του Γιώργου Α. Σαββάκη

** Ο αναλυτικός πίνακας με τις επιδόσεις των ελληνικών τραπεζών το 2007 δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη ”Συνοδευτικό Υλικό”

Oι ρυθμοί ανάπτυξης των μεγεθών των τραπεζών αυξήθηκαν, χωρίς ωστόσο η ποιότητα των χαρτοφυλακίων τους να χειροτερέψει. Αυτό είναι το πρώτο αλλά και το ουσιαστικότερο συμπέρασμα των αποτελεσμάτων του 2007.

Συνολικά, παρά τις όποιες επιφυλάξεις, η διατήρηση των λειτουργικών περιθωρίων σε ικανοποιητικά επίπεδα και η μείωση των δεικτών μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελούν σημαντικά δείγματα υγείας για τις τραπεζικές δυνάμεις.

Σε ένα περιβάλλον κρίσης, όπου η ποιότητα και η ”καλή πίστη” δείχνουν ότι έχουν εκλείψει σε μεγάλο βαθμό για τις μεγάλες τράπεζες του εξωτερικού, οι ελληνικές τράπεζες παρουσίασαν ”ανθεκτικά” μεγέθη και εμφανίζονται ενισχυμένες.

Οι δείκτες αποδοτικότητας των ιδίων κεφαλαίων συνεχίζουν να κινούνται σε επίπεδα πολύ ανώτερα από τον ευρωπαϊκό μέσο. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται περισσότερο στους λειτουργικούς στόχους και στις επιδόσεις καθώς και στη συνέχιση της επέκτασης στο εξωτερικό.

Η ποιότητα των μεγεθών στηρίζει τις αποτιμήσεις των τραπεζών αλλά και τις προοπτικές τους.

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Η Εθνική Τράπεζα ανακοίνωσε καθαρά κέρδη μετά φόρων και μετά δικαιωμάτων στο 1,625 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 64%, ενώ αν αφαιρεθούν τα ποσά της έκτακτης φορολόγησης των κερδών από συναλλαγές και η οικονομική βοήθεια προς τους πυρόπληκτους, το καθαρό ποσό ανέρχεται στο 1,7 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 67%.

Τα καθαρά έσοδα από τόκους ενισχύθηκαν με ρυθμό της τάξεως του 43%. Τα συνολικά έσοδα διαμορφώθηκαν στα 4,56 δισ. ευρώ, με ρυθμό ανόδου 45% σε σχέση με το 2006. Οι χορηγήσεις αυξήθηκαν με ισχυρό ρυθμό της τάξεως του 28%, ενώ η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων διατηρήθηκε στο 26%, με το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο να ενισχύεται περαιτέρω σε πολύ υψηλά επίπεδα στο 3,70%. Τα αποτελέσματα του 2007 ήταν ευθυγραμμισμένα με τις εκτιμήσεις των αναλυτών και η δημοσιοποίησή τους οδήγησε σε μπαράζ θετικών εκθέσεων.

Μερικά στοιχεία που χρήζουν αξιολόγησης είναι ο χαμηλός δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων στο 3,40% αλλά και η ελαφρώς υψηλότερη άνοδος του κόστους, με τον δείκτη κόστους προς έσοδα στο 49%. Το ενεργητικό του ομίλου της ΕΤΕ ξεπέρασε τα 90 δισ. ευρώ.

Οι διεθνείς θυγατρικές αύξησαν τη συμβολή τους, ξεπερνώντας το 35% της συνολικής κερδοφορίας του ομίλου, με τη Finansbank να εμφανίζει καθαρά κέρδη 448 εκατ. ευρώ. Οι διεθνείς οίκοι Merrill Lynch, UBS, Citigroup, Credit Suisse, Deutsche Bank και Dresdner Kleinwort έδωσαν ”ψήφο εμπιστοσύνης” στην ΕΤΕ.

EFG EUROBANK

Τα καθαρά κέρδη της EFG Eurobank ανήλθαν στα 851 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 32,1%, ενώ μετά την αφαίρεση των ποσών για την έκτακτη φορολόγηση και τη συνεισφορά προς τους πυρόπληκτους διαμορφώθηκαν στα 815 εκατ. ευρώ. Τα καθαρά κέρδη από τη Νέα Ευρώπη ξεπέρασαν τον στόχο των 60 εκατ. ευρώ, ενώ τα καθαρά έσοδα από τόκους αυξήθηκαν με ρυθμό της τάξεως του 25,5%. Τα συνολικά έσοδα διαμορφώθηκαν σε περισσότερα από 2,8 δισ. ευρώ, με ρυθμό ανόδου 26% σε σχέση με το 2006.

Οι χορηγήσεις αυξήθηκαν με ισχυρό ρυθμό 37%, ενώ η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων ενισχύθηκε ελαφρώς στο 23,5% παρά την άνοδο του μετοχικού κεφαλαίου, με το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο να βελτιώνεται οριακά στο 3,28%.

Η μικρή αύξηση στον δείκτη κόστους προς έσοδα σε επίπεδο ομίλου ήταν αναμενόμενη, ενώ ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο είναι ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων ο οποίος μειώθηκε στο 2,57% των συνολικών χορηγήσεων, ποσοστό που είναι ιστορικά το χαμηλότερο για την EFG. Το ενεργητικό της τράπεζας διαμορφώθηκε στα 68,3 δισ. ευρώ.

Μετά την ανακοίνωση, οι Lehman Brothers, Goldman Sachs, UBS, Merrill Lynch, Deutsche Bank, Citigroup και Dresdner Kleinwort μόνο ”καλά λόγια” είχαν για τα αποτελέσματα, αν και από κάποιους ξένους οίκους εκφράστηκαν και ανησυχίες για την περίπτωση της Ρουμανίας.

ALPHA BANK

Ο όμιλος της Alpha Bank εμφάνισε άνοδο της τάξης του 54% στα ενοποιημένα καθαρά κέρδη, τα οποία διαμορφώθηκαν στα 850 εκατ. ευρώ, έναντι 551,4 εκατ. ευρώ το 2006.

Τα καθαρά έσοδα από τόκους αυξήθηκαν κατά 13,2% και σε επίπεδο καθαρών εσόδων η τράπεζα κινήθηκε καλύτερα σε σχέση με τα προηγούμενα τρίμηνα, ενώ τα συνολικά έσοδα διαμορφώθηκαν στα 2,24 δισ. ευρώ, με άνοδο κατά 15,2%.

Το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο εμφανίστηκε υψηλότερο στο 2,70%, ενώ ο δείκτης εξόδων προς έσοδα έφτασε στο 45,8% από 45,7% στη διάρκεια του 2006, παρά την ισχυρή ανάπτυξη του ομίλου.

Το ενεργητικό ανήλθε στα 54,68 δισ. ευρώ από 49,44 δισ. ευρώ το 2006, εμφανίζοντας αύξηση 10,6%, ενώ τα κεφάλαια πελατείας αυξήθηκαν κατά 13,4% στα 46,68 δισ. ευρώ. Ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων μειώθηκε αισθητά κατά 150 μονάδες βάσης στο 3,70%, ενώ ο δείκτης αποδοτικότητας των ιδίων κεφαλαίων αυξήθηκε σημαντικά στο 28,1%.

Συνολικά για το 2007 η Alpha Bank ξεπέρασε τις προβλέψεις των αναλυτών, ενώ οι διεθνείς οίκοι Citigroup, Goldman Sachs, Dresnder Kleinwort, Merrill Lynch και UBS επισήμαναν τα καλύτερα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα του τελευταίου τριμήνου.

MARFIN POPULAR BANK

Ισχυρή άνοδο σε όλα τα μεγέθη της κατέγραψε η Marfin Popular Bank, με τα καθαρά κέρδη της να εκτινάσσονται στα 563,4 εκατ. ευρώ και πρόταση για διανομή μερίσματος είναι 0,35 ευρώ ανά μετοχή. Ακόμη σημαντικότεροι ήταν οι ρυθμοί ανόδου στα υπόλοιπα μεγέθη ισολογισμού αφού η ΜΡΒ αύξησε τα συνολικά έσοδά της κατά 54% σε 1,24 δισ. ευρώ, τις χορηγήσεις κατά 47% σε 17,6 δισ. ευρώ και τις καταθέσεις κατά 28% σε 20,7 δισ. ευρώ.

Το σύνολο του ενεργητικού της τράπεζας ανήλθε σε 30,3 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 34% σε σύγκριση με το τέλος του 2006. Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων μειώθηκε στο 4,80% από 6,30% το 2006, ενώ η αποδοτικότητα των ενσώματων ιδίων κεφαλαίων διαμορφώθηκε σε 35,5% και το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο κινήθηκε σε υψηλότερα επίπεδα στο 2,85%. Οι αναλυτές της ΜΡΒ σημείωσαν την ισχυρή ανάπτυξη στις βασικές δραστηριότητες, την αύξηση των καθαρών τόκων αλλά και την ισχυρή καταθετική βάση της.

Η Deutsche Bank, από την πλευρά της, ήταν ξεκάθαρη και τόνισε ότι η μετοχή της ΜΡΒ είναι ”αγοραστική ευκαιρία”, ενώ σε όρους αποτίμησης και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οίκου η τράπεζα διαπραγματεύεται 1,3 φορά τη λογιστική αξία της, ήτοι ανάλογα με τις βρετανικές τράπεζες.

ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

Για την Τράπεζα Πειραιώς τα καθαρά κέρδη μετά φόρων άγγιξαν τα 652,6 εκατ. ευρώ έναντι 434,6 εκατ. ευρώ το 2006, ενώ αν ληφθεί υπόψη η πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση τα καθαρά κέρδη περιορίζονται στα 622,1 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 43%.

Τα καθαρά έσοδα από τόκους ενισχύθηκαν κατά 28% και διαμορφώθηκαν στα 917 εκατ., ενώ το σύνολο των καθαρών εσόδων του 2007 ανήλθε σε 1,63 δισ. ευρώ εμφανίζοντας αύξηση κατά 33%. Το καθαρό περιθώριο τόκων διαμορφώθηκε σε 3,08% έναντι 3,30% για 2006, ενώ ταυτόχρονα ο δείκτης κόστους προς έσοδα διαμορφώθηκε σε 45,1% έναντι 48,4% το προηγούμενο έτος.

Παράλληλα, ο όμιλος παρουσίασε βελτίωση τόσο στον δείκτη ιδίων κεφαλαίων (29,5% από 29% το 2006) όσο και στον δείκτη απόδοσης ενεργητικού. Τέλος, μείωση σημείωσε ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων στο 2,05% από 2,37% το 2006. Οι αναλυτές ”είδαν με καλό μάτι” τα αποτελέσματα της Πειραιώς, ενώ εμφανίστηκαν ”καθησυχασμένοι” για την έκθεση στη νοτιοανατολική Ευρώπη και για τις ανάγκες χρηματοδότησης του ομίλου. Αρνητικά στοιχεία χαρακτηρίστηκαν τα καθαρά έσοδα από τόκους και το guidance για την κερδοφορία του 2008.

ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ

Η Τράπεζα Κύπρου κατέγραψε σημαντική αύξηση 55% στα καθαρά κέρδη της, στα 485 εκατ. ευρώ, ενώ βελτίωση παρουσίασαν οι δείκτες κερδοφορίας και αποτελεσματικότητας το 2007.

Τα συνολικά έσοδα διαμορφώθηκαν στα 1.115 εκατ. ευρώ, ενώ στα 752 εκατ. ευρώ ανήλθαν τα καθαρά έσοδα από τόκους, με το καθαρό περιθώριο να διατηρείται στο 2,81%. Η βελτίωση των μεγεθών αποτυπώνεται και στους δείκτες αποδοτικότητας, με την απόδοση των ιδίων κεφαλαίων στο 27,6% από 21,7% το 2006 και την περαιτέρω μείωση στον δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων στο 3,80% από 5,60% το προηγούμενο έτος που ήταν μερικές ακόμη θετικές ειδήσεις από τα αποτελέσματα του 2007.

Οι αναλυτές, ωστόσο, προβληματίστηκαν τόσο από τα αποτελέσματα όσο και από τους στόχους που ανακοίνωσε η διοίκηση για την περίοδο 2008 - 2010, ενώ η Deutsche Bank και η ΚΒW προχώρησαν σε σημαντικές περικοπές τόσο στις εκτιμήσεις για τα κέρδη του 2008 και του 2009 όσο και στην τιμή-στόχο.

ΑΤΕBANK

Ενίσχυση 28% κατέγραψαν τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας της ATEbank, φτάνοντας στα 241,41 εκατ. ευρώ, αν και οι αναλυτές προέβλεπαν ότι θα διαμορφώνονταν στα 259 εκατ. ευρώ. Τα καθαρά έσοδα τόκων ανήλθαν σε 615 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας ισχνή αύξηση κατά 2,3% έναντι του 2006, επηρεαζόμενα από την ενίσχυση των εξόδων τόκων λόγω μετατόπισης μέρους των καταθέσεων σε ”ακριβότερες” προθεσμιακές καταθέσεις.

Το καθαρό περιθώριο επιτοκίου διαμορφώθηκε σε 3,24% έναντι 3,37% το 2006. Ο δείκτης κόστους προς έσοδα του ομίλου μειώθηκε σε 59,8% από 60,7%, ενώ αξιοσημείωτη ήταν και η μείωση του συνολικού δείκτη των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο 7,10%.

Αδύναμα χαρακτήρισαν ορισμένοι αναλυτές τα αποτελέσματα της ATEbank, επισημαίνοντας τις αδυναμίες στη λειτουργική κερδοφορία και ειδικά σε ό,τι αφορά τα έσοδα από τόκους και προμήθειες.

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Στο σύνολο του 2007 τα κέρδη μετά φόρων της τράπεζας ανήλθαν στα 73,4 εκατ. ευρώ, αντιστρέφοντας τις ζημίες των 234,7 εκατ. ευρώ της προηγούμενης χρήσης, ενώ τα καθαρά έσοδα από τόκους διαμορφώθηκαν στα 759,4 εκατ. ευρώ, εμφανίζοντας αύξηση 6,5% σε ετήσια βάση.

Τα έσοδα από προμήθειες παρουσίασαν υποχώρηση 3,7% στα 153,3 εκατ. ευρώ. Δύο ήταν τα σημαντικά θετικά στοιχεία το 2007: η μείωση του δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων στο 4,82% από 5,95% το 2006 και η διαχείριση του κόστους, που δίνει αισιοδοξία για το μέλλον.

Στον αντίποδα, μερικώς προβληματισμένοι από τα αποτελέσματα του 2007 εμφανίζονται οι αναλυτές, επισημαίνοντας την περιορισμένη άνοδο στις βασικές τραπεζικές εργασίες όπως τα καθαρά έσοδα από τόκους.

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 520 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 07/03 - 11/03/2008

** Ο αναλυτικός πίνακας με τις επιδόσεις των ελληνικών τραπεζών το 2007 δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη ”Συνοδευτικό Υλικό”