WSJ: Χωρίζουν οι δρόμοι Ευρώπης-ΔΝΤ στις διασώσεις

Προς διαζύγιο οδεύει η συνεργασία της ευρωζώνης με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για τη διάσωση της Ελλάδας, σύμφωνα με τη Wall Street Journal. Όπως επισημαίνει, καθώς εκπρόσωποι και των δύο πλευρών συναντώνται στην Ουάσιγκτον προκειμένου να συζητήσουν την ανάγκη της Ελλάδας για επιπλέον χρήμα και μικρότερο φορτίο χρέους, οι συγκρούσεις που διογκώθηκαν τα τελευταία τρία χρόνια βαίνουν προς την κορύφωσή τους.

«Το διαζύγιο μεταξύ της Ευρώπης και του ΔΝΤ είναι πραγματικό», είχε δηλώσει ο Ευρωπαίος πρώην διευθυντής του ΔΝΤ, Αντόνιο Μπόργκες, σε συνέντευξή του τον Ιούνιο, λίγους μήνες πριν πεθάνει. «Το Ταμείο επιστρέφει στον συνηθισμένο τρόπο διεξαγωγής των δραστηριοτήτων του. Είναι ένας θεσμός που έχει συνηθίσει να είναι μόνος σε ό,τι αφορά τη λήψη αποφάσεων».

Ο Μπόργκες ανέλαβε καθήκοντα στο Ταμείο τον Νοέμβριο του 2010, έξι μήνες αφότου συμφωνήθηκε το πρώτο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας. Αποχώρησε 12 μήνες αργότερα επικαλούμενος λόγους υγείας - όμως στη συνέντευξή του ανέφερε πως ο πραγματικός λόγος ήταν η περιθωριοποίησή του αναφορικά με τον σχεδιασμό του ελληνικού προγράμματος ύψους 73 δισ. ευρώ.

Οι εντάσεις μεταξύ της Ευρώπης και του ΔΝΤ δεν άργησαν να φανούν, με τον Μπόργκες να επισημαίνει πως το Ταμείο «κατέβασε από το ράφι» κάποιο πρότυπο πρόγραμμα, χωρίς όμως να λάβει υπ' όψιν ότι οι επιλογές πολιτικής της Ελλάδας ήταν πολύ περιορισμένες λόγω του ότι η χώρα είναι μέλος της ευρωζώνης. «Η Ελλάδα είναι η πιο λυπηρή υπόθεση», είχε δηλώσει. «Το πρόγραμμα ήταν λάθος από την αρχή».

Τρία χρόνια αργότερα, υπάλληλοι της τρόικας θυμούνται ότι συμμετείχαν σε έντονες διενέξεις αναφορικά με τις προβλέψεις για την ελληνική ανάπτυξη, τις αναδιαρθρώσεις των τραπεζών και τα ποσοστά του δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ.

Μια μεγάλη ςστία έντασης υπήρξε η Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους του ΔΝΤ, η οποία βασίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στις προβλέψεις για τον λόγο του δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ. Οι κανόνες του ΔΝΤ απαγορεύουν τη χορήγηση βοήθειας σε χώρες που δεν έχουν τη δυνατότητα να αποπληρώσουν τα χρέη τους, και έτσι αυτή η ανάλυση ήταν κρίσιμης σημασίας για τη διασφάλιση της συνέχισης της χρηματοδότησης από το Ταμείο.

Όμως η ανάλυση δεν είχε καλή υποδοχή από ορισμένους παράγοντες. Ένας αξιωματούχος του ΔΝΤ την αποκάλεσε «ανέκδοτο», άλλος της Κομισιόν την περιέγραψε ως «παραμύθι για να πηγαίνουν για ύπνο τα παιδιά», ενώ αξιωματούχος του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών δήλωσε πως είναι «επιστημονικά γελοία». Ο Μπόργκες τη χαρακτήρισε ευγενικά «πολύ υποκειμενική».

Η αναθεώρηση του ΔΝΤ τον Ιούνιο για το πρώτο πρόγραμμα διάσωσης περιελάμβανε και μια καυστική κριτική για τον ρόλο της Κομισιόν στην τρόικα, ενώ παραδέχονταν πως το Ταμείο είχε παρακάμψει τους ίδιους του τους κανόνες για να δανείσει χρήματα στην Ελλάδα.

Η έκθεση δέχθηκε εντονότατη κριτική από τις Βρυξέλλες. Ο επίτροπος οικονομικών και νομισματικών υποθέσεων Όλι Ρεν δήλωσε πως «δεν είναι δίκαιο το ΔΝΤ να νίπτει τας χείρας του και μετά να πετάει το βρόμικο νερό στην Ευρώπη», ενώ αργότερα υποβάθμισε τη διένεξη χαρακτηρίζοντάς την «τρικυμία σε ποτήρι».

Ο κ. Ρεν είναι υποστηρικτής της ιδέας ενός ανεξάρτητου ευρωπαϊκού μηχανισμού αντιμετώπισης μελλοντικών κρίσεων, χωρίς την εμπλοκή του ΔΝΤ, ιδέα που στηρίζουν επίσης και άλλοι κορυφαίοι αξιωματούχοι όπως το μέλος της ΕΚΤ Γιοεργκ Άσμουσεν και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Από την πλευρά του, το ΔΝΤ δεν θέλει να συνεχίσει να βλέπει την αξιοπιστία του να διαβρώνεται στην Ευρώπη, σύμφωνα με αξιωματούχους, και για να την αποτρέψει συνεισφέρει όλο και λιγότερο σε νέες διασώσεις, ενώ διατηρεί ένα de facto βέτο για διάφορες πολιτικές - κάτι που εκνευρίζει τους Ευρωπαίους αξιωματούχους.

Πάντως, τον Ιούλιο, η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, είχε δηλώσει πως «εάν η ευρωζώνη δεν χρειάζεται πια τις υπηρεσίες του ΔΝΤ αυτή θα ήταν η καλύτερη δυνατή είδηση».