Προσαρμογή στα νέα δεδομένα της μειωμένης κατανάλωσης επιχειρούν οι ελληνικές επιχειρήσεις ένδυσης, αφενός παγώνοντας ανοίγματα και επενδύσεις και αφετέρου μειώνοντας την έκθεσή τους στους κινδύνους των υψηλών αποθεμάτων, του δανεισμού και των μεγάλων κοστολογίων λειτουργίας.

Οι εγχώριες αλυσίδες εκτιμούν ότι η κρίση του δ΄ τριμήνου του 2008, αν και με μειωμένη ένταση, συνεχίζεται και το 2009, οπότε θα πρέπει να αναθεωρηθεί ο μέχρι σήμερα τρόπος λειτουργίας τους.

Οι περισσότερες πια δηλώνουν πως σκοπεύουν εντός του 2009 να μειώσουν το ύψος των αποθεμάτων, περιορίζοντας ταυτόχρονα τις αγορές τους τόσο για την ανοιξιάτικη περίοδο όσο και για την επικείμενη χειμερινή.

Ταυτόχρονα, επιχειρούν να μειώσουν τα υψηλά αποθέματα που δημιουργήθηκαν το προηγούμενο διάστημα είτε μέσω εκπτώσεων και προσφορών ακόμη και μετά τη λήξη των εκπτώσεων είτε με προώθηση προϊόντων σε outlets και σε καταστήματα θυγατρικών του εξωτερικού.

Τέλος, ελέγχουν τα έξοδα λειτουργίας τους διαπραγματευόμενες τις μειώσεις μισθωμάτων και τα έξοδα προώθησης και διαφήμισης και περιορίζουν όσο το δυνατόν περισσότερο τις ανάγκες για κεφάλαιο κίνησης, προκειμένου να συγκρατήσουν τον δανεισμό τους.

--- Πρόγραμμα λιτότητας

Εκτιμήσεις για σταθερές πωλήσεις και για μικρή αύξηση της κερδοφορίας σε ποσοστό περίπου 5%, διατυπώνει για το 2009 ο όμιλος Βάρδα, ο οποίος το 2009, δεδομένης της αρνητικής οικονομικής συγκυρίας, ακολουθεί πρόγραμμα λιτότητας με περιορισμό εξόδων, πάγωμα επενδύσεων, μείωση αποθεμάτων και αναχρηματοδότηση δανεισμού.

Ειδικότερα εξακολουθεί να διατηρεί συντηρητική στρατηγική σε ό,τι αφορά τα έξοδα και τις επεκτάσεις της. Εκτιμά δε ότι η κρίση θα συνεχιστεί μέχρι τον Σεπτέμβριο, ενώ το δ΄ τρίμηνο του 2009, όπου η σύγκριση των αποτελεσμάτων θα γίνει με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2008, στη διάρκεια του οποίου άρχισε η μεγάλη πτώση στις λιανικές πωλήσεις, θεωρεί πως θα υπάρξει σταθεροποίηση και πιθανότατα ελαφρά ανάκαμψη.

Η εταιρεία σκοπεύει επίσης στη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση των τραπεζικών υποχρεώσεων και στο πάγωμα της αύξησης του τραπεζικού δανεισμού. Σε ό,τι αφορά τις επεκτάσεις, ο όμιλος ήδη από τα τέλη του 2008 έχει δηλώσει πως δεν θα δαπανήσει κεφάλαια για αμφίβολης αποδοτικότητας νέες επενδύσεις, ενώ ταυτόχρονα αναμένει την αύξηση της απόδοσης των νέων καταστημάτων που λειτούργησαν το 2008, η ωρίμανση των οποίων υπολογίζεται στην τρέχουσα χρήση.

Παράλληλα, η εταιρεία έχει ήδη προσαρμόσει την πολιτική αγορών της στο νέο περιβάλλον, στοχεύοντας και στη σταδιακή μείωση των αποθεμάτων της κατά 4 - 5 εκατ. ευρώ έως το τέλος του έτους. Ταυτόχρονα, επικεντρώνεται στον μεγαλύτερο περιορισμό των εξόδων της, διαπραγματευόμενη τόσο τη συγκράτηση των μισθωμάτων για τα καταστήματα του δικτύου της όσο και τη μείωση των εξόδων marketing και διαφήμισης.

--- Στροφή στην εγχώρια αγορά

Στροφή στην εγχώρια αγορά, με περιορισμό των επενδύσεων στις χώρες όπου ήδη διαθέτει παρουσία, αλλά και μετάθεση των όποιων σχεδίων για άνοιγμα νέων αγορών πραγματοποιεί ο όμιλος Sprider, ο οποίος ακολουθεί πλέον συντηρητικότερη στρατηγική, δεδομένων της αρνητικής συγκυρίας αλλά και της αβεβαιότητας τόσο στην εγχώρια αγορά όσο και στη ΝΑ. Ευρώπη.

Ειδικότερα, η εταιρεία μετά το άνοιγμα 35 καταστημάτων εντός του 2008, μειώνει τους ρυθμούς αύξησης του δικτύου της και προγραμματίζει επενδύσεις 11 - 12 εκατ. ευρώ εντός του 2009, σκοπεύοντας να λειτουργήσει δέκα νέα σημεία πώλησης εντός του α΄ εξαμήνου, από τα οποία τα εννέα θα δημιουργηθούν στην Ελλάδα.

Αναφορικά με τη συγκράτηση των εξόδων, ο όμιλος σκοπεύει να αυξήσει τον αριθμό των εργαζομένων για να εξυπηρετήσει και την επέκταση του δικτύου, επαναξιολογεί όμως τις ανάγκες προσωπικού ανά κατάστημα.

Σε ό,τι αφορά τα έξοδα προώθησης, διαφήμισης και marketing, στοχεύει στη διατήρηση του ποσού που διαθέτει, όμως θεωρεί ότι η δαπάνη θα έχει μεγαλύτερη αποδοτικότητα, καθώς η τρέχουσα χρήση έχει πιέσει σημαντικά τις τιμές των υπηρεσιών διαφήμισης.

Τέλος, ο όμιλος εξετάζει την πιθανότητα επαναδιαπραγμάτευσης μισθωμάτων για τα καταστήματα του δικτύου του, όπου υπάρχει δυνατότητα, αφού οι μακροχρόνιες συμβάσεις που έχει υπογράψει δεν αφήνουν περιθώρια πίεσης.

Αντιθέτως, στο εξωτερικό, όπου τα καταστήματα της Sprider βρίσκονται σε εμπορικά κέντρα, οι συμβάσεις επιτρέπουν αναπροσαρμογές προς τα κάτω, γιατί αυτές βασίζονται και σε στοιχεία εμπορικής κίνησης, η οποία πλέον μειώνεται κυρίως στη Ρουμανία. Ωστόσο, σημειώνεται πως ο όμιλος διατηρεί σημεία πώλησης εκτός των εμπορικών σημείων αιχμής, απολαμβάνοντας έτσι χαμηλότερα ενοίκια.

Παράλληλα, έχει προβεί σε σειρά αμυντικές κινήσεις προκειμένου να διαφυλάξει το μικτό του περιθώριο από τις πιέσεις της συγκεκριμένης περιόδου, σε ό,τι αφορά τις συναλλαγματικές ισοτιμίες και το κόστος των εμπορευμάτων από τις ασιατικές αγορές.

Ειδικότερα, έχει μειώσει σημαντικά τον αριθμό των προμηθευτών του στους 80 για το 2008, γεγονός που ενισχύει την προσπάθεια συγκράτησης του κόστους αγορών.

Δεδομένου δε ότι το κόστος παραγωγής στην Κίνα αυξάνει σταδιακά, η εταιρεία επέλεξε να μεταφέρει στο Μπαγκλαντές μέρος της παραγωγής απλών ενδυμάτων που δεν απαιτούν ιδιαίτερες προδιαγραφές (τα οποία αποτελούν ωστόσο το 40% των πωλήσεών της), συγκρατώντας έτσι την αύξηση του κόστους των προϊόντων της. Σημειώνεται επίσης πως μεσοπρόθεσμοι στόχοι, και συγκεκριμένα έως το 2011, είναι η μείωση του αριθμού των προμηθευτών της στους 70 και η σταδιακή ενίσχυση του όγκου πωλήσεων γυναικείων ενδυμάτων εντός του δικτύου της Sprider.

Παράλληλα, έχει ήδη κλειδώσει την ισοτιμία ευρώ - δολαρίου στο 1,54, αποτρέποντας σοβαρή συναλλαγματική επίπτωση στα μεγέθη του 2008. Επιπλέον έχει προβεί σε κινήσεις hedging και για το εννεάμηνο του 2009.

Τέλος, ο όμιλος έχει θετικές ενδείξεις όσον αφορά στην πορεία των πωλήσεών του τους πρώτους μήνες του 2009 και βγαίνει ευνοημένος από την περίοδο των χειμερινών εκπτώσεων. Ωστόσο, η διοίκησή του απέφυγε να διατυπώσει προβλέψεις για τη χρήση δεδομένης της αβεβαιότητας.

--- Το κλειδί στις θυγατρικές

Ανάπτυξη μέσω των θυγατρικών της αναμένει η ΕΛΒΕ Ενδυμάτων, η οποία είδε τα μεγέθη της στη χρήση του 2008 να πιέζονται λόγω του περιορισμού των πωλήσεων στην εγχώρια αγορά αλλά και των εξαγωγών της σε χώρες της δυτικής Ευρώπης.

Η μητρική εταιρεία σχεδιάζει σε συνεργασία με το γαλλικό γκρουπ Beaumanoir, μετά το πρώτο πιλοτικό κατάστημα που λειτούργησε πέρυσι στην Καβάλα, το άνοιγμα φέτος δύο ακόμη σημείων της φίρμας Cache-Cache στην Αθήνα και σε ένα ακόμη μεγάλο αστικό κέντρο. Η θυγατρική της Calin προγραμματίζει τη δημιουργία οκτώ νέων καταστημάτων εντός του 2009, ενώ η Λητώ σχεδιάζει τη λειτουργία δύο σημείων πώλησης.

Η ΕΛΒΕ εκτιμά ότι θα υπάρξει μεγαλύτερη πίεση των μεγεθών της στην τρέχουσα χρήση, λόγω της συνεχιζόμενης κρίσης. Αντίθετα, για τις δύο θυγατρικές αναμένεται αύξηση στις πωλήσεις η οποία θα προέλθει από το άνοιγμα και νέων σημείων πώλησης.

Για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της ύφεσης η εισηγμένη προχώρησε ήδη σε περικοπές του λειτουργικού κόστους, ενώ αναβάθμισε το σχεδιαστικό της team εγκαινιάζοντας μία νέα συνεργασία με σχεδιάστρια από το Μιλάνο, προκειμένου να καταστήσει πιο ανταγωνιστικά τα προϊόντα της στις ξένες αγορές.

--- Σε δύο ταμπλό

Αβεβαιότητα για την πορεία των εργασιών της το 2009 εκφράζει και η Ridenco, η οποία το 2008 παρουσίασε ζημίες σε επίπεδο ομίλου εξαιτίας της μείωσης στη ζήτηση και της αύξησης των εξόδων της λόγω της προσθήκης νέων καταστημάτων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

H εταιρεία συνεχίζει τις μεμονωμένες επεκτάσεις με νέα σημεία πώλησης τόσο της υπό ανάπτυξη νέας φίρμας ανδρικών ενδυμάτων «La Martina», που αντιπροσωπεύει στην Ελλάδα και στην Κύπρο, όσο και του πολυθεματικού concept της θυγατρικής Ricco. Αυτά τα νέα καταστήματα θα προσφέρουν φίρμες νεανικής casual ένδυσης.

Η εταιρεία το 2008 σημείωσε άνοδο στα αποθέματα ύψους 23,5 εκατ. ευρώ από 18 εκατ. ευρώ περίπου το 2007, λόγω της μειωμένης αγοραστικής κίνησης, όμως τουλάχιστον βελτίωσε το εμπορικό κεφάλαιο κίνησης στο 82% των πωλήσεών της από 85% το 2007. Βέβαια, αύξησε τον δανεισμό της κατά 20% λόγω των αναγκών σε κεφάλαιο κίνησης, παρ’ όλα αυτά υπολογίζεται ότι εντός του 2009 θα ισορροπήσει, καθώς αναμένει απόδοση από τις πρόσφατες επεκτάσεις της.

* Αναδημοσίευση από το 580ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, 30/4 - 5/5/2009.