της Αλεξίας Κονάχου

Προβληματισμός επικρατεί στα επιτελεία των τραπεζών για το κατά πόσο είναι σε θέση να προβούν σε νέες μειώσεις επιτοκίων, καθώς όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς, τα επιτόκια βρίσκονται ήδη σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και δεν υπάρχουν περιθώρια σημαντικών περικοπών, κυρίως στην καταναλωτική πίστη.

Ωστόσο, όπως εξηγούν αναλυτές, οι τράπεζες, παρά τη διστακτικότητά τους, θα υποχρεωθούν να ανταποκριθούν, καθώς οι κατά 50 μονάδες μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, είναι μεγάλη και δεν μπορεί να αγνοηθεί, από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.

Ως γνωστόν, πρώτη η HSBC ανακοίνωσε μείωση των επιτοκίων της στην στεγαστική πίστη, δίνοντας το εναρκτήριο σάλπισμα στο νέο γύρο μειώσεων των επιτοκίων των εμπορικών τραπεζών.

Να υπενθυμίσουμε ότι το ”πράσινο φως” έδωσε την περασμένη Πέμπτη, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με την ανακοίνωση μείωσης των παρεμβατικών της επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης.

Η HSBC μείωσε το κυμαινόμενο επιτόκιο του στεγαστικού της δανείου στο 3,90% από 4,20%, το οποίο είναι και το χαμηλότερο στην ελληνική αγορά.

Ενώ όπως ανέφερε στη σχετική της ανακοίνωση παρέτεινε μέχρι και το τέλος Ιουνίου, την ειδική προσφορά για επιστροφή του ποσού προσημείωσης μέχρι και 50%, ενώ παρέχει και δυνατότητα μεταφοράς στεγαστικού δανείου από άλλη τράπεζα με τους ίδιους όρους και επιπλέον επιδότηση του κόστους πρόωρης αποπληρωμής μέχρι 2.500 ευρώ.

Παράλληλα, η EFG Eurobank Ergasias, ανακοίνωσε ότι μετά την κίνηση της ΕΚΤ μειώθηκε αυτόματα το επιτόκιο του στεγαστικού προγράμματος ”EuroHome Ευρωπαϊκό” σε 4,00% από 4,5%.

Εντός των προσεχών ημερών πάντως, εκτιμάται ότι θα προχωρήσουν σε ”μικρές” μειώσεις επιτοκίων και οι μεγάλοι τραπεζικοί όμιλοι, οι διοικήσεις των οποίων φαίνεται να έχουν ήδη σχεδιάσει τις κινήσεις τους και, απλώς απομένει η επιλογή της κατάλληλης στιγμής σε σχέση πάντοτε και με τις κινήσεις των ανταγωνιστών.

Στις χορηγήσεις οι μειώσεις θα είναι επιλεκτικές και θα διαφέρουν από τράπεζα σε τράπεζα, ανάλογα με τα περιθώρια που έχει η κάθε μια, και ανάλογα με το προϊόν, τράπεζα.

Σίγουρη όμως θεωρείται η αποκλιμάκωση των επιτοκίων στους καταθετικούς λογαριασμούς. Ήδη σε καταθέσεις των οποίων τα υπόλοιπα είναι μικρότερα των 1.000 ευρώ, τα επιτόκια που προσφέρονται, κυρίως από μεγάλες τράπεζες, είναι μηδενικά.

Παράλληλα, το άτοκο μέρος της κατάθεσης εκτιμάται ότι θα αυξηθεί ενώ και για τις υψηλότερες βαθμίδες υπολοίπων τα επιτόκια θα υποχωρήσουν σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα.

Με λίγα λόγια το μόνο όφελος που θα μπορέσουν να αποκομίσουν οι καταναλωτές από τη νέα μείωση επιτοκίων της ΕΚΤ, είναι οι ενδεχόμενες μειώσεις στα επιτόκια της στεγαστικής και καταναλωτικής πίστης.

Βεβαίως, σε ό,τι αφορά στις μειώσεις των επιτοκίων στην καταναλωτική πίστη, θα πρέπει να αναφερθεί ότι από αυτή μάλλον θα εξαιρεθούν οι πιστωτικές κάρτες, τα επιτόκια των οποίων εξακολουθούν να κυμαίνονται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, σε σύγκριση τόσο με τα τρέχοντα επίπεδα των επιτοκίων όσο και με τα επιτόκια των υπολοίπων χωρών της ΕΕ.

Το νέο τοπίο που έχει αρχίσει να διαμορφώνεται από το περιβάλλον των ”ιστορικά χαμηλών επιτοκίων”, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει ένα μεγάλο κομμάτι των καταθετών σε εναλλακτικά προϊόντα που διεκδικούν μεν αποδόσεις, αλλά εγγυώνται την αρχική κατάθεση.

Αξίζει σε αυτό το σημείο να αναφερθεί ότι σε αντίθεση με τους ευρωπαίους εταίρους μας, οι έλληνες δεν δείχνουν εμπιστοσύνη στα εναλλακτικά καταθετικά προϊόντα. Τόσο τα, γνωστά σε όλους μας πλέον προϊόντα εγγυημένου κεφαλαίου, όσο και οι προθεσμιακές καταθέσεις με επένδυση σε αμοιβαία κεφάλαια, δεν ”πουλάνε” στην Ελλάδα, σε αντίθεση με την Ισπανία, για παράδειγμα, όπου τα προϊόντα εγγυημένου κεφαλαίου, έχουν σχεδόν αντικαταστήσει τους απλούς καταθετικούς λογαριασμούς.

”Λευκή Λίστα”

Στο μεταξύ το πράσινο φως για την πλήρη απελευθέρωση της καταναλωτικής πίστης έδωσε προ ημερών ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Νικόλαος Γκαργάνας, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι παράλληλα θα λειτουργεί άρτια το Γραφείο Πίστης στο πλαίσιο του Τειρεσία.

Στη γνωστή και ως ’’λευκή λίστα’’ θα καταγράφεται η συμπεριφορά των καταναλωτών σχετικά με τον αριθμό των καταναλωτικών και προσωπικών δανείων που κατέχουν, τις πιστωτικές κάρτες και γενικότερα η συμπεριφορά τους στη διαχείριση και αποπληρωμή των υποχρεώσεών τους. Με τη μέθοδο αυτή οι τράπεζες θα είναι σε θέση να εκτιμήσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια την πιστοληπτική ικανότητα των υποψήφιων δανειοληπτών και να μειώσουν τις επισφάλειες τους.

Ωστόσο το πρόβλημα που αντιμετωπίζεται προς στιγμήν στην εφαρμογή της λευκής λίστα δεν είναι άλλο από την αποτελεσματικότητά της, καθώς τα δεδομένα έχουν κριθεί ως ελλιπή. Και αυτό διότι για τους παλαιούς δανειολήπτες ισχύει η απαγόρευση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, που εμποδίζει τις τράπεζες να ανταλλάσσουν αναλυτικά στοιχεία, ενώ οι νέοι δανειολήπτες δικαιούνται αν το επιθυμούν να μην δημοσιοποιούν τα στοιχεία τους.

Η απελευθέρωση των πιστωτικών ορίων στην καταναλωτική πίστη και η δημιουργία της ”λευκής λίστα” εκτιμάται ότι θα ευνοήσει μακροπρόθεσμα και τις τράπεζες και τους καταναλωτές, καθώς αφενός θα προστατέψει τα πιστωτικά ιδρύματα από περαιτέρω αυξήσεις των επισφαλειών τους και αφετέρου θα προστατέψει τους καταναλωτές από την υπερχρέωση.

* Ολα τα προϊόντα των τραπεζών δημοσιεύονται στην ενότητα ”Επενδύσεις- Νέα/Χρήμα” του Euro2day.gr.