Το μήνυμα μιας Ευρώπης που ενώνεται

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Για τους ιστορικούς του μέλλοντος, η αμυντική συμφωνία μεταξύ Αυστραλίας, Ηνωμένου Βασιλείου και ΗΠΑ (AUKUS) θα αποτελεί, κατά πάσα βεβαιότητα, ένα παράδοξο. Αν και δεν ήταν στους σκοπούς των αντισυμβαλλόμενων μερών, με τις πράξεις τους οδήγησαν την Ελλάδα στη σύναψη μιας συμφωνίας για την εγκαθίδρυση στρατηγικής εταιρικής σχέσης με τη Γαλλία (ή... αντιστρόφως) και πιθανώς άνοιξαν τον δρόμο για τη στρατιωτική αυτονόμηση της Ευρώπης.

Προσέφερε η AUKUS την αναγκαία επιτάχυνση στις προσπάθειες που καταβάλλονταν εδώ και 18 μήνες ή υπήρξε καταλυτική για τη διαμόρφωση των απαραίτητων συνθηκών που οδήγησαν στην συμφωνία Ελλάδος - Γαλλίας και στη συγκεκριμένη επιλογή χώρας για την προμήθεια φρεγατών; Άγνωστο και πάντως αδιάφορο ενώπιον του τελικού αποτελέσματος, το οποίο -είναι σαφές- φέρει τις «ευλογίες» των ΗΠΑ.

Ακόμη, όμως, κι αν η επικείμενη έναρξη των διεργασιών για τη δημιουργία του λεγόμενου «ευρωστρατού» τελικώς δεν αποφέρει καρπούς, η αξία της χθεσινής συμφωνίας μεταξύ της χώρας μας και της Γαλλίας παραμένει πολύτιμη. Όχι μόνο διότι παρέχει σε εμάς την πεποίθηση πως θα βρούμε έναν ισχυρό σύμμαχο επί του πεδίου, όσο κυριότερα διότι προσφέρει τη βεβαιότητα προς όσους επιβουλεύονται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα ότι θα τον συναντήσουν εκεί.

Κάτι το οποίο έως χθες ήταν αντικείμενο πιθανολόγησης και ενδεχομένως αμφισβήτησης, σήμερα αποτελεί βεβαιότητα και αυτό έχει μια αδιαμφισβήτητη αξία, παρά τους χρησμούς που είχαν διατυπωθεί κατά το παρελθόν σχετικά με το ποιον θα έχει στο πλευρό της η χώρα μας, σε περίπτωση που βρεθεί στο πεδίο της μάχης. Αυτό, δε, για τα ευρωπαϊκά πράγματα είναι πρωτόγνωρο.

Τη στιγμή κατά την οποία ακόμη και η εξασφάλιση κυρώσεων οικονομικού ή άλλου χαρακτήρα κατά της Τουρκίας, ως απάντηση στις προκλήσεις της, απαιτούσε πραγματικές μάχες στα ευρωπαϊκά φόρα, πλέον η Ελλάδα μπορεί βασίμως να ισχυρισθεί ότι διαθέτει έναν Ευρωπαίο σύμμαχο, ο οποίος θα σταθεί στο πλευρό της, την κρίσιμη ώρα.

Δεν είναι πολλά τα κράτη-μέλη της ΕΕ που μπορούν να ισχυριστούν κάτι ανάλογο και αυτό το γεγονός, με την πάροδο του χρόνου, είναι σαφές ότι θα αποτελέσει τροφή για σκέψη. Ιδίως υπό το φως της εγκατάλειψης εκ μέρους των ΗΠΑ του παραδοσιακού ρόλου που κατείχαν μετά τον Β' Π.Π. ως εγγυητή της ασφάλειας στην Ευρώπη και της διαφαινόμενης μονοπώλησης του ενδιαφέροντός τους από τις εξελίξεις στην Ασία και στον Ειρηνικό. Ως αποτέλεσμα, η «θέση» χήρευε και εκ των πραγμάτων οδηγεί την Ευρώπη σε μία αναγκαία ωρίμανση, με στόχο τη στρατηγική της αυτονομία.

Κατά πόσον όσα διαδραματίστηκαν χθες στο Παρίσι αποτελούν μία κίνηση κατευνασμού της γαλλικής κοινής γνώμης, στον απόηχο του πλήγματος που επέφερε στο κύρος του Εμ. Μακρόν η σύναψη της συμφωνίας  AUKUS «πίσω από την πλάτη του» ή αποτελούν κάτι ουσιαστικότερο, τουλάχιστον για τη χώρα μας, είναι ήδη σαφές.

Αυτό που δεν είναι σαφές, είναι κατά πόσον -παρά την απουσία των ΗΠΑ ως παραδοσιακού «προστάτη» της Ευρώπης, συντρέχει μεταξύ των λοιπών ευρωπαϊκών κρατών ή εντέλει μίας κρίσιμης μάζας αυτών, αντίστοιχη ταύτιση στρατηγικών συμφερόντων με εκείνην που υφίσταται μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας, ώστε να επιτρέψει τη δημιουργία ενός ευρύτερου ευρωπαϊκού αμυντικού συμφώνου.

Η ενιαία εξωτερική και αμυντική πολιτική για την Ευρώπη, αυτή τη στιγμή, φαντάζει ως μακρινός στόχος. Ένα τμήμα του, ωστόσο, έχουν ήδη διανύσει Ελλάδα και Γαλλία.