Πικρές αλήθειες του «Mr whatever it takes»

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Θεωρείται ως ο άνθρωπος ο οποίος, από τη θέση του διοικητή της ΕΚΤ, επέδειξε σθένος και αποφασιστικότητα στη διάρκεια της κρίσης, κρατώντας την Ευρώπη αλλά και τη χώρα μας στα πόδια τους.

Στις 26 Ιουλίου του 2012, στην κορύφωση της κρίσης χρέους, το περίφημο «whatever it takes» που διετύπωσε ο τότε επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι αποκατέστησε την εμπιστοσύνη των αγορών προς το μέλλον του ενιαίου νομίσματος και αποσόβησε τα χειρότερα για το ευρώ και την ίδια την Ευρώπη.

Σήμερα, ο ίδιος άνθρωπος επιστρατεύει αντίστοιχο σθένος κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για ζητήματα που ακόμη θεωρούνται ως «ταμπού» από σειρά κρατών-μελών, όπως η καθιέρωση του κοινού δανεισμού στην ΕΕ, και ζητά από την Ευρώπη να δείξει την αποφασιστικότητα που απαιτείται για την υπέρβαση μίας επερχόμενης κρίσης, κατά πολύ βαθύτερης εκείνης που προηγήθηκε.

Σε μακροσκελή έκθεσή του, που εκπονήθηκε για λογαριασμό της Κομισιόν, καταγράφει τομείς στους οποίους η ΕΕ χωλαίνει έναντι Ανατολής και Δύσης, κινδυνεύοντας να χάσει καίριες μάχες για την οικονομική αλλά και γενικότερη επιβίωσή της.

Ο Ντράγκι αναδεικνύει τον διπλό βρόχο ο οποίος βρίσκεται στον λαιμό της ΕΕ, επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων, τους στόχους που η ίδια έχει θέσει για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ως ανάχωμα στην ανάπτυξή της και την έως τώρα πολιτική της επί του ανταγωνισμού, η οποία απαγορεύει και τιμωρεί αυστηρά τις κρατικές ενισχύσεις στην επιχειρηματικότητα. Καλεί δε για ταχύτερη ψηφιακή μετάβαση. Όλα αυτά, δε, όταν τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Κίνα, αφενός, δεν συμμερίζονται αυτούς τους στόχους περί κλιματικής αλλαγής, αφετέρου -ειδικά η Κίνα- επιδοτούν τη βιομηχανία τους ώστε να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

Η υπέρβαση αυτών των ανισοτήτων, δε, προϋποθέτει επίπεδα επενδύσεων πρωτοφανή για τη μεταπολεμική ευρωπαϊκή ιστορία της τάξης των 800 δισ. ευρώ ετησίως και το κυριότερο, την καθιέρωση του κοινού ευρωπαϊκού δανεισμού ως του μέσου εκείνου που θα επιτρέψει την εξεύρεση τόσο υψηλής χρηματοδότησης για την οικονομία της ΕΕ. Ενός ζητήματος το οποίο βρήκε και κατά το παρελθόν μπροστά του ο Ιταλός τραπεζίτης, όταν ζητούσε την υιοθέτηση αντίστοιχων χρηματοδοτικών εργαλείων για την υπέρβαση της κρίσης χρέους και συναντούσε τη σφοδρή αντίδραση του ευρωπαϊκού Βορρά, με κυριότερους εκπροσώπους τη Γερμανία, την Ολλανδία και σειρά συνοδοιπόρων τους.

Εδώ, όμως, είναι και το μεγάλο δίλημμα ενώπιον του οποίου βρίσκεται σήμερα η Ευρώπη.

Αφενός, της ζητείται να χαλαρώσει την αυστηρή πολιτική ελεύθερου εμπορίου και απαγόρευσης των κρατικών ενισχύσεων που τη χαρακτήρισε τις τελευταίες δεκαετίες, αφετέρου να γενικεύσει τον κοινό ευρωπαϊκό δανεισμό στον οποίο τόση αντίδραση υψώνει σειρά κρατών-μελών της ΕΕ.

Εάν δεν προχωρήσει σε αυτά τα δύο βήματα, κινδυνεύει να οδηγηθεί, σταδιακά αλλά με βεβαιότητα, σε μία νέα και ακόμη βαθύτερη κρίση, που θα τη θέσει στο περιθώριο της Ιστορίας.

Με λίγα λόγια, ο Ντράγκι ζητά από την Ευρώπη να αλλάξει και μάλιστα ριζικά, ως απάντηση στα προβλήματα που αντιμετωπίζει και τα οποία αντανακλώνται στην κοινωνική δυσαρέσκεια την οποία εκφράζει σήμερα η άνοδος των πολιτικών άκρων, απ’ άκρου εις άκρον της Γηραιάς Ηπείρου.

Οι πικρές αλήθειες που διατυπώνει στην έκθεσή του ο Ντράγκι αποτελούν το υπαρξιακό στοίχημα με το οποίο είναι σήμερα αντιμέτωπη η ΕΕ. Αρκεί να το συνειδητοποιήσει και να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων όσο είναι ακόμη καιρός.