Το «καυτό» τρίγωνο Ρωσίας - Ε.Ε. - Κίνας

Ο οικονομικός πόλεμος που έχει ξεσπάσει μεταξύ Ρωσίας και Ε.Ε. «πληγώνει» και τις δύο πλευρές. Η μείωση κατά 5,8% που σημείωσαν τον Αύγουστο οι γερμανικές εξαγωγές μπορεί να αποδειχθεί προάγγελος μεγαλύτερων προβλημάτων για την γερμανική οικονομία. Από την άλλη πλευρά η ρωσική οικονομία βρίσκεται στη δίνη της στασιμότητας, του πληθωρισμού και της φυγής κεφαλαίων.

Το πρόβλημα για την Ε.Ε. μπορεί να γίνει πολύ μεγαλύτερο στην περίπτωση που η Ρωσία στραφεί οριστικά στις αγορές της Ασίας και κυρίως στην Κίνα.

Πάντως, η γερμανική οικονομία έχει αρχίσει να πληρώνει τον λογαριασμό καθώς η Ρωσία είναι η 4η σε μέγεθος χώρα σε εισαγωγές γερμανικών προϊόντων ύψους 7,8 δισ. ευρώ. Πάνω από 350.000 θέσεις εργασίας εξαρτώνται από το εμπόριο με τη Ρωσία.

Η θέση των γερμανικών προϊόντων επιδεινώνεται καθώς το ρούβλι διολισθαίνει, με αποτέλεσμα τα προϊόντα Made in Germany να μη είναι καθόλου προσιτά στην ρωσική αγορά. Και αυτό το αισθάνονται και οι γερμανικές επιχειρήσεις. Πολλές γερμανικές εταιρίες νοιώθουν ανασφάλεια απέναντι στις εξελίξεις.

Ο μεγάλος γερμανικός παραγωγός τροφίμων Kühne ανέβαλε επ' αόριστον την κατασκευή εργοστασίου στη Ρωσία. Η VW πούλησε τον Απρίλιο πολύ λιγότερα αυτοκίνητα από ότι παλαιότερα και η Adidas λόγω του αδύναμου ρουβλίου είδε τον τζίρο της να μειώνεται το πρώτο τετράμηνο του 2014.

Ακόμα δυσκολότερα είναι τα πράγματα για τις γερμανικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ρωσική αγορά και οι οποίες σύμφωνα με το Γερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο είναι περίπου 6.000.

Ο φόβος που υπάρχει ανάμεσα στους Γερμανούς επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία, είναι μήπως οι Ρώσοι στραφούν σε ασιατικές αγορές. Ο φόβος δεν είναι αβάσιμος. Η πρόσφατη συμφωνία φυσικού αερίου των Ρώσων με τους Κινέζους είναι μόνο ένα παράδειγμα.

Παρ' όλα αυτά οι γέφυρες δεν έχουν «γκρεμιστεί» αφού μεγάλες δουλειές εξακολουθούν να γίνονται. Πριν μερικές μέρες δημοσιεύματα ανέφεραν ότι στο πλαίσιο της συμφωνίας με την γερμανική εταιρία Χημικών BASF, η Gazprom θα αποκτήσει τον έλεγχο των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου το οποίο βρίσκεται στην γερμανική πόλη Ρέχντεν, στη Νότια Σαξονία. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η BASF αντίστοιχα θα συμμετάσχει στην ανάπτυξη ενός μεγάλου κοιτάσματος φυσικού αερίου στην Σιβηρία. Η μεταβίβαση του ελέγχου των εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Gazprom αποτελεί μέρος της ευρύτερης συμφωνίας ανταλλαγής στοιχείων ενεργητικού μεταξύ της γερμανικής εταιρίας BASF και της Gazprom, που συνήφθη τον Δεκέμβριο του 2013 και εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Αλλά και για την Ρωσία τα προβλήματα δεν είναι λιγότερα. Εκτός από τον πληθωρισμό και την στασιμότητα στην οικονομία, η Μόσχα έχει να αντιμετωπίσει μία τεράστια φυγή κεφαλαίων. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η Ρωσία να αντιμετωπίζει μία άνευ προηγουμένου φυγή κεφαλαίων που αναμένεται να φθάσει τα 100 δισ. δολάρια μέχρι το τέλος τού 2014 (σε σύγκριση με τα 63 δισ. δολάρια για το σύνολο του 2013).

Για να αντιμετωπίσει τις κυρώσεις και τις αντικυρώσεις ήδη έχει στραφεί στην Κίνα, στη Λατινική Αμερική και στις χώρες της Ευρασίας, αλλά απ' ότι φαίνεται αυτό δεν είναι αρκετό. Η Ε.Ε. είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ρωσίας, καθώς το εμπόριο της Ρωσίας με την Κίνα, την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα ανέρχεται περίπου στο 45% των συνολικών εμπορικών συναλλαγών της Ρωσίας με την Ε.Ε.

Η μεγαλύτερη απειλή για την Δύση είναι η μόνιμη εγκαθίδρυση των κινεζικών προϊόντων στην ρωσική αγορά. Σήμερα είναι ευκολότερο από ποτέ η Κίνα να κάνει πραγματικότητα την επιθυμία της να καταστήσει ευκολότερο στις κινεζικές εταιρίες να επενδύσουν στην Ρωσία και να πωλούν προϊόντα στους Ρώσους.

Για την Κίνα, η οικονομία της Ρωσίας είναι μια αγορά με τεράστιες ευκαιρίες, ειδικά τώρα που οι δυτικές επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να αναβάλουν τις επενδύσεις εκεί. Η Ρωσία μέχρι πρόσφατα ήταν επιφυλακτική σε αυτήν την προοπτική. Αλλά στο νέο γεωπολιτικό χάρτη, τα ρωσικά και τα κινέζικα οικονομικά συμφέροντα συγκλίνουν και αυτό είναι το πραγματικό έπαθλο στον οικονομικό πόλεμο που βρίσκεται σε εξέλιξη.