Κρατικόχαρτα: Aδειασαν θέσεις εργασίας, «γέμισαν» οι μετοχές!

Πολλές συζητήσεις έχουν γίνει κατά καιρούς για το αν η είσοδος κρατικά ελεγχόμενων εταιριών στο Χρηματιστήριο της Αθήνας ωφέλησε τη χώρα ή οδήγησε σε ξεπούλημα της λαϊκής περιουσίας.

Άλλες συζητήσεις σχετίζονται με το πόσο η εισαγωγή τέτοιου είδους εταιριών σε μια οργανωμένη αγορά τις ωφέλησε προκειμένου να δουλέψουν παραγωγικότερα. Το τελευταίο έχει μεγάλη σημασία ώστε να μπορούν οι επιχειρήσεις αυτές να επιβάλουν όσο το δυνατόν χαμηλότερες χρεώσεις στους πελάτες τους και έτσι να επηρεάζουν όσο θετικότερα γίνεται τα νοικοκυριά, τις εγχώριες επιχειρήσεις και την οικονομία γενικότερα.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ΔΕΗ και το κόστος της ενέργειας προς τις βιομηχανίες (βλέπε τις επιπτώσεις σε παραγωγικές μονάδες, όπως οι χαλυβουργίες, οι βιομηχανίες αλουμινίου και οι κλωστοϋφαντουργίες).

Βέβαια, το κόστος της ενέργειας επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων η φορολογική πολιτική της κυβέρνησης στα καύσιμα και η διακρατική συμφωνία με τη Ρωσία για το φυσικό αέριο. Ωστόσο, αν η ΔΕΗ κατάφερνε να έχει περιορίσει περαιτέρω το δικό της λειτουργικό κόστος και να διαθέτει αποδοτικότερες μονάδες παραγωγής ενέργειας, τότε και οι προσφερόμενες τιμές ρεύματος προς τις βιομηχανίες θα ήταν χαμηλότερες.

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που προκύπτει εύκολα είναι πως οι κρατικές εταιρίες που εισήλθαν στο Χρηματιστήριο της Αθήνας μείωσαν δραματικά τον αριθμό των εργαζομένων τους, ό,τι αυτό συνεπάγεται για το κόστος λειτουργίας τους.

Στον παρατιθέμενο πίνακα παρουσιάζεται ο αριθμός των εργαζομένων των αναφερόμενων εταιριών στις 31/12/2002 και στις 30/9/2013. Μέσα λοιπόν στα έντεκα (περίπου) αυτά χρόνια:

• Στην ΕΥΔΑΠ, οι εργαζόμενοι μειώθηκαν από 4.245 σε 2.580 (-39,2%).

• Στην ΕΥΑΘ το ποσοστό μείωσης των θέσεων εργασίας ήταν ακόμη μεγαλύτερο και έφτασε στο 61% (από τα 631 άτομα στα 248).

• Στον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης οι 717 εργαζόμενοι του 2002 έγιναν 418 στις 30/9/2013 (-41,7%).

• Στη ΔΕΗ χάθηκαν πάνω από εννέα χιλιάδες θέσεις εργασίας, με τον αριθμό των εργαζομένων να μειώνεται από τις 28.960 στις 19.531 (-32,5%).

• Στα Ελληνικά Πετρέλαια (ελέγχεται από τον όμιλο Λάτση και το ελληνικό δημόσιο) οι απασχολούμενοι στην Ελλάδα περιορίστηκαν από τις 3.245 στις 2.951.

Θα πρέπει να σημειωθεί πως σε ορισμένες περιπτώσεις η τόσο μεγάλη μείωση θέσεων απασχόλησης έγινε σε μια περίοδο όπου οι εταιρίες ανέλαβαν πρόσθετες εργασίες. Επίσης, η μείωση των θέσεων εργασίας δεν υλοποιήθηκε μέσω απολύσεων, αλλά με συνταξιοδοτήσεις και προγράμματα εθελουσίας εξόδου.

Συνδικαλιστικά στελέχη μιλούν σήμερα για έλλειψη προσωπικού στις εταιρίες, υποστηρίζοντας ότι μόνο οι εργαζόμενοι πλήρωσαν την κρίση, ενώ παράγοντες της αγοράς αποδίδουν τις μεγάλες μειώσεις: α) Στον αδικαιολόγητα μεγάλο αριθμό εργαζομένων του παρελθόντος, β) Στην αύξηση της παραγωγικότητας μέσω της τεχνολογίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα υποστηρίζουν πως ο αριθμός των εργαζομένων θα μπορούσε να μειωθεί ακόμη περισσότερο.

Η μεγάλη υποχώρηση του αριθμού των εργαζομένων και οι τεράστιες μειώσεις αποδοχών την τελευταία τριετία έχουν συμβάλει στη διατήρηση των κερδών των περισσότερων κρατικά ελεγχόμενων εταιριών σε ικανοποιητικά επίπεδα και στην καλή πορεία που έχουν σε γενικές γραμμές στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.

Έτσι, με βάση το κλείσιμο της 20ής Φεβρουαρίου 2013, ενώ ο Γενικός Δείκτης του Χ.Α. έχει καταγράψει την τελευταία πενταετία πτώση 19,29%, η ΔΕΗ την ίδια χρονική περίοδο έχει υποχρεωθεί σε χαμηλότερη πτώση (-13,4%), η ΕΥΑΘ είχε σημειώσει +22,5%, τα Ελληνικά Πετρέλαια +28,1%, η ΕΥΔΑΠ +43,7%, ο ΟΛΠ +83,5% και ο ΟΛΘ +162,1%!

Να σημειωθεί πως στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα σχεδόν όλες οι εταιρίες έχουν επιπρόσθετα διανείμει και μερίσματα στους μετόχους τους, άρα οι συνολικές τους αποδόσεις είναι ακόμη μεγαλύτερες.

Βέβαια, η προσδοκία των επενδυτών για ιδιωτικοποίηση των περισσότερων εξ αυτών των εταιρειών έχει συμβάλει και αυτή στην ανοδική πορεία των τιμών των μετοχών τους στο Χ.Α.