Ουκρανία: Πόσο αλλάζουν τις ισορροπίες του πολέμου τα δυτικά τανκς

H συμφωνία για την προμήθεια δυτικών αρμάτων μάχης στην Ουκρανία δεν θα διασφαλίσει από μόνη της την επιτυχία των ουκρανικών αντεπιθέσεων το 2023, αλλά θα ανοίξει τον δρόμο για περισσότερες προμήθειες προηγμένου στρατιωτικού εξοπλισμού τις οποίες χρειάζεται το Κίεβο για να συνεχίσει να αντιστέκεται στη ρωσική εισβολή.

* Ο λόγος που οι χώρες της Δύσης αλλάζουν τώρα στάση όσον φορά την προμήθεια τανκς είναι ότι η Ουκρανία έχει στενό περιθώριο να διεξάγει τις αντεπιθέσεις της και χρειάζεται πιο ισχυρά όπλα για να απωθήσει τις επιθέσεις που αναμένεται να πραγματοποιήσουν οι ρωσικές δυνάμεις τους ερχόμενους μήνες.

* Η Ουκρανία έχει λάβει άρματα μάχης και στο παρελθόν, συγκεκριμένα από την Πολωνία και την Τσεχία, αλλά επρόκειτο για εκσυγχρονισμένα μοντέλα σοβιετικών τανκς από τα αποθέματα αυτών των χωρών. Τα ανταλλακτικά και τα πυρομαχικά είναι περιορισμένα και η θωράκιση και η δύναμη πυρός τους θεωρείται κατώτερη από των αντίστοιχων δυτικών αρμάτων μάχης της ίδιας γενιάς.

Υπάρχουν πολλά ανοιχτά ζητήματα που θα καθορίσουν πόσο σημαντικές θα αποδειχθούν οι παραδόσεις τανκς, αν και από μόνες τους είναι απίθανο να δώσουν στην Ουκρανία τη δυνατότητα να αλλάξει γρήγορα την τροχιά του πολέμου ανακαταλαμβάνοντας τον χερσαίο διάδρομο της Κριμαίας. Ανακοινώνοντας την πρόθεση της χώρας του να προμηθεύσει άρματα μάχης, ο εκπρόσωπος του πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου Ρίσι Σούνακ είπε ότι «επιταχύνει τη στήριξη» μιας «ικανότητας αλλαγής παιχνιδιού» στην Ουκρανία «με το είδος της στρατιωτικής τεχνολογίας επόμενης γενιάς που θα βοηθήσει να κερδηθεί αυτός ο πόλεμος», αναφερόμενος στα τανκς Challenger 2 που φέρεται να παρέχει το Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι παραδόσεις τανκς τους επόμενους μήνες θα μπορούσαν να δώσουν στην Ουκρανία τη δυνατότητα να σημειώσει σημαντική πρόοδο προς τον στόχο του Κιέβου να παραλάβει συνολικά 300 τανκς. Ωστόσο, η συνολική επίδραση των παραδόσεων αυτών θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες, όπως το πόσα ακριβώς άρματα μάχης θα παραλάβει η Ουκρανία, ποια μοντέλα και πόσες εβδομάδες θα πρέπει να εκπαιδευτούν τα πληρώματα σε αυτά προτού αναπτυχθούν στην πρώτη γραμμή.

Επιπλέον, ενώ τα άρματα μάχης θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Ουκρανία να σημειώσει σταδιακά κέρδη έναντι των ρωσικών στρατευμάτων στο νότιο τμήμα της χώρας, είναι απίθανο να επιτρέψουν στο Κίεβο να ανακαταλάβει τον χερσαίο διάδρομο που συνδέει τη Ρωσία με την Κριμαία, τον οποίο το Κίεβο χρειάζεται για να αλλάξει τις στρατηγικές ισορροπίες. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι συσσωρεύονται όλο και περισσότερες δυνάμεις στην περιοχή και περιχαρακώνονται, κατασκευάζοντας τσιμεντένιες οχυρώσεις. Υπάρχουν επίσης λίγα φυσικά εμπόδια στην περιοχή τα οποία θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί η Ουκρανία για να αποκομίσει σημαντικά κέρδη. Φαίνεται λοιπόν απίθανο τα τανκς να παρασχεθούν εγκαίρως ώστε να μπορέσει η Ουκρανία να ανακτήσει γρήγορα εδάφη από τα ρωσικά στρατεύματα.

*Η Ρωσία θα διαμαρτυρηθεί έντονα για την προμήθεια δυτικών αρμάτων μάχης στην Ουκρανία, ισχυριζόμενη ότι υπάρχει κίνδυνος άμεσης σύγκρουσης μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ. Αλλά η απάντηση της Ρωσίας στις παραδόσεις είναι πιθανό να είναι σε μεγάλο βαθμό τακτική, μετακινώντας τα αντιαρματικά όπλα πιο κοντά στην πρώτη γραμμή.

Η προμήθεια αρμάτων μάχης από τη Δύση αποτελεί ωστόσο ένα σημαντικό ορόσημο στην παροχή στήριξη στην Ουκρανία που θα μετατοπίσει την προσοχή του Κιέβου και των δυτικών κυβερνήσεων στα πρόσθετα συστήματα που χρειάζεται η Ουκρανία για επιτυχημένες επιθέσεις, συμπεριλαμβανομένων προηγμένων drones και αεροσκαφών. Δεν υπάρχει ακόμη καμία ένδειξη ότι η Δύση θα ενισχύσει τις δυνατότητες κρούσης μεγάλης εμβέλειας της Ουκρανίας παρέχοντας, για παράδειγμα, πυραύλους εδάφους εδάφους ή άλλα πυρομαχικά μεγαλύτερου βεληνεκούς.

Σε μια προσπάθεια να αποφευχθεί η κλιμάκωση, η παροχή τέτοιων δυνατοτήτων από τη Δύση θα παραμείνει πιθανότατα η έσχατη λύση σε περίπτωση που η Ρωσία σημειώσει μεγάλα κέρδη στο πεδίο της μάχης ή προχωρήσει σε περαιτέρω κλιμάκωση, όπως η χρήση πυρηνικών ή χημικών όπλων. Ως εκ τούτου, με το ζήτημα των αρμάτων μάχης να έχει καλυφθεί και τις δυνατότητες κρούσης μεγάλης εμβέλειας να είναι ακόμα εκτός συζήτησης, η συζήτηση μεταξύ των δυτικών ηγετών πιθανότατα θα μετατοπιστεί στην παροχή στην Ουκρανία επιπρόσθετων σύγχρονων μη επανδρωμένων αεροσκαφών για την ενίσχυση πολλών άλλων δυνατοτήτων.

Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τις ΗΠΑ να παρέχουν στην Ουκρανία μη επανδρωμένα αεροσκάφη Grey Eagle και Reaper, αν και τα drones αυτά είναι συχνά πιο περίπλοκα και δαπανηρά σε σύγκριση με τον εξοπλισμό άλλων χωρών και οι προμήθειες θα καθοριστούν τελικά από το ποιες χώρες είναι σε θέση να παρέχουν συγκεκριμένες δυνατότητες στο χαμηλότερο δυνατό κόστος.

Σε κάθε περίπτωση, στις δυτικές πρωτεύουσες θα ενταθούν οι συζητήσεις για το αν τα εμπάργκο σε άλλες προμήθειες προηγμένου εξοπλισμού στην Ουκρανία είναι εξίσου εσφαλμένες, όπως η προηγούμενη περιοριστική πολιτική για τα τανκς. Αυτό πιθανότατα θα αυξήσει τις εκκλήσεις για να λάβει η Ουκρανία μαχητικά αεροσκάφη MiG-29 (τα οποία η Σλοβακία και η Πολωνία έχουν προσφερθεί να δωρίσουν στο Κίεβο αλλά δεν το έχουν κάνει ακόμη, επικαλούμενες την έλλειψη συμφωνίας μεταξύ των δυτικών συμμάχων) και, τελικά, πιθανώς δυτικών αεροσκαφών όπως το αμερικανικής κατασκευής F/A-18.