Σε νέα φάση μπαίνει πλέον το Χρηματιστήριο της Αθήνας, καθώς ξένοι στρατηγικοί επενδυτές «ανακαλύπτουν» ολοένα και περισσότερο τις ελληνικές εταιρείες και επίσης η ένταξη ελληνικών τίτλων στο δείκτη της Morgan Stanley δημιουργεί προϋποθέσεις για την προσέλκυση επιπρόσθετων κεφαλαίων στη χώρα μας.
Πολλοί επενδυτές που είναι υποστηρικτές της τακτικής «follow the money» (ακολούθησε το χρήμα) προσπαθούν να ερμηνεύσουν -ή ακόμη και να προβλέψουν- τις κινήσεις των ξένων, προκειμένου να διαμορφώσουν και αυτοί τις δικές τους θέσεις. Στόχος τους, η επίτευξη υψηλών χρηματιστηριακών κερδών.
Άλλοι πάλι, επιλέγουν να τοποθετηθούν σε άλλα «χαρτιά» με ενδεχομένως καλύτερους χρηματιστηριακούς δείκτες, πιστεύοντας πως μεσοπρόθεσμα ένα πιθανό καλό κλίμα θα διαχυθεί και στις υπόλοιπες εισηγμένες εταιρείες της ελληνικής αγοράς.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, κάθε άλλο παρά έχουν επιλυθεί και προφανώς ο κίνδυνος των μετοχικών επενδύσεων στην Ελλάδα παραμένει υψηλός. Σε οικονομικό επίπεδο μάλιστα, κυβέρνηση και τρόικα ξεκίνησαν σκληρές διαπραγματεύσεις, την ώρα που οι Βορειοευρωπαίοι θα ήθελαν να δώσουν λύση στο ελληνικό πρόβλημα μετά τις Ευρωεκλογές του Μαΐου και που οι υπέρμετρες φορολογικές επιβαρύνσεις προκαλούν δυσφορία ακόμη και στους κυβερνητικούς βουλευτές.
Η συμπεριφορά των ξένων
Εξετάζοντας τα βασικότερα deals που έγιναν μέσα στην κρίση και είχαν ως αποτέλεσμα την προσέλκυση ξένων επενδυτών ξεχωρίζουμε μεταξύ άλλων αυτά των Folli-Follie με την Fosun, της Eurobank Properties και του Μυτιληναίου με την Fairfax, του Ομίλου ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ με το York Capital Management και την Qatar Petroleum International αντίστοιχα, των Μύλων Λούλη με την Al Dahra Agriculrure Spain και των Iσραηλινών με την Πανγαία (θυγατρική της Εθνικής Τράπεζας).
Προσπαθώντας να εξάγουμε κάποια συμπεράσματα από τα παραπάνω deals, μπορεί κάποιος να συνάγει ότι οι ξένοι επενδυτές:
Πρώτον, δεν τοποθετούνται σε όλους τους κλάδους, αλλά δρουν επιλεκτικά εστιαζόμενοι σε εταιρείες που είτε διαθέτουν εξαγωγικό προσανατολισμό, είτε μπορούν να παίξουν ρόλο στο νέο μοντέλο ανάπτυξης που θα επιχειρηθεί στην ελληνική οικονομία.
Δεύτερον, έχουν αποφύγει μέχρι σήμερα να αποκτήσουν στρατηγική θέση σε ζημιογόνες εταιρείες και σε εταιρείες που έχουν άλυτα προβλήματα με τις τράπεζες και τα δανειακά τους ανοίγματα. Με άλλα λόγια, οι ξένοι δεν έχουν επιδείξει ακόμη ενδιαφέρον για την πλειονότητα των ελληνικών εταιρειών, ή έδειξαν μεν αρχικό ενδιαφέρον, αλλά το απέσυραν όταν κατάλαβαν πως οι ελληνικές τράπεζες δεν ήταν διατεθειμένες να προχωρήσουν σε «κουρέματα» δανείων. Αν οι τράπεζες κάποια στιγμή αλλάξουν στάση, τότε πολύ πιθανόν να έχουμε διεύρυνση της γκάμας των εταιρειών που θα μπουν στο στόχαστρο των ξένων.
Και τρίτον, δεν φαίνεται να ανησυχούν ιδιαίτερα για τον πολιτικό και οικονομικό κίνδυνο της χώρας, πιστεύοντας πως -ευκολότερα ή δυσκολότερα, γρηγορότερα ή αργότερα- η ελληνική οικονομία θα βρει το βηματισμό της και θα αρχίσει να ανακάμπτει παραμένοντας στη ζώνη του ευρώ. Ενδεικτικό στοιχείο άλλωστε είναι η άνοδος των τιμών των μετοχών στο Χρηματιστήριο της Αθήνας ακόμη και κατά την περίοδο, όπου η ειδησεογραφία κατακλυζόταν από κόντρες κυβέρνησης και τρόικας, από διαμαρτυρίες βουλευτών της συμπολίτευσης, από γκρίνιες για το κυβερνητικό έργο.
Ένα άλλο αξιοπρόσεκτο χαρακτηριστικό της στάσης των ξένων επενδυτών είναι η συμπεριφορά τους προς τους τίτλους των ελληνικών τραπεζών. Ενώ δηλαδή οι κυριότερες τοποθετήσεις τους σε μετοχές και warrants των εγχώριων χρηματοπιστωτικών ομίλων έγιναν αρχικά από hedge funds και γενικότερα κεφάλαια βραχυπρόθεσμου ορίζοντα, το τελευταίο χρονικό διάστημα (βλέπε το placement στην Τράπεζα Πειραιώς) είδαμε να παίρνουν θέσεις και funds με μεσοπρόθεσμη τουλάχιστον προοπτική.
Τέλος, ενδιαφέρον παρουσιάζει η ένταξη του Χρηματιστηρίου της Αθήνας στις αναδυόμενες αγορές από την Morgan Stanley και έτσι η πιθανή περαιτέρω προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων που τοποθετούνται στη συγκεκριμένη κατηγορία. Και τα εύλογα ερωτήματα που αναδύονται δεν είναι λίγα: Ποιο περίπου θα είναι το επιπλέον ποσό που θα μπορούσε να προσελκύσει η Ελλάδα; Μήπως το γεγονός έχει σε σημαντικό βαθμό προεξοφληθεί από την αγορά; Πόσο θα ωφεληθούν σε πρώτη φάση οι συγκεκριμένες μετοχές που εντάχθηκαν χθες στο δείκτη MSCI Greece; Κατά πόσο -και με ποια ενδεχομένως χρονική υστέρηση- η ευνοϊκή μεταβολή των συγκεκριμένων μετοχών θα διαχυθεί και στις μετοχές αρχικά των ανταγωνιστικών εταιρειών και στη συνέχεια των λοιπών μετοχών του ΧΑ;