Οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση αρχίζουν να σχηματοποιούν μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, και υπάρχουν λόγοι αισιοδοξίας ότι θα τηρηθεί η υπόσχεσή τους για ολοκλήρωση της συμφωνίας μέχρι το τέλος του 2014. Και οι δύο πλευρές φαίνονται έτοιμες να κάνουν παραχωρήσεις σε μακραίωνες διαμάχες, συμπεριλαμβανομένης της ευρωπαϊκής απαγόρευσης για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα ή τους περιορισμούς που θέτουν οι ΗΠΑ στους ξένους προμηθευτές. Όμως, σύμφωνα με το Bloomberg, αυτή η καλή πρόθεση κινδυνεύει να διαλυθεί λόγω μιας ημιμεταφυσικής διαμάχης για το… τυρί.

Όπως αναφέρει το πρακτορείο, στο επίκεντρο βρίσκεται η επιμονή της Ευρώπης οι ΗΠΑ να αναγνωρίσουν τον γεωγραφικό προσδιορισμό, την προστασία δηλαδή που παρέχεται σε τρόφιμα και ποτά σύμφωνα με την περιοχή προέλευσής τους, τη συγκεκριμένη μέθοδο παραγωγής τους και την προέλευση των συστατικών.

Ένα καλό παράδειγμα είναι η παρμεζάνα, αναφέρει το Bloomberg. Το Parmigiano-Reggiano είναι προστατευόμενη ονομασία προέλευσης και η Ε.Ε. απαγορεύει την πώληση στα κράτη μέλη της άλλων τυριών που «επικαλούνται» το Parmigiano-Reggiano και φέρουν σήμανση «παρμεζάνα». Η απαγόρευση αυτή επεκτείνεται και σε προϊόντα που χαρακτηρίζονται «τύπου παρμεζάνα».

Για τις αμερικανικές εταιρείες παραγωγής τυροκομικών προϊόντων, όπως για παράδειγμα η Kraft Foods Group, αυτό σημαίνει de facto απαγόρευση των προϊόντων τους στην Ε.Ε. Στην Ευρώπη, η Kraft επιτρέπεται να πουλά τα προϊόντα παρμεζάνας της, τα οποία άρχισε να παράγει το 1945, υπό την ονομασία Pamesello Italiano. Οι ΗΠΑ, εύλογα, ισχυρίζονται ότι ορισμένα ονόματα -όπως για παράδειγμα τσένταρ ή μορταδέλα- είναι κοινές λέξεις εδώ και πολύ καιρό και αποτελούν γενικές αναφορές σε προϊόντα που παρασκευάζονται παγκοσμίως.

Κατά το Bloomberg, η φέτα είναι ένα καλό παράδειγμα της υπερβολής της Ε.Ε. Η Ελλάδα και η Ε.Ε. από καιρό υποστηρίζουν πως η ονομασία φέτα θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο στο τυρί που φτιάχνεται στην Ελλάδα, αν και η φέτα δεν παράγεται σε μία μόνο περιοχή της Ελλάδας, αλλά σε όλη τη χώρα και με διαφορετικές ποιότητες.

Η λεξιλογική δύναμη της Ε.Ε. θα μπορούσε εν δυνάμει να ισχύσει σε οποιοδήποτε φαγητό ή ποτό συνδεόταν κάποτε με μια γεωγραφική περιοχή (όπως για παράδειγμα το Χάμπεργκερ ή το λουκάνικο Φρανκφούρτης). Οι εμπορικοί αξιωματούχοι των ΗΠΑ λένε πως αν υποχωρήσουν στις απαιτήσεις της Ε.Ε. θα πρπέπει να αναγκαστούν να απομακρύνουν και να μετονομάσουν έναν μεγάλο αριθμό προϊόντων στα αμερικανικά καταστήματα, με τεράστιο κόστος. Αν δεν περιοριστούν οι πιέσεις της Ε.Ε., μπορούν επίσης να αφορούν άπειρα άλλα προϊόντα, όπως για παράδειγμα τα παντελόνια κάπρι, τις βερμούδες, ή τα καπέλα Παναμά, σχολιάζει το πρακτορείο.

Μέχρι τώρα, οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. έχουν συμφωνήσει στο ότι διαφωνούν στην αμοιβαία αναγνώριση γεωγραφικών προσδιορισμών και διαπραγματεύονται ανά προϊόν (οι ΗΠΑ είπαν ναι στο ροκφόρ και τη σαμπάνια, αλλά όχι στη φοντίνα και τη μοτσαρέλα). Τώρα, η Ε.Ε. προσπαθεί να επιβάλει την άποψή της για τους γεωγραφικούς προσδιορισμούς στις διμερείς εμπορικές συμφωνίες, που θα μπορούσαν να αποκλείσουν αμερικανικά προϊόντα από αγορές όπου κυκλοφορούσαν για πολύ καιρό. Για παράδειγμα, η πρόσφατη συμφωνία της Ε.Ε. με τη Νότια Κορέα περιλαμβάνει μια λίστα προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων της φέτας και της γκοργκοντζόλα, που είναι αμοιβαία προστατευόμενα. Η Ε.Ε. συζητά επίσης μια συμφωνία με τον Καναδά, που θα μπορούσε να οδηγήσει στην απαγόρευση 100 προϊόντων που παράγονται στις ΗΠΑ.

Η επιθυμία της Ευρώπης να προστατέψει τις τοπικές παραδόσεις και την πολύτιμη τέχνη είναι κατανοητές. Οι ΗΠΑ έχουν συμφωνήσει με αρκετούς γεωγραφικούς προσδιορισμούς για κρασιά και οινοπνευματώδη, συμπεριλαμβανομένων της σαμπάνιας και του πόρτο. Η Ε.Ε. από την πλευρά της προστατεύει τα κρασιά Napa Valley, τα μήλα Washington State, τον χυμό πορτοκαλιού Φλόριδας και τα κρεμμύδια Vidalia. Αυτές οι συγκεκριμένες συμφωνίες, όμως, δεν θα πρέπει να σημαίνουν ότι παραγωγοί παρόμοιων προϊόντων δεν μπορούν να προσφέρουν και αυτοί το εμπόρευμά τους, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι η υπάρχει ξεκάθαρη σήμανση.

Η Ε.Ε., άλλωστε, μπορεί να έχει λίγα να κερδίσει από τον προστατευτισμό της. Τα προϊόντα με γεωγραφική σήμανση, όπως αποδεικνύεται, εμφανίζουν καλές πωλήσεις σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι οι παγκόσμιες πωλήσεις 4.000 και πλέον προϊόντων με γεωγραφική σήμανση ανήλθαν σε 54,3 δισ. ευρώ το 2010, αντιστοιχώντας στο 15% των εξαγωγών τροφίμων και ποτών ολόκληρης της Ε.Ε. Οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος προορισμός, καθώς δέχεται το 20% των εξαγόμενων προϊόντων με γεωγραφική σήμανση. Τα στοιχεία έδειξαν επίσης ότι αυτά τα προϊόντα απέφεραν -κατά μέσο όρο- τα διπλάσια σε σχέση με τα προϊόντα χωρίς γεωγραφική σήμανση.