Στον αστερισμό της αβεβαιότητας

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Στη ζωή ελάχιστα πράγματα είναι βέβαια, πλην του θανάτου και -εάν ζεις στην Αμερική- των φόρων. Έτσι, μαθαίνουμε να ζούμε με ένα λελογισμένο ποσοστό αβεβαιότητας, το οποίο διαχειριζόμαστε ο καθένας κατά τον τρόπο που κρίνουμε δόκιμο. Άλλοι προετοιμαζόμενοι για τα χειρότερα και ελπίζοντας για τα καλύτερα και άλλοι, πάλι, δίχως ιδιαίτερες πρόνοιες ή σκέψεις.

Πρόκειται για μία κατάσταση πραγμάτων, η οποία αποτυπώνεται και στις οικονομικές αναλύσεις, συχνά, με την εκπόνηση σεναρίων (θετικού, κύριου και αρνητικού) ως προς την εξέλιξη των πραγμάτων και ως προς την επίτευξη του τάδε ή του δείνα στόχου. 

Το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο είναι μία Ανεξάρτητη Αρχή, αντικείμενο της οποίας είναι να «… αξιολογεί τις μακροοικονομικές προβλέψεις, με σκοπό την υιοθέτησή τους και (να) παρακολουθεί τη συμμόρφωση με τους δημοσιονομικούς κανόνες, γνωμοδοτώντας επί αυτής». Η πρόεδρός του Αναστασία Μιαούλη κατέθεσε χθες τη γνώμη του Συμβουλίου αναφορικά με το προσχέδιο του προϋπολογισμού, ενώπιον των μελών της αρμόδιας κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, όπου διεξάγεται αυτές τις ημέρες η σχετική συζήτηση.

Μεταξύ πολλών άλλων, αναφερόμενη στις προβλέψεις του προϋπολογισμού, επεσήμανε ότι τούτες διαφοροποιούνται σημαντικά ως προς την ανάπτυξη, έναντι εκείνων του Προγράμματος Σταθερότητας 2022-2025 και ως προς τον πληθωρισμό έναντι των προβλέψεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Πώς θα ήταν όμως δυνατόν να μην υπάρχουν διαφοροποιήσεις και δη σημαντικές, στον απόηχο της πανδημίας και των οικονομικών επιπτώσεων που αυτή είχε αλλά και ενώπιον τεραστίων αβεβαιοτήτων, όπως ο πόλεμος που μαίνεται στη γειτονιά μας, οι αναταράξεις και οι ανατιμήσεις στην ενεργειακή αγορά και βεβαίως ο καλπάζων πληθωρισμός;

Σύμφωνα με την ίδια, «... βασικό σημείο αβεβαιότητας για το 2022, που επιβραδύνει τη δυναμική ανάπτυξη της οικονομίας μετά την πανδημία, είναι ο κλιμακούμενος πληθωρισμός και οι δυσμενείς επιδράσεις από τη γεωπολιτική αβεβαιότητα…». Όπως πρόσθεσε, «οι κίνδυνοι για το 2023 σχετίζονται με αυτούς του 2022, αλλά βασικό τους στοιχείο αποτελεί η ενεργειακή κρίση. Αν οι πληθωριστικές πιέσεις διατηρηθούν ή ενταθούν, ιδίως στα ενεργειακά αγαθά και στα τρόφιμα, τότε πραγματικά υπάρχει κίνδυνος μιας περαιτέρω επιβράδυνσης, τόσο στα πραγματικά εισοδήματα των νοικοκυριών, στο κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων…».

Με άλλα λόγια, αυτό που είπε χθες η φίλτατη κα Μιαούλη είναι ότι διανύουμε μία περίοδο κορυφαίας αβεβαιότητας. Αυτό που δεν είπε -και πώς θα μπορούσε άλλωστε- είναι η σειρά άλλων αιτίων που θα ήσαν ικανά να εκτοξεύσουν αυτή την αβεβαιότητα, όπως, μεταξύ άλλων, το ενδεχόμενο περαιτέρω έντασης ή και σύρραξης επί του πεδίου με τη γείτονα, ή πολιτικής δυστοκίας και κινδύνου πολλαπλών επαναληπτικών εκλογικών αναμετρήσεων,  κατά το «εκλογικό» 2023.

Είναι περιττό, δε, ακόμη και να επιχειρήσουμε μία παράθεση των επιπτώσεων που θα μπορούσαν να έχουν αυτά τα ενδεχόμενα, στην οικονομία και στην καθημερινότητα του καθενός, όσο διαφορετικά κι αν είναι αυτά από τη φύση τους.

Υπ’ αυτό το πρίσμα, όλοι μας καλούμεθα να ζήσουμε τις ζωές μας αποδεχόμενοι, ενδεχομένως σε υπέρμετρο βαθμό πλέον, ότι το μόνο βέβαιο, πλην θανάτου, είναι η αβεβαιότητα. Ό,τι θεωρούσαμε δεδομένο για την τελευταία εικοσαετία, φερειπείν στο επιτοκιακό περιβάλλον, έχει ήδη ανατραπεί ενώ ελάχιστοι είναι εκείνοι που μπορούν, κατά τρόπο ασφαλή, να ισχυριστούν ότι βλέπουν τον ορίζοντα δίχως σύννεφα.

Όμως, όπως λένε και οι φίλοι (και σύμμαχοί μας) Γάλλοι... “C'est la vie”!