ΑΟΖ: Η καλή αρχή και τα επόμενα βήματα

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Αν και οι συμφωνίες «ιστορικού χαρακτήρα», όπως χαρακτηρίστηκε αυτή που υπεγράφη χθες μεταξύ Ελλάδος και Ιταλίας, δια χειρών Δένδια και Ντι Μάιο, μπορούν να αποτιμηθούν μόνον αφού έχει φανεί η όποια ιστορική επίδρασή τους, η σύναψη της συγκεκριμένης, με την οποία οριοθετείται ΑΟΖ μεταξύ των δύο κρατών, συνιστά όντως μία καλή αρχή.

Πρώτον, διότι σε ένα άκρως βεβαρυμένο σκηνικό με την Τουρκία, η οποία επιχειρεί να επιβάλει τους δικούς της όρους στην Αν. Μεσόγειο, στη βάση του «δικαίου του ισχυροτέρου», η σύναψη μίας συμφωνίας μεταξύ Ελλάδος και Ιταλίας, στη βάση του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της θάλασσας, συνιστά μία ευχάριστη υπόμνηση της ύπαρξης μίας πολιτισμένης διαδικασίας για την επίλυση διαφορών αυτού του είδους.

Κυριότερα, δε, δημιουργεί ένα προηγούμενο, εν μέρει νομικού αλλά κυριότερα πολιτικού χαρακτήρα, βάσει του οποίου όσα ίσχυσαν ως το θεμέλιο της συμφωνίας που υπεγράφη χθες συνιστούν και τη δυνητική έδρα επί της οποίας θα στηριχθεί οποιαδήποτε άλλη αντίστοιχη συμφωνία τυχόν συναφθεί με την Αλβανία, την Αίγυπτο, ή άλλη χώρα της... γειτονιάς μας.

Δεύτερον, η ολοκλήρωση της συμφωνίας και η υπογραφή της συνιστά, αν όχι απόδειξη, τουλάχιστον απτή ένδειξη ως προς την ανάληψη ενεργητικής εξωτερικής πολιτικής εκ μέρους της Ελλάδος, αν και το στοιχείο που θα κρίνει σημαντικά την περαιτέρω πορεία των πραγμάτων είναι η δυνατότητα της χώρας να συνεχίσει στην ίδια πορεία και σε ό,τι αφορά στις λοιπές… εκκρεμότητες της εξωτερικής της πολιτικής.

Συγκεκριμένα, θα καταδειχθεί ως «καλό πρώτο βήμα» η χθεσινή συμφωνία, εάν την ακολουθήσει η επέκταση των χωρικών μας υδάτων από τα 6 ν.μ. στα 10 ή και τα 12 ν.μ., καθώς και εάν υπάρξουν αντίστοιχες συμφωνίες περί οριοθέτησης -και άρα ανακήρυξης- ΑΟΖ με την Αλβανία, την Αίγυπτο ή βεβαίως την Κύπρο, κ.λπ. Διότι, ακριβώς εδώ έγκειται η όποια σημασία της ύπαρξης ενός δικαϊκού περιβάλλοντος μεταξύ των κρατών, ως αναχώματος στην αυθαιρεσία και την επιβολή, εκ μέρους οποιουδήποτε τρίτου.

Όπως στέκουν σήμερα τα πράγματα, η Ελλάδα θα μπορούσε να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα από τα 6 ν.μ. έως τα 12 ν.μ. εν μία νυκτί. Αυτό που την αποτρέπει, δεν είναι κάποιο νομικό κενό αλλά το casus belli (αιτία πολέμου) που έχει ψηφίσει η Μεγάλη τουρκική Εθνοσυνέλευση, το οποίο στέκει ως απειλή απέναντί της. Όπως αντίστοιχα στέκουν ως απειλή έναντι των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων οι εξαγγελίες περί ερευνών ή/και γεωτρήσεων στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, νοτίως της Κρήτης, με τη συνοδεία φρεγατών. 

Υπό αυτό το πρίσμα, η χθεσινή συμφωνία, ακόμη και εάν εμπεριέχει υποχωρήσεις (όπως κάθε συμφωνία) ή «κενά» που θα «βρούμε μπροστά μας», όπως δηλώνει ο φίλτατος κ. Ν. Κοτζιάς, συνιστά μία ευπρόσδεκτη εξέλιξη σε ένα τοπίο το οποίο κυριαρχείτο από στασιμότητα επί σειρά ετών και το οποίο φιλοδοξούμε να αποτελέσει τη βάση για τη σύναψη αντίστοιχων συμφωνιών στο μέλλον.

Αντίστοιχα, ο θετικός τρόπος με τον οποίο η Αξιωματική Αντιπολίτευση, δια στόματος Γ. Κατρούγκαλου, υποδέχθηκε τη σύναψη της συμφωνίας, υπενθυμίζοντας ότι αποτελεί συνέχεια και δικών της κυβερνητικών ενεργειών, αποτελεί επίσης μία ευπρόσδεκτη εξέλιξη για τον τόπο.

Τέλος, αυτό το οποίο δεν υπενθυμίζει η χθεσινή συμφωνία -και πώς θα μπορούσε άλλωστε- είναι η αποφασιστικότητα της χώρας μας να διαφυλάξει τα κυριαρχικά δικαιώματά της, με κάθε μέσο, έναντι όσων -αποδεδειγμένα πλέον- τα επιβουλεύονται.

Προφανώς, εάν αυτό το μήνυμα δεν έχει ακόμη ληφθεί, τότε είτε θα πρέπει να καταστεί απολύτως σαφές είτε -εάν οι καταστάσεις το απαιτήσουν- να εμπεδωθεί στην πράξη.