Γκρεμίζονται τα θεμέλια της δημοκρατίας

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Ένα πολίτευμα αξίζει όσο οι θεσμοί του. Εάν αυτοί απαξιωθούν, τότε το ίδιο το πολίτευμα κινδυνεύει με κατάρρευση.

Σήμερα, ορισμένα από τα κυριότερα θεμέλια επί των οποίων εδράζεται η Ελληνική Δημοκρατία εμφανίζονται απαξιωμένα στα μάτια των πολιτών, σε βαθμό μάλιστα σχεδόν αντίστοιχο των εποχών που η πλατεία Συντάγματος γέμιζε με «αγανακτισμένους», στην κορύφωση των αντιμνημονιακών αντιδράσεων.

Σύμφωνα με έρευνα της Public Issue, ούτε καν ο ένας στους δέκα αλλά μόνον το 9% των πολιτών εμπιστεύεται τα πολιτικά κόμματα. Συνολικά, δε, μόλις το 18% ή σχεδόν ο ένας στους πέντε εμπιστεύεται το Κοινοβούλιο. Πρόκειται για το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό της τελευταίας 20ετίας, μετά το 2011, οπότε ήταν 11%.

Λιγότεροι από 3 στους 10, μόλις το 27%, εμπιστεύονται τη δικαιοσύνη και τους δικαστές, ενώ η πλειοψηφία των πολιτών, σε ποσοστό 54%, δεν εμπιστεύεται την Αστυνομία.

Στον βαθμό που η συγκεκριμένη έρευνα αντικατοπτρίζει, πράγματι, το κοινό αίσθημα, δηλαδή, την κρατούσα άποψη της κοινωνίας ως προς τους συγκεκριμένους θεσμούς της χώρας, τότε όντως βρισκόμαστε σε μία ιδιαίτερα επικίνδυνη στενωπό. Διότι όταν ο πολίτης χάσει την εμπιστοσύνη του στους θεσμούς, δηλαδή στο πλέγμα ελέγχων και αντίβαρων στην εξουσία, τότε τι του απομένει, αν όχι η καταφυγή στα άκρα ή ακόμη και στην αυτοδικία; Πού οδηγείται μία κοινωνία η οποία απορρίπτει όχι πρόσωπα ή πολιτικές αλλά ολόκληρο το σύστημα επί του οποίου εδράζεται;

Η δημοκρατία μπορεί να λέγεται ότι δεν έχει αδιέξοδα. Όμως, αυτή η εικόνα απορρίπτει την ίδια τη δημοκρατία. Γεγονός καινοφανές -σε τέτοιο βαθμό- για τα μεταπολιτευτικά χρονικά της χώρας και ασφαλώς αντίθετο από το έως τώρα κυρίαρχο αφήγημα περί εξόδου της Ελλάδος από την πολυπλόκαμη κοινωνική και οικονομική κρίση που τη μαστίζει περίπου την τελευταία δεκαπενταετία.

Ποια είναι όμως τα αίτια αυτής της εικόνας, εάν όχι όσα κυριάρχησαν στα πρωτοσέλιδα του Τύπου στη διάρκεια της τελευταίας διετίας; Οι υποκλοπές και η απαξίωση των προσωπικών δεδομένων κορυφαίων πολιτικών, στρατιωτικών και άλλων προσωπικοτήτων του τόπου. Το τραγικό, πολύνεκρο δυστύχημα των Τεμπών. Η υπόθεση της διαρροής των προσωπικών δεδομένων (emails) χιλιάδων ψηφοφόρων του εξωτερικού, σε πολιτικό του κυβερνώντος κόμματος. Η συνεχιζόμενη ακρίβεια. Η έξαρση της εγκληματικότητας.

Η κατάσταση στην οποία βρίσκονται σήμερα οι τομείς της υγείας και της παιδείας, με το ΕΣΥ να «προσφέρει» είτε διετή αναμονή για μία εγχείρηση, είτε απογευματινά χειρουργεία μόνον επί πληρωμή και δεκάδες χιλιάδες φοιτητές να χάνουν το ακαδημαϊκό τους εξάμηνο εξαιτίας των καταλήψεων. Όλα αυτά και πολλά ακόμη από όσα βιώνει ο κάθε πολίτης στην καθημερινότητά του βρίσκονται στην «καρδιά» των αιτίων του θυμού που οδηγεί σε απαξία τους θεσμούς.

Διότι ο πολίτης δείχνει να εκτιμά ή τουλάχιστον να υποπτεύεται ότι όντως υπήρξε προσπάθεια συγκάλυψης σε μεγάλες υποθέσεις που απασχόλησαν την κοινή γνώμη και το Μέγαρο Μαξίμου φάνηκε να έχει ευθεία εμπλοκή. Διότι ο πολίτης νιώθει ότι το ύστατο καταφύγιό του σε περίπτωση που αδικείται, η δικαιοσύνη, πάσχει και χρήζει θεραπείας. Εντέλει, διότι αυτός ο πολίτης δεν τα βγάζει πέρα με τη διαρκώς εντεινόμενη ακρίβεια και θυμώνει όταν βλέπει τα παιδιά του να χάνουν το ακαδημαϊκό τους εξάμηνο επειδή το ελληνικό πανεπιστήμιο εξακολουθεί να καταδυναστεύεται από μειοψηφίες κάθε λογής.

Από αυτόν τον πολίτη, από τον άνθρωπο που έχει χάσει την εμπιστοσύνη του προς το «σύστημα» και το περιβάλλει με τόση απαξία, η δημοκρατία κινδυνεύει.