Προς την κορύφωσή της οδεύει η διαμάχη που έχει ξεσπάσει το τελευταίο διάστημα μεταξύ του Δημοσίου και των τραπεζών, με αφορμή κατηγορίες οι οποίες διατυπώθηκαν εναντίον των τελευταίων για αντικανονικές συμπεριφορές.

Υπενθυμίζεται ότι μόλις την περασμένη εβδομάδα το υπουργείο Ανάπτυξης ανακοίνωσε πως προχωρά σε νομοθετική ρύθμιση, με την οποία διάφοροι όροι, που έχουν κηρυχτεί με αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις παράνομοι και καταχρηστικοί, θα διαγράφονται οριστικά από τα συμβόλαια τα οποία υπογράφουν οι τραπεζικοί πελάτες.

Το επόμενο βήμα προς την ίδια κατεύθυνση αφορά στην παρέμβαση που ετοιμάζει η Επιτροπή Ανταγωνισμού. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, έχει ξεκινήσει ήδη η διαδικασία για τη διερεύνηση του ενδεχομένου λειτουργίας καρτέλ στην τραπεζική αγορά.

Οι αρμόδιες υπηρεσίες της Επιτροπής έχουν ξεκινήσει ήδη τη σύνταξη και την αποστολή επιστολών προς τους άμεσα εμπλεκομένους, με τις οποίες τους καλούν να εκφράσουν την άποψή τους για μια σειρά ζητήματα που έχουν άμεση σχέση με το συγκεκριμένο θέμα. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η αμέσως επόμενη κίνηση από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, καθώς η κατηγορία του καρτέλ θεωρείται και είναι εξαιρετικά βαριά, όπως επίσης και οι επιπτώσεις που θα έχει τυχόν επαλήθευσή της.

Η αντίδραση

Στο στρατόπεδο της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών (ΕΕΤ) το γεγονός προκαλεί (όπως είναι φυσικό) ανησυχία και ελεγχόμενο εκνευρισμό. Τα μέλη της υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει καμιάς μορφής «ενδοσυνεννόηση» μεταξύ των πιστωτικών τραπεζών κι αναφέρουν ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τον εξοντωτικό ανταγωνισμό που έχει αναπτυχθεί τελευταία ανάμεσά τους στο κομμάτι των προθεσμιακών καταθέσεων.

Παρ’ όλα αυτά, γνωρίζοντας ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο δεν πρόκειται να... αθωωθούν, προετοιμάζουν την υπεράσπισή τους. Έτσι, στο πλαίσιο αυτό, μεταξύ άλλων, βρίσκεται στα σκαριά η σύνταξη μιας πανελλαδικής έρευνας σχετικά με το πρόβλημα του δανεισμού των ελληνικών νοικοκυριών.

Πρόθεση της ΕΕΤ είναι να αποδειχτεί ότι κατ’ αρχάς δεν τίθεται ζήτημα υπερδανεισμού των τραπεζικών πελατών κι έτσι να καταρριφθούν, όπως υποστηρίζεται, όλοι οι περί του αντιθέτου μύθοι που προβάλλονται από διάφορες πλευρές όλα τα τελευταία χρόνια.

Όμως, τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας αναμένεται ότι θα τύχουν ακόμα μεγαλύτερης αξιοποίησης. Έτσι, πληροφορίες υποστηρίζουν πως η ΕΕΤ, και συγκεκριμένα το προεδρείο της, το οποίο αποτελείται από τους επικεφαλής όλων των μεγάλων ελληνικών τραπεζικών ομίλων, σχεδιάζει να διοργανώσει ειδική εκδήλωση με προσκεκλημένους βουλευτές όλων των κομμάτων της Βουλής προκειμένου να τους παρουσιάσει τη μελέτη. Θα πρόκειται για πανηγυρική εκδήλωση, κατά τη διάρκεια της οποίας θα αναπτυχθούν και οι απόψεις των τραπεζιτών σχετικά με το μείζον αυτό ζήτημα.

Πάντως, οι βασικές θέσεις τους είναι ότι το ζήτημα προβάλλεται αδικαιολόγητα κι ότι σε καμία περίπτωση δεν έχει πάρει τις διαστάσεις που φημολογούνται. «Συμβαίνει κάτι ανάλογο με τους πλειστηριασμούς», υποστηρίζεται αρμοδίως και προστίθεται: «Όπως λεγόταν ότι πέρυσι έγιναν 100.000, ενώ στην πραγματικότητα δεν έφτασαν ούτε τις 3.000, έτσι -ή κάπως έτσι- διαμορφώνεται η κατάσταση και με τον υποτιθέμενο υπερδανεισμό».

Αξίζει να σημειωθεί ότι (σύμφωνα πάντα με τους σχεδιασμούς της ΕΕΤ) αμέσως μετά την ενημέρωση των βουλευτών θα ακολουθήσει κι άλλη εκδήλωση, κατά τη διάρκεια της οποίας θα παρουσιαστούν και στα ΜΜΕ τα αποτελέσματα της πανελλήνιας έρευνας. Προς το παρόν, επίσημες ανακοινώσεις δεν έχουν γίνει, αλλά οι παραπάνω αποφάσεις για την πραγματοποίηση των εκδηλώσεων θα πρέπει να θεωρούνται σχεδόν σίγουρες.

Καλό κλίμα

Οι τραπεζίτες πιστεύουν πως όλα τα παραπάνω θα δημιουργήσουν καλό κλίμα για τον πιστωτικό κλάδο, το οποίο θα ανατρέψει το προηγούμενο κακό που έτεινε να εξελιχθεί σε... καθεστώς τα τελευταία χρόνια. Κι έτσι θα είναι ακόμα πιο εύκολο να αντιμετωπιστούν κατηγορίες περί σύστασης και λειτουργίας καρτέλ στον συγκεκριμένο χώρο.

Σε ό,τι αφορά, τέλος, την ταχύτητα με την οποία θα εξελιχθούν οι παραπάνω κινήσεις, πολλά θα εξαρτηθούν από μερικούς απρόβλεπτους παράγοντες. Για παράδειγμα, σε ό,τι έχει σχέση με την Επιτροπή Ανταγωνισμού, λέγεται ότι μέσα στο αμέσως επόμενο διάστημα λήγει η θητεία του νυν προέδρου της. Κατά συνέπεια, η προοπτική αντικατάστασής του δημιουργεί από τώρα δεδομένα καθυστέρησης. Το σίγουρο όμως είναι ότι δεν θα υπάρξει αναβολή.

Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζεται από αρμόδιες κυβερνητικές πηγές. Ήδη, όπως προαναφέρθηκε, το υπουργείο Ανάπτυξης, και συγκεκριμένα η αρμόδια γραμματεία του, ετοιμάζεται να ρυθμίσει νομοθετικά τη διαγραφή των παράνομων και καταχρηστικών όρων από τα συμβόλαια που υπογράφουν οι τράπεζες με τους πελάτες τους.

Το συγκεκριμένο «μέτωπο», όπως είναι φυσικό, παρουσιάζει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον...

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 537 της εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ" (4-8 Ιουλίου 2008).