Η Αγκυρα, ο Δένδιας και οι επικίνδυνες ατραποί

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Η επιβεβαίωση της πρόθεσης του υπουργού Εξωτερικών Ν. Δένδια να επισκεφθεί την Τουρκία στις 14 Απριλίου, «εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες», όπως ανέφερε χθες ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Αλέξανδρος Παπαϊωάννου, θα σηματοδοτούσε, καλώς εχόντων των πραγμάτων, αν όχι θετικές εξελίξεις, τουλάχιστον βελτίωση του κλίματος στα ελληνοτουρκικά. Για ποιο λόγο, άλλωστε, να συναντηθεί ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας με τον Τούρκο ομόλογό του Μ. Τσαβούσογλου, εάν δεν υπάρχει όντως βελτίωση του κλίματος μεταξύ των δύο πλευρών;

Έχουν, όμως, έτσι τα πράγματα;

Η συνάντηση Δένδια - Τσαβούσογλου (ή ακόμη και με την Τ. Τσιλέρ, εάν πιστέψουμε τις… διαρροές περί επικείμενου ανασχηματισμού που είδαν το φως της δημοσιότητας), θα σημειωθεί ενώ η γείτονα διανύει μία μείζονα οικονομική κρίση. Ο πληθωρισμός βρίσκεται περί το 15%, τα επιτόκια φλερτάρουν με το 20%, η ανεργία κυμαίνεται μεταξύ 12,7%, σύμφωνα με την επίσημη στατιστική υπηρεσία TurkStat και 26,4% όπως την υπολογίζουν τα συνδικάτα, και η διολίσθηση της λίρας είναι σχεδόν συνεχής έναντι των κυριοτέρων νομισμάτων, εντείνοντας τα προβλήματα νοικοκυριών και επιχειρήσεων στη γείτονα.

Μία κρίση, με άλλα λόγια, από την οποία ο πρόεδρος Ρ. Ερντογάν προσπαθεί να αποστρέψει το βλέμμα της κοινής γνώμης, συχνά μέσω ακραίων κινήσεων, εθνικιστικού ή άλλου περιεχομένου.

Ούτως ή άλλως, η εσωτερική πολιτική σκηνή παραμένει τρικυμιώδης, γεγονός αν όχι αυταπόδεικτο, από τις συνεχιζόμενες διώξεις όσων στέκουν απέναντι στην κυβέρνηση, τότε σίγουρα επιβεβαιωνόμενο από αποφάσεις ακραίου χαρακτήρα τις οποίες έχει λάβει πρόσφατα το καθεστώς Ερντογάν, όπως η απόσυρση της Τουρκίας από τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης, περί πρόληψης και καταπολέμησης της βίας κατά των γυναικών και κατά της ενδοοικογενειακής βίας ή η προσπάθεια να τεθεί εκτός νόμου το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, φιλοκουρδικό HDP.

Τελευταίο δείγμα ακραίας ρητορικής, η δήλωση του κυβερνητικού εταίρου και ηγέτη των εθνικιστών Γκρίζων Λύκων Ντ. Μπαχτσελί, ότι το… Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας πρέπει να κλείσει, μετά την απόρριψη προσφυγής που είχε κατατεθεί ενώπιόν του κατά του HDP.

«Είναι το Συνταγματικό Δικαστήριο υπέρ του κράτους δικαίου ή είναι ένα καμπαναριό του αυτονομισμού;» διερωτήθηκε ο Μπαχτσελί με γραπτή δήλωσή του. Και πρόσθεσε: «Όσο και για το κλείσιμο του HDP, το κλείσιμο του Συνταγματικού Δικαστηρίου πρέπει τώρα να είναι παράλληλος στόχος»... «Η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου είναι άκυρη στην εθνική συνείδηση. Έχει βλάψει σε μεγάλο βαθμό το δικαίωμα ύπαρξης της Τουρκίας όχι μόνο για διαδικαστικούς λόγους αλλά και επί της ουσίας».

Όλα αυτά, δε, στον απόηχο σκληρής κριτικής που άσκησαν οι ΗΠΑ κατά της Τουρκίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις δολοφονίες, διώξεις και βασανιστήρια κατά πολιτικών αντιπάλων του καθεστώτος Ερντογάν. 

Σύμφωνα με την «Έκθεση 2020 για τα ανθρώπινα δικαιώματα» που δημοσιοποίησε η αμερικανική κυβέρνηση μόλις την προηγούμενη Τρίτη, «...από την απόπειρα του πραξικοπήματος, οι Αρχές έχουν απολύσει ή θέσει σε αναστολή δεκάδες χιλιάδες μέλη της αστυνομίας, του στρατού και της δικαστικής εξουσίας και έχουν κλείσει πάνω από 1.500 μη κυβερνητικές οργανώσεις, επικαλούμενες στοιχεία που συνδέονται με την τρομοκρατία, ιδίως για εικαζόμενες σχέσεις με το κίνημα Γκιουλέν (FETO)».

Έτσι, λοιπόν, όσο ευπρόσδεκτη κι αν είναι μία συνάντηση μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδος - Τουρκίας, καθώς θα βοηθήσει στην εμπέδωση συνθηκών διαλόγου μεταξύ των δύο πλευρών και θα εμφανιστεί, τουλάχιστον, να συντείνει στη διαμόρφωση ενός θετικού κλίματος, πόσο αποδοτική μπορεί να είναι υπό τις παρούσες περιστάσεις;

Ότι θα φανεί επωφελής για τη γείτονα, δεδομένης της επανεξέτασης των σχέσεων ΕΕ - Τουρκίας κατά τη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου, είναι σαφές. Ούτως ή άλλως, μία συνάντηση του είδους αυτού θα ήταν «βούτυρο στο ψωμί» του Βερολίνου, το οποίο ζητά ήπια μεταχείριση της Άγκυρας από τους κοινοτικούς μας εταίρους. Για την Αθήνα, όμως, τι ακριβώς θα προσφέρει ακόμη μία κίνηση κατευνασμού;