Οι κρίσιμες ώρες που διέρχεται η Κύπρος, μαζί με όλα τα άλλα έδειξαν ότι δεν μπορούν να ληφθούν σοβαρά υπ΄οψιν σενάρια και σκέψεις για τιτλοποίηση μελλοντικών εσόδων από υδρογονάνθρακες η ποσότητα και εκμεταλλευσιμότητα των οποίων βρίσκεται υπό διερεύνηση.
 
Στην Κύπρο η πολιτική ηγεσία επεξεργάστηκε το plan b στην ιδέα της ίδρυσης Εθνικού Ταμείου Αλληλεγγύης, το οποίο θα εξέδιδε ομόλογα έναντι μελλοντικών εσόδων και από τους υδρογονάνθρακες της Κυπριακής ΑΟΖ.

Ωστόσο η λύση αυτή απορρίφθηκε πολύ εύκολα από την τρόικα, αφού ούτε η κυπριακή ηγεσία, ούτε και οι ειδικοί τεχνοκράτες μπορούν να εγγυηθούν:

· Για τις ποσότητες των υδρογονανθράκων που περικλείει η ΑΟΖ
· Τον χρόνο έναρξης της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων
· Τα κατά προσέγγιση έσοδα που θα έχει το Κυπριακό Δημόσιο βάσει των συμφωνιών διανομής της παραγωγής.

Όπως επισημαίνουν στο euro2day ειδικοί στις έρευνες, όσο και αν η Κύπρος είναι προχωρημένη σε σχέση με την Ελλάδα αναφορικά με την εκμετάλλευση των δικών της μπλοκ, η πραγματικότητα είναι ότι βρίσκεται ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο και μένει να γίνουν πολλά βήματα ακόμη για τη λήψη αποφάσεων που αφορούν επενδύσεις πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ.

Συγκεκριμένα από τα θαλάσσια μπλοκ μόνο στο ένα, το 12, έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη φυσικού αερίου σε ποσότητα περίπου 200 δισ. κυβικών μέτρων.

Ωστόσο η ανακάλυψη αυτή μένει να επιβεβαιωθεί από δεύτερη γεώτρηση που έχει προγραμματίσει η αμερικανική Noble η οποία θα ξεκινήσει τον προσεχή Ιούνιο, σύμφωνα με τον μέχρι στιγμής προγραμματισμό.

Το ενδιαφέρον είναι ότι η δεύτερη γεώτρηση θα στοχεύσει βαθύτερους γεωλογικούς ορίζοντες από αυτούς της πρώτης, επειδή οι πιθανότητες σε μεγαλύτερα βάθη να ανακαλυφθεί πετρέλαιο, είναι σημαντικές, με βάση τα όσα ισχύουν σε αντίστοιχες περιοχές της υδρογείου. Άρα δηλαδή η Noble δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την εξόρυξη πετρελαίου παρά φυσικού αερίου.

Στην ίδια λογική κινείται και η γαλλική Total, η οποία προετοιμάζεται για βαθειά γεώτρηση με στόχο το πετρέλαιο σε γειτονικό στο 12 θαλάσσιο μπλοκ και η οποία σύμφωνα με όσα έχουν πει στελέχη της, θα γίνει πριν περάσουν δύο χρόνια από την υπογραφή του συμβολαίου με την Κυπριακή Κυβέρνηση τον περασμένο μήνα.

Η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου σε μεγάλα βάθη και μακριά από τις κύριες αγορές, δύσκολα μπορεί να γίνει βιώσιμη.

Κατ΄αρχήν πρέπει οι ποσότητες που θα βρεθούν, να εξασφαλίζουν την οικονομική λειτουργία των έργων υποδομής για την μεταφορά τους έως τις αγορές, είτε αυτοί είναι αγωγοί, είτε μονάδες υγροποίησης του αερίου.

Επίσης, οι οικονομικές αναλύσεις, θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι οι τιμές του αερίου σε βάθος 15-20 χρόνων, θα είναι τέτοιες που θα εγγυώνται την αποπληρωμή των δανείων που θα συνάψουν οι εταιρείες παραγωγής.

Ας σημειωθεί ότι οι χρηματοδοτήσεις παρόμοιων έργων γίνονται ως project finance, οπότε το ίδιο το έργο θα πρέπει να χρηματοδοτεί την αποπληρωμή των δανείων, αφού σε αντίθετη περίπτωση οι τράπεζες που θα χρηματοδοτήσουν το έργο, θα βρεθούν με ένα περιουσιακό στοιχεί που δεν έχει αξία.

Στην περίπτωση της Κύπρου, οι πλέον αρμόδιοι για το θέμα αυτό, μιλούν για μεγάλες καθυστερήσεις σε ό,τι αφορά στα προκαταρκτικά στάδια χωροθέτησης και μελέτης του υπό ίδρυση εργοστάσιου υγροποίησης στο Βασιλικό.

Επίσης, υφίστατο διάσταση μεταξύ του Ισραήλ, της Noble και της προηγούμενης κυβέρνησης της Κύπρου, αναφορικά με τη λύση που θα δοθεί για την εμπορευματοποίηση του αερίου που βρίσκεται στις ΑΟΖ των δύο χωρών.

Έτσι η Noble δείχνει να προκρίνει λύσεις αυτόνομης ανάπτυξης των κοιτασμάτων που ελέγχει στην ΑΟΖ του Ισραήλ (Λεβιάθαν, Νταλίντ) με υγροποίηση σε πλωτή μονάδα. Τέλος απλώς επισημαίνουμε τις αβεβαιότητες που δημιουργεί η επιθετική στάση της Τουρκίας απέναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία και η οποία αυξάνει το πολιτικό ρίσκο.

Με αυτά τα δεδομένα, περισσότερο ακριβή στοιχεία για το τις ακριβώς κρύβουν τα θαλάσσια μπλοκ θα πρέπει να αναμένεται σε τουλάχιστον ένα χρόνο για το «12» και αφού περάσουν ακόμη 2,5-3 χρόνια για το μπλοκ της Total.
 
Όσο για την ροή των εσόδων από την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου, αυτή στην καλύτερη περίπτωση και εφ΄όσον όλα κυλίσουν ομαλά, θα πρέπει να αναμένεται γύρω στο 2020, και λίγο νωρίτερα, εφ΄όσον προκύψουν ανακαλύψεις πετρελαίου, η εκμετάλλευση του οποίου δεν έχει τις δυσκολίες και αβεβαιότητες του φυσικού αερίου.

Τέλος, όλα αυτά ας τα έχουμε υπόψη για να αξιολογούμε τα όσα διάφοροι διαδίδουν περί τιτλοποίησης μελλοντικών εσόδων από τις ανακαλύψεις υδρογονανθράκων στην Ελληνική ΑΟΖ.