του Στέφανου Κορέλλη

Η επιχειρηματική κατασκοπία ανθεί στις μεγάλες αγορές του κόσμου και αυξάνει τα κέρδη της. Σε μια εποχή όπου όλα είναι εύκολο να διαδοθούν, η αποκλειστική πληροφορία κρίνεται ακόμη πιο απαραίτητη και χρήσιμη, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να πληρώνουν ουκ ολίγα για ειδήσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την πορεία μιας επένδυσής τους ή που σχετίζονται με τις αποφάσεις των ανταγωνιστών τους.

”Ειδικοί” στο είδος της επιχειρηματικής κατασκοπίας θεωρούνται οι Αγγλοσάξονες, όμως στην ευρωζώνη τα ηνία κρατούν οι Γάλλοι. Από την άλλη, υπάρχει και το fair play μεταξύ των εταιρειών, και ιδίως στις περιπτώσεις εκείνες που... άγαρμπα επιχειρείται η βιομηχανική κατασκοπία.

Σύμφωνα με πληροφορίες, πρόσφατα στις ΗΠΑ υπήρξε περίπτωση υπαλλήλου της Coca Cola που προσπάθησε να πουλήσει ένα νέο επιχειρηματικό σχέδιο της εταιρείας στη μεγάλη αντίπαλό της, την Pepsi. Όμως, τα στελέχη της Pepsi αρνήθηκαν να ενδώσουν, ανακοινώνοντας στην Coca Cola τα σχέδια του υπαλλήλου της. Ο στόχος ήταν οι εταιρείες να τηρήσουν τους κανόνες της επιχειρηματικής δεοντολογίας.

Βέβαια, το... παιχνίδι παίζεται συνήθως με κλειστά χαρτιά και σε πολύ υψηλότερο επίπεδο από αυτό ενός στελέχους που έχει ”αυτομολήσει”. Εκτός από ορισμένες εταιρείες-μεγαθήρια οι οποίες φέρονται επισήμως να ειδικεύονται σε επιχειρηματική κατασκοπία (π.χ. η αμερικανική Kroll και η Control Risks), συνήθως οι εταιρείες κατασκοπίας δεν εμφανίζονται με αυτή την... ταμπέλα.

Παρουσιάζονται είτε ως αυτόνομα γραφεία ντετέκτιβ, είτε ως γραφεία ειδικευμένα σε επιχειρηματικά ζητήματα, είτε ως γραφεία μελετών.

Επίσης, υπάρχουν και οι επενδυτικές τράπεζες με τμήματα που παρέχουν σχετικές πληροφορίες. Οι πληροφορίες αφορούν στις συνθήκες σε μία συγκεκριμένη αγορά ως προς ένα προϊόν, στο επενδυτικό περιβάλλον σε μία χώρα, στα ”κέντρα εξουσίας” που θα μπορούσαν να επηρεάσουν μία επένδυση (π.χ. διευκολύνοντάς τη μέσω προμήθειας!).

Εκτός από αυτές, φυσικά, υπάρχουν και οι πληροφορίες για τα σχέδια των αντιπάλων, ενώ το παιχνίδι γίνεται πιο σκληρό όταν το διακύβευμα αφορά σε εταιρείες υψίστης σημασίας, όπως αμυντικές, ή σε επενδύσεις που κάνει μία εταιρεία (π.χ. ενεργειακή) σε κάποια άλλη χώρα. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν αποκλείεται και η συνεργασία των κρατικών μυστικών υπηρεσιών.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ο τζίρος της επιχειρηματικής κατασκοπίας είναι ιδιαίτερα υψηλός, χωρίς βέβαια να μπορεί να προσδιοριστεί έστω και κατά προσέγγιση. Ο διευθυντής της ιστοσελίδας Ιntelligence Online, κ. Μορίς Μπότμπολ, ο οποίος θεωρείται ειδικός στα σχετικά θέματα, ανέφερε ότι στη Γαλλία υπάρχουν γραφεία που αναλαμβάνουν τέτοιες δουλειές και η συνολική αγορά προσεγγίζει τα 80 εκατ. ευρώ.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον ίδιο, ο τζίρος αυξάνεται με ρυθμούς της τάξης του 15% έως 20% ετησίως. Βεβαίως, παρότι η Γαλλία θεωρείται ότι προπορεύεται σε σχέση με τις άλλες ισχυρές οικονομίες της ευρωζώνης (Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία), οι αριθμοί αυτοί δεν αποτυπώνουν το μέγεθος της διεθνούς αγοράς, από τη στιγμή που δεν υπάρχουν στοιχεία για τους Αγγλοσάξονες και τους Ιάπωνες.

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 481 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 8-12/6/2007.