διαλέξουν μία από τις κάρτες πληρωμών τους από μία λίστα, να βάλουν την επιθυμητή διεύθυνση ταχυδρόμησης και να κάνουν check out. Αν πάνε σε άλλον λιανοπωλητή θα πρέπει να βάλουν τα στοιχεία τους ξανά από την αρχή.

Ο Jorn Lambert, διευθυντής της Mastercard παγκοσμίως επισημαίνει ότι οι καταναλωτές είναι ανήσυχοι τόσο σχετικά με την εξάπλωση των λύσεων, όσο και με το να έχουν τα στοιχεία τους διαθέσιμα σε διάφορα σημεία. «Η ασφάλεια και η άνεση είναι τα πρώτα πράγματα στο μυαλό τους», λέει ο κ. Lambert.

Φέτος, κυκλοφορούν τα V.me και MasterPass ώστε να αποφεύγεται αυτό και οι πελάτες να μπορούν να αποθηκεύουν τα στοιχεία της κάρτας τους και να κάνουν check out σε οποιονδήποτε λιανοπωλητή έχει διαθέσιμα τα MasterPass ή V.me.

Η άνεση των καταναλωτών

Ο κ. Bareisis εξηγεί ότι αυτή η λύση διευθετεί το άβολο του να πληκτρολογεί κανείς αριθμούς κάρτας κάθε φορά που ψωνίζει Online από έναν νέο λιανοπωλητή- μια διαδικασία ακόμη πιο δύσκολη σε ένα κινητό τηλέφωνο. «Είναι επίσης ελκυστικό για τους εμπόρους», λέει ο κ. Bareisis, καθώς ελαχιστοποιεί τις ακυρώσεις κατά το τελικό checkout.

Η MasterPass ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2013 με κυκλοφορία στην Αυστραλία και τον Καναδά. Οι ΗΠΑ και η Μ. Βρετανία θα ακολουθήσουν αργότερα μέσα στο έτος. Παρομοίως η Visa είναι έτοιμη να κυκλοφορήσει το V.me. Αυτό λανσαρίστηκε εντός του 2012 και η Visa ανακοίνωσε ότι υιοθετήθηκε από περισσότερα των 50 χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων. Στην Ευρώπη, το ψηφιακό πορτοφόλι είναι σχεδιασμένο να κυκλοφορήσει αργότερα εντός του έτους σε Ισπανία, Γαλλία και Μ. Βρετανία.

«Υπάρχει εκπληκτικό ενδιαφέρον από τους συνεργάτες μας λιανοπωλητές και τις τράπεζες- μέλη. Είναι ξεκάθαρο ότι βλέπουν τις προοπτικές που έχει το V.me ώστε να προσφέρει μια απλοποιημένη αγοραστική εμπειρία βελτιστοποιημένη για tablets και smartphones», λέει η Anne Head, αντιπρόεδρος της Visa Europe.

Προσπερνώντας τις κάρτες

Υπάρχουν και άλλες λύσεις που ξεκίνησαν να λειτουργούν φέτος και οι οποίες καθιστούν ευκολότερο για τους καταναλωτές να ψωνίζουν Online χωρίς να μπαίνουν στις λεπτομέρειες της κάρτας τους κάθε φορά που πληρώνουν έναν νέο έμπορο. Μια τέτοια λύση είναι το MyBank που βγήκε στην αγορά από την EBA Clearing, το πανευρωπαϊκό σύστημα πληρωμών. Επιτρέπει στους καταναλωτές σε όλη την Ευρώπη να πληρώνουν Online τους λιανεμπόρους μέσω διαδικτύου ή mobile banking.

Το MyBank δεν είναι ψηφιακό πορτοφόλι, αφού δεν φιλοξενεί λεπτομέρειες κάρτας και παρακάμπτει την ανάγκη συνολικά για κάρτες. Η επιλογή MyBank σημαίνει πως το κουμπί του checkout οδηγεί τους πελάτες στην τραπεζική τους πλατφόρμα. Η πληρωμή μπορεί να προέλθει απευθείας από τον τραπεζικό τους λογαριασμό με το ίδιο επίπεδο ασφάλειας, όπως αυτό που διαθέτει μια online τραπεζική πληρωμή.

Ο John Broxis, διευθυντής της EBA Clearing επισημαίνει ότι με τις άλλες λύσεις πληρωμών – τις κάρτες πληρωμών ή το ψηφιακό πορτοφόλι- τα κεφάλαια τελικά έρχονται σε κάθε περίπτωση από τον τραπεζικό λογαριασμό. Όπως εξηγεί, οι καταναλωτές δεν είναι ανάγκη να εγγραφούν στο MyBank, καθώς χρησιμοποιούν τους ίδιους κωδικούς από την online σύνδεσή τους με την τραπεζική πλατφόρμα. Οι βασικές online και mobile εφαρμογές των τραπεζών χρησιμοποιούν ήδη κάποιες υποδομές ασφαλείας, οπότε η λύση Mybank δεν θα σημάνει την προσθήκη αντίστοιχου τέτοιου hardware», λέει.

Όπως εξηγεί ο ίδιος, η συγκεκριμένη λύση απευθύνεται στις τράπεζες οι οποίες θα προσφέρουν τη λύση στους ιδιώτες και τους εμπόρους πελάτες τους. «Το στήσαμε ως κάτι που ο τραπεζικός κλάδος να μπορεί να χρησιμοποιήσει για να προωθήσει τις online πληρωμές», λέει. Στις ίδιες τις τράπεζες εναπόκειται να ορίσουν ένα σύστημα προμηθειών για τη λύση», εξηγεί ο ίδιος.

Το MyBank δημιουργήθηκε χρησιμοποιώντας ένα ήδη υπάρχον online τραπεζικό σύστημα. Άλλοι πάροχοι έχουν επιχειρήσει να αυξήσουν τις δυνατότητες του υπάρχοντος συστήματος για να εκπληρώσουν μια συγκεκριμένη ανάγκη.

Το Pay Pal για παράδειγμα έχει δημιουργήσει ένα μοντέλο βάσει του οποίου λειτουργεί πάνω στο υπάρχον σύστημα διατραπεζικών πληρωμών και πληρωμής πιστωτικής κάρτας. Επαναστατικοποίησε το e-commerce επιτρέποντας στους αγοραστές και τους πωλητές να συναλλάσσονται μέσω του PayPal ακόμη και όταν τα κεφάλαια προέρχονται από έναν τραπεζικό λογαριασμό ή μια κάρτα πληρωμών.

Θέματα ανταγωνισμού

Αν και έγινε το αγαπημένο παιδί του κόσμου του ηλεκτρονικού εμπορίου, η απόπειρα του PayPal να μπει στις πληρωμές επί τόπου σε σημεία πωλήσεων συνάντησε την αντίσταση των υπαρχόντων δικτύων καρτών. Οι Bill Carcache και Tulu Yunus έγραψαν σε μια ανάλυση της Nomura: «Τα σημερινά δίκτυα καρτών θα κάνουν τα πάντα για να μην αφήσουν το PayPal να χρησιμοποιήσει τις ράγες τους χωρίς να πληρώσει διόδια». Από τον Ιούνιο, η Mastercard θα λανσάρει μια προμήθεια πρόσβασης για τους παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικού πορτοφολιού, το οποίο λειτουργεί ως αποθήκη άλλων καρτών. Η προμήθεια θα εφαρμόζεται σε πληρωμές στις πιστωτικές κάρτες της Mastercard στις ΗΠΑ.

«Πορτοφόλια» όπως το PayPal αποθηκεύουν τα στοιχεία άλλων καρτών και κάνουν τη συναλλαγή διαδικασία δύο σταδίων. Ο κ. Bareisis εξηγεί ότι ένας καταναλωτής μπορεί να επιλέξει την πιστωτική του Mastercard και μετά να πληρώσει μέσω του PayPal. Το PayPal ολοκληρώνει τη συναλλαγή με τον έμπορο και μετά συμπεριφέρεται σαν έμπορος προς τον εκδότη της κάρτας.

Μέσω του δικτύου της Mastercard ο εκδότης της κάρτας πληρώνει το PayPal και μετά ο εκδότης της κάρτας παρουσιάζει στον καταναλωτή έναν λογαριασμό.

Το πρόβλημα για τον καταναλωτή είναι ότι ο έμπορος εγγράφεται ως «PayPal» και ο εκδότης της κάρτας- ακόμη και αν τα κεφάλαια προήλθαν από την κάρτα- δεν μπορεί να ενημερώσει τον έμπορο. Έχει επίσης προκαλέσει προβλήματα με τους ανθρώπους που συλλέγουν τις επιβραβεύσεις τους από τη χρήση των καρτών σε συγκεκριμένους λιανοπωλητές. Αυτό αποτελεί αιτία σύγχυσης για τις τράπεζες και πονοκεφάλου για τις εκδότριες τράπεζες. Η Master Card απηύθυνε κανόνες διαφάνειας προς τους διαχειριστές ηλεκτρονικών πορτοφολιών, ώστε να υπερκεράσει αυτά τα θέματα customer service.

Αυτό είναι ένα από τα θέματα που ανακύπτουν από το γεγονός ότι η Visa και η Mastercard αποθηκεύονταν σε άλλα ηλεκτρονικά πορτοφόλια. Τώρα όμως που υπάρχουν τα V.me και Masterpass, τα οποία μπορούν να αποθηκεύσουν κάρτες και άλλων δικτύων υπάρχουν και άλλα θέματα ανταγωνιστικότητας που ίσως ανακύψουν.

Τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια είναι ελεύθερα προς χρήση από τους καταναλωτές . Στη θεωρία, ένας καταναλωτής θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το ψηφιακό πορτοφόλι της Visa ακόμη και αν έκανε όλες τις συναλλαγές του μέσω της Mastercard ή και το αντίθετο. Όταν ο κ. Lambert ερωτάται για το ότι βρίσκονται και άλλες κάρτες στο δίκτυο της Mastercard αυτός απαντά ότι είναι μα κίνηση που έγινε λόγω της αντίστοιχης ανάγκης των καταναλωτών και της συμπεριφοράς τους: «Είναι θέμα αναγνώρισης του τι ζητά ο καταναλωτής», λέει.

Αυτό είναι ένα σημείο στο οποίο η κ. Head στη Visa Europe συμφωνεί. Όταν ρωτήθηκε κατά πόσον το να επιτρέπεται η μία κάρτα στο δίκτυο της άλλης δημιουργεί προβλήματα ανταγωνισμού η κ. Head απάντησε: «Καθόλου. Η επιλογή είναι σημαντική. Οι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται για εναλλακτικές πληρωμής που να τους περιορίζουν. Οι καταναλωτές χρησιμοποιούν μια υπηρεσία που εμπιστεύονται από μια τράπεζα με την οποία έχουν ήδη σχέση, ενώ για να το κάνουν, παράλληλα, αξιοποιούν το δίκτυο και τις σχέσεις με τους λιανοπωλητές που έχει η Visa. Αυτό είναι σημείο για εμάς: βρισκόμαστε στην καρδιά του νέου "οικοσυστήματος πληρωμών"».

Ένα πορτοφόλι, πολλές κάρτες

«Tο πρόβλημα είναι ότι είναι λεπτή η γραμμή που χωρίζει ένα πορτοφόλι και ένα δίκτυο πληρωμών. Οι βασικές διαφορές μεταξύ των πορτοφολιών θα είναι στις προστιθέμενης αξίας υπηρεσίες- υπηρεσίες άλλες από τις πληρωμές- που προσφέρονται από το πορτοφόλι», λέει ο κ. Oglesby. Και προσθέτει: «Καθώς το δίκτυο πληρωμών είναι σχεδιασμένο για να εξυπηρετεί αποκλειστικά λύσεις πληρωμών, ένα πορτοφόλι που επιθυμεί να προσφέρει τις παραπάνω υπηρεσίες θα πρέπει να οικοδομήσει κάποιες δυνατότητες δικτύου για να υποστηρίξει αυτές τις υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας- κάτι που σε πολλές περιπτώσεις σημαίνει ότι πρέπει να χτιστεί ένα παράλληλο δίκτυο πληρωμών».

Σε έναν κόσμο όπου οι εκδότες των καρτών πολέμησαν για να έχουν την δική τους κάρτα πάνω- πάνω στα πορτοφόλια των καταναλωτών, τώρα διεξάγεται μια επιπλέον μάχη όχι μόνο για το ποια κάρτα θα είναι στην καλύτερη θέση μέσα στο (ψηφιακό) πορτοφόλι αλλά και ανάμεσα στα ίδια τα νέου τύπου αυτά πορτοφόλια.

Μια άλλη ενεργή ανταγωνιστική δύναμη είναι το πως τα ψηφιακά πορτοφόλια θα κινηθούν στον πραγματικό κόσμο. Προς το παρόν αντιμετωπίζουν την ανάγκη για μεγαλύτερη άνεση κατά το online shopping, αλλά τελικά μέσω των smartphones και της τεχνολογίας που τα συνοδεύει, τα πορτοφόλια θα μπορέσουν να συμπέσουν με λύσεις πληρωμών όπως αυτές του πραγματικού κόσμου.

Για τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια της Visa και της Mastercard ο κ. Breisin λέει: «Και οι δύο αντιμετωπίζουν προκλήσεις στο να φέρουν αυτά τα πορτοφόλια στα σημεία πώλησης. Η πρόκληση είναι να ενσωματώσουν στο πορτοφόλι την χωρίς επαφή τεχνολογία του Paywave της Visa και του Paypass της Mastercard στο πορτοφόλι. «Έως τώρα αυτό ήταν το χάσμα που ήταν δύσκολο να διανυθεί», λέει ο κ. Bareisis.

Σχετικά με τα σχέδια της Visa για το ψηφιακό πορτοφόλι, η κ. Head λέει «Πέρα από το V.me, δουλεύουμε σκληρά για να ανταποκριθούμε σε άλλη μία επίκαιρη τάση: την επιθυμία των καταναλωτών να έχουν διαθέσιμους σε μία πλατφόρμα όλους τους διαφορετικούς τρόπους πληρωμών (mobile, online και πρόσωπο με πρόσωπο). Το V.me θα είναι ο κόμβος για τη συνολική προσφορά μας και δουλεύουμε για να ενσωματώσουμε εκεί και άλλες υπηρεσίες από το χαρτοφυλάκιο της Visa. Για τους τραπεζικούς μας πελάτες αυτό θα αποτελέσει ευκαιρία να έχουν πλήρη χρήση μια σουίτας υπηρεσιών. Έτσι θα μπορέσουν να ωφεληθούν από την κλίμακα, την ασφάλεια και την αξιοπιστία της Visa».

Ανταγωνισμός για ρευστό

Με διαθέσιμες αρκετές άλλες λύσεις πορτοφολιών- περιλαμβανομένων και εκείνων της Google, της LevelUp και της Square, υπάρχει αρκετός ανταγωνισμός στην αγορά. Όταν ζητήθηκε από τον κ. Lambert να σχολιάσει τα του ανταγωνισμού, εκείνος απάντησε: «Σαν εχθρό εμείς βλέπουμε το ρευστό», ενώ πρόσθεσε ότι, ως μέρος της βασικής τάσης στις ηλεκτρονικές πληρωμές, ο στόχος είναι να γίνει η πίττα μεγαλύτερη και να μειωθεί αυτό (το ρευστό).

Το να βλέπει κανείς στον ανταγωνισμό την κόντρα μεταξύ V.me και MasterPass είναι λάθος προσέγγιση, λέει ο κ. Lambert εξηγώντας ότι το αληθινό ζήτημα είναι ο μετασχηματισμός της καταναλωτικής συμπεριφοράς. «Οι καταναλωτές θέλουν μια πληρέστερη και διαφορετική εμπειρία χρήσης. Εκεί, η συσκευή μπορεί να δώσει υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, που το πλαστικό δεν μπορεί», λέει.

Μπορεί να μην είναι θέμα επιλογής ενός πορτοφολιού έναντι ενός άλλου: είναι πιθανό οι καταναλωτές να έχουν αρκετά πορτοφόλια . Ο κ. Oglesby λέει πως «αρκετοί καταναλωτές έχουν ήδη περισσότερα από ένα ψηφιακά πορτοφόλια. Όσοι έχουν συσκευές Apple έχουν το itunes, οι πελάτες του Amazon είναι εγγεγραμμένοι στο σύστημα πληρωμών της εταιρίας, οι πελάτες του e-bay είναι γραμμένοι στο PayPal κ.ο.κ. Οι περισσότεροι από τους καταναλωτές δεν έχουν συνείδηση ότι πρόκειται για πολλαπλά πορτοφόλια, αλλά το θεωρούν ως τρόπο να πληρώνουν σε έναν συγκεκριμένο έμπορο».

Ο κ. Oglesby προσθέτει ότι το να υπάρξει συγκέντρωση των καταναλωτών σε μικρότερο αριθμό πορτοφολιών αποτελεί μεγάλη πρόκληση. «Αρκετές εταιρίες πληρωμών φαίνεται να πιστεύουν ότι ο κανόνας των δερμάτινων πορτοφολιών θα έχει ακόμη εφαρμογή στον ψηφιακό κόσμο, αλλά δεν φαίνεται να είναι έτσι το πράγμα».

Όπως σχολιάζει ο κ. Broxis αναφερόμενος στην ταχεία ανάπτυξη παρόμοιων λύσεων στον κλάδο, «οι άνθρωποι ανακαλύπτουν έξυπνες και υπερβολικά περίπλοκες λύσεις όταν προσπαθούν να κάνουν κάτι βασικό. Αυτή η υπερβολική εξάπλωση είναι πρόβλημα. Το να έχει χίλιους διαφορετικούς τρόπους να πληρώνεις δεν αποτελεί βοήθεια». Όπως προσθέτει, αναμένει στο μέλλον να δει συρρίκνωση του αριθμού των λύσεων.

Κοιτάζοντας στο μέλλον του κλάδου των ψηφιακών πορτοφολιών ο κ. Lambert κάνει τη διάκριση ανάμεσα στο τι βλέπει τελικά ο καταναλωτής και το δίκτυο διανομής. Από την πλευρά της διανομής θα υπάρχουν μόνο λίγοι παίκτες» λέει, καθώς δεν θα είναι πρακτικό για έναν έμπορο να υποστηρίζει 50 διαφορετικά checkout buttons, ούτε μπορεί μια οθόνη κινητού να τα εμφανίσει όλα αυτά εύκολα. Στο επίπεδο της έκδοσης ή της διανομής ο κ. Lambert λέει ότι βλέπει την υπερβολική ανάπτυξη ως κάτι θετικό και ότι θέλει να τονώσει τον υγιή ανταγωνισμό.

Με την ταχύτατη ανάπτυξη των πορτοφολιών, η άποψη του κ. Bareisis είναι ότι οι καταναλωτές θα χρησιμοποιήσουν έναν αριθμό πορτοφολιών. «Δεν θα υπάρχει ο ένας νικητής που θα τα πάρει όλα», προβλέπει. Για τώρα, οι πολλοί συνδυασμοί σχετικά με το πώς οι καταναλωτές μπορούν να ψωνίσουν και να πληρώσουν με το κινητό τους, είναι δείγμα ενός εκκολαπτόμενου και δυναμικού κλάδου που εξελίσσεται γοργά.