Pax Americana και τουρκικός αναθεωρητισμός

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Προς όσους διερωτώνται ως προς την ανάγκη σύναψης συμμαχιών και μεγιστοποίησης της αποτρεπτικής ικανότητας της χώρας μας έναντι οποιασδήποτε επιβουλής και ιδίως της Τουρκίας, θα ήταν ίσως χρήσιμο να θυμηθούμε τι συνέβη στα Ίμια.

Όταν από το βήμα του ελληνικού Κοινοβουλίου την 01-02-1996 και στον απόηχο της κρίσης των Ιμίων ο τότε, άρτι αναδειχθείς, πρωθυπουργός Κ. Σημίτης διετύπωνε τη φράση: «θέλω να ευχαριστήσω την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών για την πρωτοβουλία και τη βοήθειά τους», αναφερόταν -με τον δικό του τρόπο- στην δυνατότητα των ΗΠΑ να επιβάλλουν τη θέλησή τους ως υπερδύναμη, αποτρέποντας μια σύρραξη στη ΝΑ πτέρυγα του ΝΑΤΟ.

Σήμερα, που οι ΗΠΑ βρίσκονται ενώπιον ενός πιθανού κενού εξουσίας ή, ακόμη χειρότερα, ενώπιον μίας εσωτερικής αναταραχής, πόσο βεβαία είναι η συνέχιση του ρόλου τους ως του «χωροφύλακα» του πλανήτη;

Ακόμη χειρότερα, τη στιγμή κατά την οποία ο ρόλος της Τουρκίας εμφανίζεται αναβαθμισμένος υπό το φως του ρωσικού αναθεωρητισμού αλλά και των απειλών που θέτει το Ιράν στη Μ. Ανατολή και ευρύτερα, πόσο βεβαία μπορεί να θεωρείται μία επανάληψη του ρόλου που διαδραμάτισαν οι ΗΠΑ το 1996 σε τυχόν νέα αντιπαράθεση με τη γείτονα;

Για σειρά λόγων οι οποίοι ξεπερνούν τη στενή συζήτηση περί της αποχώρησης Μπάιντεν από την κούρσα για τη θέση του προέδρου των ΗΠΑ ή ακόμη και του ενδεχομένου επικράτησης του Τραμπ κατά την εκλογική αναμέτρηση του Νοεμβρίου 2024, οι ΗΠΑ δεν πληρούν τον ρόλο που είχαν πριν 20 ή και 30 χρόνια ανά την υφήλιο, επιβάλλοντας κατά το δοκούν τις ισορροπίες που έκριναν ως προσήκουσες. Εν μέσω αυτού του κενού, αυτής της νέας εικόνας, που σταδιακά συνοδεύει την πάλαι ποτέ κραταιά υπερδύναμη, έχει ανατείλει και ο τουρκικός αναθεωρητισμός.

Με το ένα πόδι στην Ανατολή και το άλλο στη Δύση, η Τουρκία γνωρίζει ότι -εντός συνεχώς δοκιμαζόμενων πλαισίων- μπορεί να προωθήσει τους σχεδιασμούς της. Οι τακτικισμοί, δε, της όποιας προσέγγισης με την Ελλάδα αποσκοπούν στη διαμόρφωση εντυπώσεων με αμιγώς συγκυριακό χαρακτήρα, κυρίως στο πλαίσιο του αεροπορικού επανεξοπλισμού της.

Τούτων όλων δοθέντων, η μόνη οδός που θα όφειλε να βαδίσει η χώρα μας αφορά στην ενίσχυση των συμμαχιών της και κυριότερα της δικής της αποτρεπτικής δύναμης. Συμμαχιών οι οποίες δύσκολα μπορούν να ξεφύγουν από το ευρωπαϊκό πλαίσιο, εντός του οποίου κινείται η χώρα μας και δύναμης η οποία αφορά και στην ικανότητα εγχώριας παραγωγής αμυντικού υλικού.

Υπό το φως της παρούσης συγκυρίας είναι αδιανόητο βιομηχανίες οι οποίες διαδραματίζουν κομβικό ρόλο, καίριας σημασίας για την άμυνα της χώρας, όπως η ΕΑΒ, να εξακολουθούν να μαστίζονται από προβλήματα κακοδιοίκησης, χρηματοδότησης και αδυναμίας αύξησης της αποτελεσματικότητάς τους. Εάν η Ελλάδα συνεχίσει να υιοθετεί το στρεβλό και πελατειακό υπόδειγμα του παρελθόντος στη λειτουργία τόσο σημαντικών αμυντικών βιομηχανιών, τότε το μέλλον της είναι, δίχως αμφιβολία, δυσοίωνο.

Αντίστοιχα, όσο καθυστερεί τον εκσυγχρονισμό του Πολεμικού της Ναυτικού, ενώ οι «απέναντι» συνεχίζουν ακάθεκτοι την ενίσχυση των δικών τους ναυτικών δυνάμεων, υπονομεύει περαιτέρω τη θέση της.

Ουδείς αμφιβάλλει ότι όλα αυτά, όπως και σειρά άλλων που είναι απαραίτητα για την ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος της χώρας, θα ήταν ευχερέστερα εφικτά υπό την ομπρέλα της ΕΕ. Έως ότου όμως αυτή εξασφαλιστεί, ας μην αδρανούμε. Οι χωροφύλακες του παρελθόντος δεν είναι βέβαιον ότι βρίσκονται πλέον στη γειτονιά μας.