H ύφεση χτυπά και τη Νέα Οικονομία. Οι πωλήσεις κινητών τηλεφώνων και ηλεκτρονικών υπολογιστών μειώνονται, ενώ ο δυσκολότερος δανεισμός οξύνει τα προβλήματα για μία σειρά ιντερνετικών εταιρειών, προοιωνιζόμενος ένα δύσκολο 2009 για όλους.

-- Η κινητή τηλεφωνία

Ειδικότερα, στην κινητή τηλεφωνία, όταν η Nokia κάνει λόγο για μείωση των πωλήσεών της, θεωρείται δεδομένο ότι όλος ο κλάδος των κατασκευαστών βρίσκεται σε επιβράδυνση. Αυτό επηρεάζει και τις τεχνολογικές εταιρείες που τροφοδοτούν με εξαρτήματα τους κατασκευαστές τηλεφώνων. Οι αναλυτές θεωρούν ότι η μείωση των πωλήσεων συσκευών το 2009 θα φτάσει έως και το 30%.

Συγκεκριμένα, η φινλανδική επιχείρηση που ηγείται του κλάδου προειδοποίησε για δεύτερη φορά στην ιστορία της για κάμψη των πωλήσεών της τον επόμενο χρόνο. Μάλιστα, η Nokia προειδοποιεί για μειωμένα κέρδη τα δύο επόμενα τρίμηνα, ενώ η Motorola σχεδιάζει την πώληση του τμήματος κινητής τηλεφωνίας, το οποίο παρουσιάζει ζημίες, και συνεχές ψαλίδισμα μεριδίου αγοράς.

Η πρόβλεψη του φινλανδικού κολοσσού θεωρήθηκε από πολλούς αναλυτές του κλάδου εύλογη αφού ήδη τα στοιχεία δείχνουν πως όλες οι κατασκευάστριες εταιρείες έχουν αρχίσει να μειώνουν την παραγωγή τους. Ενδεικτικά, η Qualcomm, που είναι ο μεγαλύτερος στον κόσμο όμιλος κατασκευής μικροεπεξεργαστών, οι οποίοι χρησιμοποιούνται για κινητά τηλέφωνα, αναθεώρησε αρνητικά τις προβλέψεις της για τις ετήσιες πωλήσεις της. Επίσης, μείωση των παραγγελιών της ανακοίνωσε και η Applied Material, η οποία κατασκευάζει εξοπλισμό ημιαγωγών.

Η αγορά κινητών τηλεφώνων θεωρείται ιδιαίτερα ευάλωτη στη διεθνή οικονομική επιβράδυνση, που οδηγεί σε πτώση της κατανάλωσης. Στις αγορές της Δύσης τα κινητά τηλέφωνα έχουν γίνει καθημερινό εξάρτημα για καθένα, με αποτέλεσμα σε περιόδους «ισχνών αγελάδων» να είναι το τελευταίο που σκέφτονται οι καταναλωτές να αλλάξουν. Οι αναλυτές είχαν προειδοποιήσει πως η πτώση είχε αρχίσει πολύ νωρίτερα από το τρέχον τέταρτο τρίμηνο, όταν και άρχισαν οι αρνητικές προβλέψεις των εταιρειών.

Απλώς, η αρνητική κατάσταση δεν είχε φανεί τα προηγούμενα τρίμηνα καθώς τη ζήτηση για κινητά τηλέφωνα τόνωναν οι προσφορές των επιχειρήσεων. Μάλιστα, πολλοί θεωρούν ότι ακόμα και αν η οικονομική ανάκαμψη (πιθανόν περί τα τέλη του 2009) οδηγήσει τους Αμερικανούς, τους Ιάπωνες και τους Ευρωπαίους να αλλάξουν κινητό (στο πλαίσιο της ανάκαμψης της καταναλωτικής εμπιστοσύνης), αυτό δεν θα έχει ιδιαίτερη δυναμική.

Οι αναλυτές αναζητούν την νέα έκπληξη από τους κατασκευαστές, ουσιαστικά εκείνο το gadget το οποίο θα πυροδοτήσει το ενδιαφέρον των καταναλωτών στις δυτικές αγορές -προς το παρόν τις καλύτερες πωλήσεις έχουν τα τελευταίας τεχνολογίας, τα λεγόμενα «έξυπνα τηλέφωνα»-, ενώ για τις αναπτυσσόμενες αγορές το βάρος πέφτει στις οικονομικές συσκευές.

-- "Μίνι" ύφεση στις εταιρείες Internet

Νέα μικρή ύφεση προβλέπουν οι αναλυτές για τις επιχειρήσεις του Διαδικτύου, καθώς ακόμη και τα μεγαθήρια του χώρου ασθμαίνουν. Συγκεκριμένα, τα προηγούμενα χρόνια, και μετά το σκάσιμο της φούσκας των λεγόμενων εταιρειών dot.coms, δημιουργήθηκαν πολλές νέες. Οι περισσότερες στηρίχτηκαν σε επιχειρηματικά κεφάλαια τα οποία προσπάθησαν να ανακαλύψουν φλέβα χρυσού στις νέες τάσεις κοινωνικής ή επιχειρηματικής δικτύωσης.

Κάποιες εταιρείες είχαν την τύχη να τραβήξουν την προσοχή, όπως είναι το Facebook, και ορισμένες μπόρεσαν να απορροφηθούν από μεγαθήρια, όπως π.χ. η Google και η Microsoft. Ακόμη όμως και αυτές αντιμετωπίζουν προβλήματα. Ενδεικτική περίπτωση είναι η ιστοσελίδα YouTube, που προσφέρει online βίντεο δύο χρόνια μετά την εξαγορά της από την Google, προσπαθώντας ακόμη να κερδίσει χρήματα.

Σε χειρότερη θέση, πάντως, βρίσκεται η μεγάλη μάζα των νέων ιντερνετικών εταιρειών, οι οποίες τα προηγούμενα χρόνια δεν κέρδισαν το στοίχημα της επιβίωσης και τώρα είναι μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, προσπαθώντας να βρουν ρευστό για να επιβιώσουν και την επόμενη χρονιά. Ήδη, άρχισε ένα κύμα απολύσεων στην προσπάθεια μείωσης του κόστους. Ορισμένες από αυτές θα καταφέρουν να εξασφαλίσουν νέα χρηματοδότηση από επενδυτικά κεφάλαια και τράπεζες, αλλά με επαχθέστερους όρους. Κάποιες άλλες, όμως, θα αναγκαστούν να βάλουν λουκέτο.

-- Κατασκευαστές ηλεκτρονικών υπολογιστών

Ανασύνταξή τους μέσα στο 2009, μετά την πτώση του τετάρτου τριμήνου, προβλέπουν οι κατασκευαστές ηλεκτρονικών υπολογιστών. Παρά τη δυσοίωνη οικονομική κατάσταση, οι εκτιμήσεις τους κάνουν λόγο για δύσκολη χριστουγεννιάτικη περίοδο, όμως θεωρούν πως μέσα στο επόμενο έτος πωλήσεις και κέρδη θα παρουσιάσουν ανάκαμψη.

Μέχρι στιγμής η αγορά ηλεκτρονικών υπολογιστών έχει φανεί ανθεκτική στη διεθνή οικονομική επιβράδυνση. Οι πωλήσεις διεθνώς παρουσίασαν αύξηση γύρω στο 12% και στα τρία πρώτα τρίμηνα του έτους. Μάλιστα, η Hewlett-Packard, που είναι η μεγαλύτερη εταιρεία του κλάδου υπολογιστών με μερίδιο ελέγχου 19%, εντυπωσίασε με τις τελευταίες επιδόσεις της που παρουσιάζουν τα κέρδη της το διάστημα Αυγούστου - Οκτωβρίου σε 1,03 δολάριο ανά μετοχή, πάνω από την πρόβλεψη των αναλυτών για κέρδη 1 δολάριο ανά μετοχή.

Όμως, τις τελευταίες εβδομάδες οι πωλήσεις έχουν αρχίσει να παρουσιάζουν πτώση και όλα δείχνουν πως οι κατασκευαστές ηλεκτρονικών υπολογιστών θα περάσουν απογοητευτική χριστουγεννιάτικη περίοδο. Οι εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για πτώση πωλήσεων κατά 1% το τρέχον τρίμηνο.

Ήδη, η Intel, ηγέτιδα στον τομέα κατασκευής ημιαγωγών διεθνώς, προειδοποιεί για επιβράδυνση των πωλήσεων σε όλο τον κόσμο και σε όλους τους τομείς της υψηλής τεχνολογίας. Από την πλευρά της, η Hewlett-Packard θα διακόψει τη λειτουργία της για δύο εβδομάδες την περίοδο των Χριστουγέννων -και όχι για μία εβδομάδα ως συνήθως- στο πλαίσιο των μέτρων για περικοπή του κόστους.

Επίσης, η Dell -με μερίδιο αγοράς περί το 15%- και ορισμένες εταιρείες λιανικής για να τονώσουν τη ζήτηση στην αμερικανική αγορά έχουν αρχίσει να προσφέρουν ακόμη και σε νέα μοντέλα notebook εκπτώσεις, οι οποίες φτάνουν έως και το 30%. Όμως, θεωρείται βέβαιο πως οι προσφορές θα επηρεάσουν τα κέρδη τους και ήδη οι αναλυτές προειδοποιούν τους επενδυτές για μειωμένες κερδοφορίες το τρέχον αλλά και τα επόμενα τρίμηνα.

Βέβαια, παρότι οι ειδικοί δεν διακρίνουν κάποιο σημάδι αισιοδοξίας για την αγορά ηλεκτρονικών υπολογιστών το 2009, οι εταιρείες παρουσιάζονται αισιόδοξες. Ενδεικτικά, για το επόμενο έτος η Hewlett-Packard αναμένει κέρδη ανά μετοχή μεταξύ 3,8 και 4,03 δολαρίων, υψηλότερα από τις εκτιμήσεις των αναλυτών για 3,86 δολάρια. Από την άλλη, η Intel επιχειρεί να αντεπιτεθεί στην κρίση με μία σειρά νέων επεξεργαστών, οι οποίοι θα αποτελέσουν τη βάση των προϊόντων της από το 2009 και θα ενσωματωθούν σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, σε lap top και σε φορητές συσκευές.

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 558 της εβδομαδιαίας εφημερίδας ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ (28 Νοεμβρίου - 2 Δεκεμβρίου 2008).