Η πανδημία και το plan B στην οικονομία

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Με τον κεντρικό σχεδιασμό της κυβέρνησης, εφέτος, να αφορά σε παροχή στήριξης στην οικονομία ύψους 7,5 δισ. ευρώ μέσω του προϋπολογισμού και την πανδημία να εμφανίζεται να λαμβάνει μία δυνητικά ανεξέλεγκτη τροπή, η αναθεώρηση πρέπει να θεωρείται βεβαία. Τόσο του σχεδιασμού όσο, ασφαλώς, και του προϋπολογισμού.

Τα ιδιαίτερα αποθαρρυντικά μηνύματα που έρχονται τόσο από το πεδίο των καθυστερήσεων στις παραδόσεις των εμβολίων στην Ευρώπη όσο -κυριότερα- από το μέτωπο των μεταλλάξεων του κορωνοϊού, οι οποίες, διαπιστωμένα πλέον, μειώνουν την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, καθιστούν ασαφές το τέλος της πανδημίας και βεβαίως το εύρος των επιπτώσεων που αυτή θα έχει στην οικονομία.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, μολονότι το εμβόλιο της Johnson & Johnson παρουσίασε αποτελεσματικότητα 72% στις ΗΠΑ, στη Νότια Αφρική, όπου υπήρξε μετάλλαξη του ιού, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 57%. Αντίστοιχα, το εμβόλιο της Novavax εμφάνισε αποτελεσματικότητα 89% στη Βρετανία αλλά μόλις 49% στη Νότια Αφρική.

Επιπρόσθετα, ο λεγόμενος «εμβολιαστικός εθνικισμός», που άπτεται της τερατώδους διαφοράς ταχύτητας εμβολιασμού μεταξύ Πρώτου και Τρίτου Κόσμου, για παράδειγμα μεταξύ Ευρώπης και Αφρικής, εισάγει ακόμη μία παράμετρο στην εξίσωση επιστροφής στην κανονικότητα, η οποία αφορά στην επίδραση που θα έχει το μεταναστευτικό/προσφυγικό ρεύμα στην όποια ανοσία αγέλης θα έχει επιτευχθεί εγχωρίως.

Υπό το φως αυτών των στοιχείων και με δεδομένο ότι το μηνιαίο κόστος της πανδημίας στην ελληνική οικονομία, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, είναι 3 δισ. ευρώ, οι προβλέψεις που έχουν γίνει έως τώρα στον προϋπολογισμό, ύψους 7,5 δισ. ευρώ, θεωρείται αμφίβολο ότι θα αρκέσουν για το σύνολο της χρήσης, γεγονός που αναμένεται να οδηγήσει σε αναθεώρηση του προϋπολογισμού.

Ως προς αυτό συνηγορεί και η εκτίμηση ότι η εφετινή θα είναι ακόμη μία κακή χρονιά για τον τουρισμό, υπό το φως της απροθυμίας που αναμένεται να συνεχίσει να χαρακτηρίζει σειρά ευρωπαϊκών κρατών να επιτρέψουν, απρόσκοπτα, τις τουριστικές μετακινήσεις. Πέρυσι, τα τουριστικά έσοδα άγγιξαν τα 3 δισ. ευρώ, έναντι 19 δισ. ευρώ το 2019 και εφέτος σημαντικό τμήμα των ελπίδων για ανάσχεση της κρίσης στηριζόταν στην αναβίωση, τουλάχιστον εν μέρει, της τουριστικής κίνησης ελέω των εμβολιασμών.

Ωστόσο, τόσο οι καθυστερήσεις στην παράδοση των εμβολίων, που δεν αναμένεται να αρθούν πριν την πάροδο του επόμενου διμήνου, όσο και οι μεταλλάξεις του ιού, οι οποίες «μετριάζουν» το όφελος από τον εμβολιασμό του πληθυσμού, ανατρέπουν τους σχεδιασμούς περί την τουριστική περίοδο και το επίπεδο των εσόδων που θα έχει η χώρα, εμμέσως ή αμέσως, από την τουριστική βιομηχανία.

Ως αποτέλεσμα όλων αυτών και δεδομένης της πολιτικής του λεγόμενου «ακορντεόν» μέτρων, που δηλώνει ότι εφαρμόζει για την αντιμετώπιση της πανδημίας, η κυβέρνηση θα όφειλε να αναθεωρήσει τον σχεδιασμό της και να εμφανίσει ένα εναλλακτικό σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης.

Είναι σαφές ότι οι παρούσες συνθήκες μπορούν να επηρεάσουν άμεσα τα διαθέσιμα του προϋπολογισμού και να οδηγήσουν σε νέο δανεισμό ή αναζήτηση πόρων από ευρωπαϊκές πηγές, ενδεχομένως με την επίσπευση των εκταμιεύσεων του Ταμείου Ανάκαμψης.

Όπως κι αν έχει ωστόσο, η ώρα του Plan B έχει φθάσει, υπό το φως της ανατροπής των έως τώρα δεδομένων σχετικά με τη δυνητική διάρκεια της πανδημίας, το τέλος της οποίας δεν είναι πλέον σαφές.