Το μεγάλο λάθος με τα ελληνικά νησιά

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Σύμφωνοι. Έχει δίκιο ο φίλτατος κ. Δ. Αβραμόπουλος, απερχόμενος επίτροπος Μετανάστευσης στην Ε.Ε., όταν δηλώνει πως «κανονικά στα νησιά δεν θα έπρεπε να υπάρχει ούτε ένας μετανάστης». Έτσι είναι και αυτό αποδεικνύεται καθημερινά με όσα -συχνά αποτρόπαια- συμβαίνουν στη Μόρια ή στη Σάμο.

Όμως, το «κρίμα» για αυτή την κατάσταση δεν είναι μονάχα ελληνικό, όπως το παρουσίασε, κάνοντας λόγο, εν πολλοίς, για αναποτελεσματικότητα και μεγάλες καθυστερήσεις εκ μέρους της Ελλάδας στη διαδικασία επιστροφής παράτυπων μεταναστών στην Τουρκία. Αφορά και την ΕΕ και ανάγεται στις 18 Μαρτίου του 2016, οπότε συμφωνήθηκε η κοινή «Δήλωση  ΕΕ-Τουρκίας».

Βάσει αυτής της διμερούς συμφωνίας, «όλοι οι νέοι παράτυποι μετανάστες που φθάνουν στα ελληνικά νησιά μέσω Τουρκίας από τις 20 Μαρτίου 2016 και έπειτα θα επιστρέφονται σε αυτήν», εφόσον δεν τους χορηγείται καθεστώς ασύλου.

Λίγο νωρίτερα, στις 7 Μαρτίου 2016, «η Τουρκία συμφώνησε περαιτέρω να δεχθεί την ταχεία επιστροφή όλων των μεταναστών που δεν χρήζουν διεθνούς προστασίας και μεταβαίνουν από την Τουρκία στην Ελλάδα και να κάνει δεκτούς στο έδαφός της όλους τους παράτυπους μετανάστες που συλλαμβάνονται σε τουρκικά ύδατα».

Στην πράξη, αυτό σήμαινε ότι από τον Μάρτιο του 2016 και μετά η Τουρκία θα αποδεχόταν την επιστροφή ουδενός, εάν δεν αποδεικνυόταν ότι προερχόταν από τα «Hot Spots» των ελληνικών νησιών, γεγονός που απέκλειε ενδεχόμενη μεταφορά αυτών των χιλιάδων ανθρώπων στην ηπειρωτική Ελλάδα.

Το γεγονός τούτο, σε συνδυασμό με τις όντως αργόσυρτες διαδικασίες χορήγησης ασύλου αλλά και άσκησης έφεσης κατά της όποιας απορριπτικής απόφασης, οδήγησε στη σημερινή -όντως απαράδεκτη- κατάσταση.

Όλα αυτά, εάν θέλουμε βεβαίως να διατηρήσουμε τουλάχιστον μία επίφαση τήρησης αρχών κράτους δικαίου στην πατρίδα μας και να συνεχίσουμε να επιτρέπουμε την επανεξέταση των αιτημάτων χορήγησης ασύλου, σε δεύτερο βαθμό. Διαδικασία που αποδεικνύεται συχνά βασανιστικά αργή. Όμως, αυτή είναι η Ελλάδα του σήμερα και αυτά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σε ολόκληρο το φάσμα της διαδικασίας απονομής δικαιοσύνης.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη υπόσχεται, διαμέσου των νομοθετικών παρεμβάσεών της, να επιταχύνει τη διαδικασία. Θα κριθεί εκ του αποτελέσματος. Έως τότε, η παραδοχή Αβραμόπουλου ότι «κανονικά δεν θα έπρεπε να υπάρχει κάνεις στα νησιά», μόνον ως ομολογία ήττας ή εντέλει λάθους μπορεί να εκληφθεί. 

Κατά το ήμισυ ελληνικού, αλλά ασφαλώς κατά το υπόλοιπο ήμισυ, κοινοτικού.

Διότι όσο δίκιο κι αν είχε η Τουρκία επιβάλλοντας την επιστροφή στα εδάφη της μόνον όσων αποδεδειγμένα είχαν μεταβεί από εκεί στα ελληνικά νησιά -ώστε να διασφαλιστεί έναντι του ενδεχομένου ανεξέλεγκτων επιστροφών-, άλλο τόσο έσφαλε η ΕΕ όταν αποδεχόταν αυτή την πρόβλεψη. Διότι ήταν σαφές ευθύς εξαρχής πως πέραν της «ελληνικής αναποτελεσματικότητας» στη διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου, για την οποία μας μέμφεται ο κ. Αβραμόπουλος, την όλη διαδικασία επιστροφής τους στην Τουρκία θα δυσχέρανε καταλυτικά η ανάγκη τήρησης των διεθνών, ευρωπαϊκών και ασφαλώς ελληνικών δικαιικών κανόνων.

Όμως, δίχως αυτούς τους κανόνες, φίλτατοι...

Εξάλλου, όσο αποτελεσματικοί κι αν αποδεικνύονται οι κοινοτικοί μας εταίροι στον ευρωπαϊκό Βορρά στη διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου, ας μην ξεχνάμε ότι οι… ακτές τους -εάν διαθέτουν- δεν βρίσκονται απέναντι από την Τουρκία και ότι τα εδάφη τους δεν είναι στη μεθόριο της ΕΕ. Στον Έβρο, για παράδειγμα, ελέω «φράκτη» και δυνατότητας αρτιότερης φύλαξης, δεν έχουμε την… ίδια εικόνα.

Έτσι, λοιπόν, όσο «χαμηλών απαιτήσεων» κι αν είναι οι ελληνικές διαδικασίες αξιολόγησης των αιτήσεων ασύλου, το λάθος έγινε από τα «αποδυτήρια» και ακόμη υφιστάμεθα τις συνέπειές του στα ελληνικά νησιά.

Δεν είναι ακόμη σαφές προς όλους τους «εμπλεκόμενους» το γεγονός αυτό;