Stratfor: Πώς φτάσαμε στη συμφωνία της Γενεύης

Το αποτέλεσμα των συζητήσεων στη Γενεύη οδηγεί σε συμβιβασμό τόσο τις δυτικές κυβερνήσεις όσο και το Κρεμλίνο αναφέρει η Stratfor σε σχετική ανάλυση.

Ο Κέρι δήλωσε ότι η Ρωσία έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει τις εξελίξεις στην κρίση, τονίζοντας το ρόλο του Κρεμλίνου στις αποφάσεις για το μέλλον της Ουκρανίας. Επιπλέον σημείωσε ότι η προσάρτηση της Κριμαίας δε συζητήθηκε κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων και ανέφερε ότι το Κίεβο είναι ανοιχτό να δώσει περισσότερα δικαιώματα στις περιφέρειες της Ουκρανίας.

Ο Λαβρόβ τόνισε την ανάγκη προστασίας των δικαιωμάτων των Ρωσόφωνων κατοίκων της Ουκρανίας ενώ αναφέρθηκε και στους Ουκρανούς που ζουν στις νοτιοανατολικές περιοχές της χώρας. Επιπλέον σημείωσε ότι ο όρος «ομοσπονδία» -ένα μακροπρόθεσμο αίτημα της Ρωσίας που θα έδινε μεγαλύτερη αυτονομία στις περιοχές- δεν περιλαμβάνεται στη συμφωνία.

Η Ρωσία υποστήριξε ότι το Κίεβο θα πρέπει να θεσπίσει συνταγματικές μεταρρυθμίσεις και γλωσσικά δικαιώματα για τους Ρωσόφωνους. Από τον Φεβρουάριο, η Μόσχα είχε επισημάνει την παράνομη ηγεσία της χώρας ενώ είχε επικρίνει την αδυναμία της να εκπροσωπήσει επαρκώς όλες τις περιφέρειες στην Ουκρανία. Συμφωνώντας σε ένα κοινό κείμενο με τον Υπουργό εξωτερικών της Ουκρανίας και συμμετέχοντας σε συζητήσεις σχετικά με την «αποκέντρωση» των εξουσιών σε αντίθεση με «ομοσπονδιοποίηση», η Μόσχα δείχνει έμπρακτα την επιθυμία της για αποκλιμάκωση της κρίσης.

Νωρίτερα, ο Ρώσος πρόεδρος Βλ. Πούτιν σε μια τηλεοπτική του συνέντευξη δήλωσε ότι δεν επιθυμεί να εισβάλει στην Ουκρανία. Ωστόσο ο Πούτιν τόνισε ότι η Βουλή της Ρωσίας του έχει δώσει το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει στρατιωτικές δυνάμεις ενάντια της Ουκρανίας, και ότι οι αρχές στο Κίεβο διέπραξαν ένα σοβαρό έγκλημα χρησιμοποιώντας στρατιωτικές δυνάμεις έναντι διαδηλωτών. Επιπλέον ο Πούτιν υποστήριξε ότι θεωρεί απίθανο οι Ευρωπαίοι να βλάψουν τις οικονομίες τους διακόπτοντας την εισαγωγή φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Επιπλέον ο Ρώσος πρόεδρος άλλαξε φρασεολογία σχετικά με το ζήτημα της ομοσπονδιοποίησης, αναφέροντας πλέον τη λέξη αποκέντρωση.

Το Κρεμλίνο φέρεται πρόθυμο να αναιρέσει τη σημασιολογία της αποκέντρωσης σε σχέση με της ομοσπονδιοποίησης, προκειμένου να αποκλιμακωθεί η κρίση, αρκεί να υπάρξει κάποια αλλαγή που θα ευνοεί τις περιφέρειες της Ουκρανίας.

Παρά την πλεονεκτική θέση της Ρωσίας, αναφορικά με την Ουκρανία, υπάρχουν σημαντικά προβλήματα που οδήγησαν το Κρεμλίνο να συμβιβαστεί με τη Δύση και το Κίεβο. Τις τελευταίες ημέρες, υπήρξαν εκκλήσεις σε πρωτεύουσες όπως το Λονδίνο και το Βερολίνο - που προηγουμένως οι ηγεσίες τους ήταν επιφυλακτικές όσον αφορά τις κυρώσεις έναντι της Ρωσίας - να προχωρήσουν στην επόμενη φάση των κυρώσεων αν η Ρωσία δε συνεργαστεί στην αποκλιμάκωση της κρίσης (αν και η ευρωπαϊκή ρητορική σχετικά με τις κυρώσεις ήταν αδύναμη μέχρι στιγμής, με απειλές παγώματος κεφαλαίων, το οποίο δεν ενοχλεί τη Μόσχα).

Παρόλο που η Ρωσία –όπως έχει υποστηριχθεί- έχει στηρίξει τους ένοπλους διαδηλωτές στην Ανατολική Ουκρανία, η γεωγραφική θέση της χώρας κάνει την όποια στρατιωτική ρωσική επέμβαση δύσκολη και απίθανη. Η Ρωσία έδειξε την δυνατότητά της να αποσταθεροποιήσει την Ανατολική Ουκρανία αλλά ο περιορισμός στις δυνατές μελλοντικές της κινήσεις την αναγκάζει να εμφανίζεται πρόθυμη για συμβιβασμό προκειμένου να έχει λόγο στο μέλλον της Ουκρανίας.

Για τη Δύση, το αποτέλεσμα των συνομιλιών είναι να τοποθετηθούν συγκεκριμένα όρια. Η Ε.Ε είναι διαιρεμένη αναφορικά με τη μορφή που θα έχει ένας νέος γύρος κυρώσεων έναντι της Ρωσίας, ενώ η ΗΠΑ, παρόλο που συνεισφέρουν την Ουκρανία στρατιωτικά-με τη μορφή μη θανάσιμων όπλων- ωστόσο φαίνεται απίθανο να προσφέρει στην Ουκρανία συγκεκριμένη στρατιωτική βοήθεια. Όπως και οι περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, η Ουάσινγκτον διστάζει να επιβάλει περισσότερες κυρώσεις στη Ρωσία, φοβούμενη τις αρνητικές συνέπειες που θα προκαλέσουν στις αμερικανικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα.

Και οι δύο πλευρές, ως εκ τούτου, επιθυμούν την αποκλιμάκωση της κρίσης και είναι πρόθυμοι να προβούν σε σημαντικές παραχωρήσεις προκειμένου να σταθεροποιηθεί η κατάσταση στην ανατολική Ουκρανία - αν και η συμφωνία που επιτεύχθηκε την 17η Απριλίου είναι απλώς ένα πρώτο βήμα που απέχει πολύ από την οριστική έξοδο από την κρίση.