Οι δήμοι, η διαφθορά και το δημόσιο χρήμα

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Η «μάχη της πετσέτας» του περυσινού καλοκαιριού οδήγησε χθες το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης στην εξαγγελία μέτρων τα οποία υπόσχονται διαφάνεια και πάταξη της ανομίας στις ελληνικές παραλίες.

Υπόσχονται, δηλαδή, τέλος ή εντέλει δραστική μείωση της κάθε είδους αυθαιρεσίας, καταπάτησης του αιγιαλού ή απόκρυψης εσόδων και άρα φοροδιαφυγής, εκ μέρους όσων εκμισθώνουν προς εκμετάλλευση τις ελληνικές παραλίες. Πολύ περισσότερο δε για όσους τις καταπατούν αυθαιρέτως και χρεώνουν ό,τι κρίνουν σκόπιμο.

Τα μέτρα αυτά είναι σύνθετα και αφορούν από τη χρήση drones και τη συμμετοχή πολιτών στην καταγγελία αυθαιρεσιών έως την κεντρική διαχείριση της διαδικασίας εκμίσθωσης αυτών των παραλιών εκ μέρους ενός κεντρικού φορέα. Η ανάγκη λήψης αυτών των μέτρων, δε, καταδεικνύει αφενός την αποτυχία του συστήματος που προϋπήρχε, αφετέρου τη σαφή επιφυλακτικότητα της κεντρικής διοίκησης έναντι των χειρισμών των κατά τόπους ΟΤΑ, οι οποίοι ήσαν έως τώρα αρμόδιοι για την εκμίσθωση των όποιων τμημάτων των ελληνικών παραλιών βρίσκονταν στη δικαιοδοσία τους.

Προς επίρρωση αυτής της επιφυλακτικότητας, οι ΟΤΑ αναδεικνύονται κατά τρόπο συνεπή και σταθερό στο πέρασμα του χρόνου ως οι πρωταθλητές της διαφθοράς στο ελληνικό δημόσιο, σύμφωνα με εκθέσεις, παλαιότερα του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης και πλέον της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, στην οποία έχουν «συγχωνευθεί» όλες οι σχετικές εποπτικές αρμοδιότητες.

Εάν, όμως, η «μάχη της πετσέτας» στάθηκε αφορμή για τη μεταρρύθμιση και εξυγίανση αυτού του σκέλους των δραστηριοτήτων των ΟΤΑ, γιατί θα έπρεπε να περιμένουμε μία άλλη «μεγάλη μάχη», ώστε να επικρατήσουν όροι διαφάνειας και αποτελεσματικότητας στις λοιπές αρμοδιότητες των ΟΤΑ;

Το ερώτημα δεν είναι ρητορικό και αφορά από την αναποτελεσματικότητα που διακρίνει τη συμμετοχή των κατά τόπους δήμων στους ετήσιους καθαρισμούς δημοσίων και ιδιωτικών εκτάσεων από νεκρή καύσιμη ύλη, ώστε να μην επελαύνουν ανεξέλεγκτες οι δασικές και περιαστικές πυρκαγιές, έως την ανάγκη συντήρησης και καθαρισμού των φρεατίων και του δικτύου ομβρίων υδάτων, ώστε να αποφεύγονται πλημμυρικά φαινόμενα ακόμη και σε αστικά κέντρα.

Κυριότερα, δε, αφορά στη διαχείριση του δημοσίου χρήματος ή ακριβέστερα στη διαχείριση του χρήματος που τους εμπιστεύεται ο κάθε συνεπής φορολογούμενος, ο κάθε δημότης της περιοχής τους, μέσω των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος.

Εάν η κεντρική πολιτεία δεν επιχειρήσει να σπάσει το απόστημα, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δευτέρου βαθμού θα αποτελούν μονίμως το «μαύρο πρόβατο» του ελληνικού δημόσιου τομέα. Από τις Υπηρεσίες Δόμησης (πολεοδομίες) έως τις κάθε λογής υπηρεσίες που προσφέρουν οι δήμοι, τα περιστατικά διαφθοράς βρίθουν. Πρόκειται δε για γνωστές καταστάσεις, η απουσία αντιμετώπισης των οποίων δημιουργεί έναν αέναο κύκλο διαφθοράς, ο οποίος σχετίζεται με μυριάδες παρεπόμενα προβλήματα στην καθημερινότητα αυτής της χώρας. Από την άνθηση αυθαιρέτων έως τη διασπάθιση δημοσίου χρήματος ή τη… μάχη της ξαπλώστρας.

Στην περίπτωση των παραλιών, η ελληνική πολιτεία τόλμησε και έκανε μία ευρεία παρέμβαση, η οποία υπόσχεται διαφάνεια και ισονομία, αν και τούτο μέλλει, βεβαίως, να καταδειχθεί στην πράξη. Για τη λοιπή αδιαφάνεια που συχνά περιβάλλει τη λειτουργία των ΟΤΑ τι περιμένει;

Την εκδήλωση κάποιας κινηματικού χαρακτήρα ενέργειας εκ μέρους των πολιτών, όταν θα έχει φθάσει ο κόμπος στο χτένι ή την επόμενη φυσική καταστροφή, ώστε να δράσει;

Το προλαμβάνειν δεν είναι προτιμότερο;