Στο ράφι η οικονομία... αναστενάζει

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Το βλέπαμε, το ξέραμε και εντέλει το υπομέναμε. Πλέον, όμως, το έχουμε και με τη «βούλα». Με τρόπο σαφή και τεκμηριωμένο, η Τράπεζα της Ελλάδος μάς είπε χθες ότι παίχτηκε μεγάλο «πάρτι» στην πλάτη της κατανάλωσης, στη διάρκεια της πανδημικής κρίσης και ιδίως των ετών 2021-2022, οπότε κυριάρχησε ο «πληθωρισμός της απληστίας».

Τα περιθώρια κέρδους εκτινάχθηκαν, ξεπερνώντας τα ιστορικά υψηλά τους επίπεδα, ιδίως σε συγκεκριμένους τομείς. Στον βιομηχανικό τομέα (βιομηχανία και κατασκευές) ο ρυθμός μεταβολής των περιθωρίων κέρδους διαμορφώθηκε σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, φθάνοντας στο 17,8% το 2022 αλλά και στον τομέα των υπηρεσιών ο ρυθμός μεταβολής των περιθωρίων κέρδους (7,4%) ήταν επίσης αξιοσημείωτος, όπως επισημαίνει η συνάδελφος Αλεξάνδρα Γκίτση στο σχετικό δημοσίευμα του Euro2day.gr.

Έτσι, λοιπόν, εάν υπήρξαν τυχόν απορίες ως προς την άνοδο του πληθωρισμού την επίμαχη περίοδο, η απάντηση -την οποία και τότε βεβαίως υποπτευόμασταν οι περισσότεροι- έχει να κάνει με τη διάθεση ορισμένων να εκμεταλλευτούν τη συγκυρία έχοντας ως πρόσχημα την παγκόσμια κρίση, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και τη διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας.

«Η αύξηση των τιμών καταναλωτή υπερέβαινε την άνοδο του ενεργειακού κόστους και, κατά συνέπεια, ο πληθωρισμός σε κάποιο βαθμό οφείλεται σε αυξημένα επιχειρηματικά κέρδη», μας λέει η ΤτΕ εξηγώντας τα… ανεξήγητα της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου.

Όμως «βρήκαν και τα έκαναν» οι φίλτατοι της επιχειρηματικής κοινότητας. Όπως επισημαίνει η Τράπεζα της Ελλάδος, τη διεύρυνση των περιθωρίων κέρδους ευνοούν, όταν οι οικονομικές συνθήκες το επιτρέπουν, η σχετικά μικρή κλίμακα μεγέθους της ελληνικής οικονομίας όσον αφορά την αγορά προϊόντων και η υστέρηση της εφαρμογής επαρκών διαρθρωτικών αλλαγών στην εν λόγω αγορά, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της οικονομικής προσαρμογής.

Τι μας λέει, δηλαδή, η κεντρική τράπεζα; Παίδες, είστε μία μικρή αγορά και όταν έπρεπε να κάνετε μεταρρυθμίσεις, την εποχή των μνημονίων, δεν τις κάνατε και τώρα είστε αντιμέτωποι με τα επίχειρα των επιλογών σας.

Με άλλα λόγια, στο πεδίο της δημοσιονομικής προσαρμογής μπορεί να τα πήγε καλά η χώρα αλλά σε ό,τι αφορά στις μεταρρυθμίσεις -ιδίως στο πεδίο του ανταγωνισμού- δεν έκανε ό,τι έπρεπε και τώρα «τιμωρείται» γι' αυτό.

Βέβαια, οι συντάκτες της έκθεσης που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η κεντρική τράπεζα και φέρει την υπογραφή του διοικητή της, Γιάννη Στουρνάρα, συμπληρώνουν ότι πλέον, τα τελευταία τρίμηνα, παρατηρείται υποχώρηση των περιθωρίων κέρδους σε χαμηλότερα επίπεδα. Αποδίδουν όμως αυτή την εξέλιξη, κυρίως, στην αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής και την εξασθένηση της υπερβάλλουσας ζήτησης. Με άλλα λόγια, επαναλαμβάνουν για ακόμη μία φορά το ίδιο πράγμα, αλλά με διπλωματικότερο τρόπο: δεν είναι ότι κάνατε μεταρρυθμίσεις, αλλά ότι, αφενός, ανέβηκαν τα επιτόκια, αφετέρου, ότι ο κόσμος μείωσε την κατανάλωση.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, όμως, δεν υποφέρουν μόνον τα νοικοκυριά αλλά ολόκληρη η οικονομία. Ακόμη και σήμερα, μετά από τρία μνημόνια και μία «φιλοεπιχειρηματική» κυβέρνηση, η χώρα μας εξακολουθεί να εμφανίζει στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό, επιτρέπει πρακτικές που οδηγούν σε πλασματική διεύρυνση των περιθωρίων κέρδους και θέτει φραγμό στην ανάπτυξή της.

Οι λόγοι, δε, για τους οποίους εξακολουθεί η Ελλάδα να υφίσταται όλα αυτά είναι άριστα καταγεγραμμένοι εδώ και χρόνια. Το ευρύ πλέγμα πελατειακών και συντεχνιακών σχέσεων που εξακολουθούν να χαρακτηρίζουν τη χώρα και το πολιτικό της προσωπικό.