Η σκληρή κυβερνητική λιτότητα που «σπρώχνει» τα παιδιά σε όλη την Ευρώπη στη φτώχεια και η έκρηξη της ανεργίας των νέων απειλούν να δημιουργήσουν «χαμένες γενιές», που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν μια νέα ευρωπαϊκή κρίση.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της παγκόσμιας φιλανθρωπικής οργάνωσης Caritas, περίπου 3 στα 10 παιδιά στην Ελλάδα, στην Ιρλανδία, στην Πορτογαλία, την Ιταλία και στην Ισπανία είτε είναι φτωχά είτε βρίσκονται στα όρια της φτώχειας.

Η Ελλάδα ανακοίνωσε ότι η ανεργία στους νέους έχει ξεπεράσει το 60%. Της Ισπανίας το αντίστοιχο ποσοστό ξεπερνά το 50% και της Πορτογαλίας μόλις ξεπέρασε το 40%.

Το think tank Bruegel δήλωσε πως το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τις καταχρεωμένες οικονομίες της ευρωπεριφέρειας, ενώ εκτιμά πως θα μπορούσε να αναστρέψει την αργή ανάκαμψη της Ευρώπης από την οικονομική κρίση.

Στην έκθεσή της η Caritas ανέφερε ότι οι χώρες της ευρωζώνης που έχουν λάβει διεθνή δάνεια -συμπεριλαμβανομένης και της Ιταλίας που δεν έχει λάβει πακέτο διάσωσης- δημιουργούν μια τεράστια τάξη υπομορφωμένων και υποσιτισμένων νέων, με χαμηλό ηθικό και ελάχιστες προοπτικές για εύρεση εργασίας.

«Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει τη ‘συνταγή’ όχι μόνο μιας χαμένης γενιάς στην Ευρώπη, αλλά πολλών χαμένων γενιών», τονίζει η Caritas, επικαλούμενη στοιχεία της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αν και οι μελλοντικοί εργαζόμενοι των χωρών αυτών μπορεί να εμφανίζουν έλλειψη ηθικού, προσόντων και προοπτικών, αυτοί που θα τα καταφέρουν πιθανότατα θα πάρουν τα ταλέντα τους και θα φύγουν από τις χώρες τους.

Τα άτομα με προσόντα ήδη φεύγουν κατά κύματα προκειμένου να αναζητήσουν εργασία αλλού, ιδιαίτερα στη Γερμανία, όπου ο αριθμός των Ισπανών και των Ελλήνων που αναζητούν εργασία σχεδόν διπλασιάστηκε το πρώτο εξάμηνο του 2012.

Ο οικονομολόγος του Bruegel Zsolt Darvas δήλωσε πως η αδυσώπητη αύξηση της ανεργίας των νέων όχι μόνο καταστρέφει το ηθικό σε μια σημαντική ηλικία για την ανάπτυξη του ατόμου, αλλά απειλεί επίσης να αναζωπυρώσει μια οικονομική κρίση που φαίνεται να αμβλύνεται.

«Δεν είναι μόνο πρόβλημα γι' αυτές τις χώρες (της περιφέρειας). Είναι ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα», τόνισε. Σημειώνεται ότι οι 13 από τις 27 χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμφανίζουν επίπεδα ανεργίας στους νέους που ξεπερνούν το 25%.


Κυβερνήσεις λιτότητας

Από το 2010, η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία έχουν λάβει δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, προχωρώντας σε αντάλλαγμα σε περικοπές δαπανών και σε αυξήσεις φόρων. Η Ισπανία προχώρησε σε διάσωση των τραπεζών της.

Και στις τέσσερις αυτές χώρες και στην Ιταλία, ο αυξανόμενος αριθμός των παιδιών που βρίσκονται κοντά στα επίπεδα της φτώχειας συμπίπτει με την αποκορύφωση της κρίσης το 2008.

Η Caritas επισημαίνει πως τα παιδιά γίνονται όλο και πιο φτωχά λόγω των περικοπών στην κοινωνική πρόνοια, στα επιδόματα ανεργίας, στους αυξανόμενους φόρους προστιθέμενης αξίας και στα ακριβά καύσιμα.

«Είναι γεγονός ότι τα παιδιά κινδυνεύουν περισσότερο από τη φτώχεια», σύμφωνα με την Deirdre de Burca της Caritas.

Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνουν ότι το 2011 ποσοστό άνω του 30% των ατόμων ηλικίας 17 ετών και κάτω στην Ισπανία και στην Ελλάδα κινδύνευε από τη φτώχεια ή τον αποκλεισμό, αυξημένο κατά 4% σε σχέση με το 2005.

Στην Πορτογαλία το ποσοστό αυτό διαμορφωνόταν στο 28,6% το 2011. Το 2005 το ποσοστό ήταν παρόμοιο, όμως το 2006 είχε υποχωρήσει στο 25,5%. Αυτό, σύμφωνα με την Caritas, συνδέεται με τον αυξανόμενο αριθμό των οικογενειών που υπέστησαν έξωση διότι δεν αποπλήρωναν τα στεγαστικά τους δάνεια.

Η Caritas κατέγραψε έναν αυξανόμενο αριθμό παιδιών που πηγαίνουν στο σχολείο πεινασμένα στην Ισπανία, στην Πορτογαλία και στην Ελλάδα.

Το 2010, το 37,6% των παιδιών κινδύνευε από φτώχεια ή αποκλεισμό στην Ιρλανδία και το 28,9% στην Ιταλία. Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για το 2011.

Τα παιδιά θεωρείται ότι βρίσκονται στα όρια της φτώχειας και του αποκλεισμού εάν ζουν σε οικογένειες που βγάζουν το 60% ή λιγότερο του μέσου εισοδήματος, ή έχουν γονείς με ελάχιστη απασχόληση ή είναι άνεργοι ή δεν διαθέτουν βασικά τρόφιμα, θέρμανση και ένδυση.

Όπως τονίζει η Caritas, οι κυβερνήσεις πρέπει να αναρωτηθούν τι θα σημάνουν μακροπρόθεσμα για τα παιδιά αυτές οι τάσεις.