Συνεχίστηκε το 2004 η ανάπτυξη του ελληνικού εμπορίου, όπως δείχνουν τα οικονομικά αποτελέσματα δείγματος 3.402 εμπορικών ΑΕ και ΕΠΕ, τα οποία είναι καταχωρισμένα στη Βάση Δεδομένων της ICAP.

Από τα εν λόγω προσωρινά δεδομένα προκύπτει νέα ικανοποιητική άνοδος των πωλήσεων, της κερδοφορίας και των κεφαλαίων.

Συγκεκριμένα, το σύνολο του ενεργητικού των επιχειρήσεων αυτών αυξήθηκε με ρυθμό 11,3% και έφθασε τα 27,4 δισ. ευρώ. Κατά το μεγαλύτερο τμήμα της, σχεδόν κατά 70%, η άνοδος χρηματοδοτήθηκε μέσω υποχρεώσεων και κάλυψε κατά κύριο λόγο την αύξηση του κυκλοφορούντος και ειδικότερα αυτή των απαιτήσεων.

Οι εξελίξεις αυτές δεν επηρέασαν σημαντικά τη σχέση ξένων προς ίδια κεφάλαια, ούτε τη γενική ρευστότητα που παρέμειναν στο 2,6 και στο 1,2 αντιστοίχως.

Ο ρυθμός διεύρυνσης της αξίας των πωλήσεων ήταν σημαντικά υψηλότερος του πληθωρισμού: 11,0% σε 42,5 δισ. ευρώ.

Η ισοδύναμη όμως αύξηση του κόστους πωληθέντων διατήρησε στάσιμο στο 19,8% το περιθώριο μικτού κέρδους.

Υπήρξε συγκράτηση των χρηματοοικονομικών δαπανών, αλλά η σημαντική, κατά 11,7%, αύξηση των δαπανών διοίκησης και διάθεσης περιόρισε την βελτίωση του λειτουργικού αποτελέσματος.

Τα δε προ φόρου κέρδη αυξήθηκαν κατά 8,0% και ανήλθαν σε 1,7 δισ. ευρώ, ενώ το περιθώριο καθαρού κέρδους παρέμεινε σχεδόν σταθερό στο 3,9%.

Η εικόνα αυτή συνάδει με τα στοιχεία που είναι διαθέσιμα από άλλες πηγές.

Εειδικότερα, η συνολική αξία των λιανικών πωλήσεων τις οποίες καταγράφει η ΕΣΥΕ αυξήθηκε με ρυθμό 6,2%, ο αριθμός των νέων αυτοκινήτων ΙΧ τα οποία κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά το 2004 σημείωσε άνοδο 15,7%, ενώ τέλος, οι τιμές λιανικής πώλησης των καυσίμων αυξήθηκαν κατά 7,5%. Επίσης, σημειώθηκε αύξηση 2,2% στην απασχόληση στο λιανικό εμπόριο.

Η γενική αυτή εικόνα καλύπτει εντούτοις τις σημαντικές διαφορές που υπάρχουν μεταξύ ομάδων επιχειρήσεων διαφορετικών μεγεθών και μεταξύ των τριών βασικών κλάδων του εμπορίου.

Βάσει των κανόνων της Eurostat πολύ μικρές είναι οι επιχειρήσεις που απασχολούν έως 10 άτομα, μικρές αυτές που απασχολούν μεταξύ 10 και 49 ατόμων, μεσαίες εκείνες με 50 έως 249 απασχολούμενους και μεγάλες θεωρούνται όσες έχουν προσωπικό μεγαλύτερο ή ίσο των 250 ατόμων.

Από κλαδική άποψη, το σύνολο του εμπορίου διαχωρίζεται ως εξής: (i) εμπόριο, συντήρηση και επισκευές αυτοκινήτων και άλλων οχημάτων, καθώς και λιανική πώληση καυσίμων (ii) χονδρικό εμπόριο και (iii) λιανικό εμπόριο.

Υπάρχουν σημαντικότατες διαφορές κατ’ αρχάς μεταξύ των τεσσάρων διαφορετικών μεγεθών επιχειρήσεων: την ταχύτερη ανάπτυξη όσον αφορά τα βασικά μεγέθη – συνολικά κεφάλαια, πωλήσεις και προ φόρου κέρδη – πέτυχε η ομάδα των μικρών επιχειρήσεων.

Επίσης, ταχύτερη του συνόλου ανάπτυξη καταγράφηκε και στις μεσαίου μεγέθους μονάδες. Αντίθετα, βραδύτεροι ήταν οι ρυθμοί μεγέθυνσης των πολύ μικρών και των μεγάλων μονάδων.

Καλύτεροι ήταν και οι βασικοί χρηματοοικονομικοί δείκτες, αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων και γενική ρευστότητα, των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, η σχέση ξένων-ιδίων κεφαλαίων όμως ήταν πολύ χειρότερη.

Η κλαδική εικόνα είναι περισσότερο περίπλοκη. Υπήρξαν μεγάλες διαφορές όσον αφορά τη μεταβολή των πωλήσεων και των κερδών. Από πλευράς μεταβολής πωλήσεων ξεχώρισε ο κλάδος εμπορίας αυτοκινήτων, κλπ. με 18,0%, τη μεγαλύτερη όμως μεταβολή της κερδοφορίας είχε το χονδρικό εμπόριο με 12,0%, ενώ τα προ φόρου κέρδη του λιανεμπορίου σημείωσαν κάμψη.

Μεγάλες διαφορές υπάρχουν επίσης και μεταξύ των βασικών αριθμοδεικτών των τριών κλάδων, ιδιαίτερα όσον αφορά την αποδοτικότητα και το λόγο ξένων-ιδίων κεφαλαίων.

Την υψηλότερη αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων είχε ο κλάδος αυτοκινήτων, κλπ. με ένα εντυπωσιακό 30,3%. Ακολούθησε το χονδρικό με 22,1% και το λιανικό εμπόριο με 16,1%. Το εμπόριο αυτοκινήτων, κλπ. είχε επίσης τον υψηλότερο λόγο ξένων προς ίδια κεφάλαια με 5,1, ο οποίος ήταν διπλάσιος αυτού του συνόλου.