Η εποχή των δεινοσαύρων

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Όταν η συνολική συμμετοχή του τουριστικού κλάδου και των τομέων που συνδέονται με αυτόν ανέρχεται στο 30,9% του ΑΕΠ της χώρας (ΙΝΣΕΤΕ) και αφορά το 25,9% της συνολικής απασχόλησης, η πορεία αυτού του κλάδου συνιστά -σαφώς- μία εθνική υπόθεση.

Μία υπόθεση, άρα, η οποία δεν μπορεί επαφίεται ούτε σε πρακτικές ολιγοπωλίων, ούτε καν στις διαθέσεις ή στην τύχη των «μεγάλων παικτών» της παγκόσμιας τουριστικής βιομηχανίας.

Έτσι, λοιπόν, όσο «θεάρεστη» κι αν ήταν η ευρεία συνεργασία με ταξιδιωτικούς κολοσσούς όπως η Thomas Cook, μέσω της οποίας διοχετεύονταν κάθε χρόνο στην Ελλάδα περισσότεροι από 3 εκατ. ταξιδιώτες, άλλο τόσο κρίσιμη καθίσταται για τη χώρα η κατάρρευση αυτής της εταιρείας, χθες.

Σε μία συνολική αγορά 30 εκατ. τουριστών (ΣΕΤΕ) όπως ήταν η ελληνική το 2018 (δίχως να προσμετρώνται οι κρουαζιέρες), η εξασφάλιση ποσοστού 10% (3 εκατ. τουρίστες) από μόνο μία εταιρεία του κλάδου είναι προφανές ρίσκο.

Η Thomas Cook καταλάμβανε τη δεύτερη θέση. Η κατάρρευσή της όμως έχει οδηγήσει σε σφοδρή ανησυχία την ελληνική τουριστική κοινότητα και οι τριγμοί αυτής της υπόθεσης θα είναι αισθητοί στη χώρα μας για καιρό, καθιστώντας οδυνηρά σαφές ότι… «δεν πρέπει να βάζουμε όλα τα αβγά σε ένα καλάθι». Στον βαθμό που μπορούμε τουλάχιστον...

Τα στοιχεία των δυνητικών απωλειών που έχουν ήδη έρθει στην επιφάνεια καθιστούν απολύτως σαφές το μέγεθος του πλήγματος για την ελληνική ξενοδοχειακή αγορά, αλλά και συνολικά για την οικονομία, εάν συνυπολογίσουμε τη διάχυση του τουριστικού εσόδου.

Στον απόηχο αυτής της υπόθεσης, η χώρα μας οφείλει, πρώτον, να φανεί αλληλέγγυα στις δεκάδες χιλιάδες «εγκλωβισμένους» ταξιδιώτες, κάνοντας ό,τι είναι δυνατόν για την ομαλή επιστροφή τους στις πατρίδες τους και να μην επιτρέψει την οικονομική εκμετάλλευσή τους, ενόσω βρίσκονται στα εδάφη μας.

Η στάση της δεν αφορά μόνο την ανθρώπινη ή ηθική πλευρά του ζητήματος αλλά και τον αντίκτυπο που αυτή θα έχει στο ίδιο το τουριστικό προϊόν και στο επίπεδο εσόδων που αυτό θα μπορεί να προσφέρει κατά τα επόμενα χρόνια.

Δεύτερον, οφείλει να οδηγήσει στην αναθεώρηση του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί η ελληνική τουριστική αγορά και στην απεξάρτησή της, όσο είναι εφικτό σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά, από ολιγοπωλιακές πρακτικές.

Όπως κατέδειξε η -σχετικά πρόσφατη- αντιπαράθεση μεταξύ κορυφαίων ξενοδοχειακών παραγόντων της χώρας μας και φορέα ηλεκτρονικών κρατήσεων, «υπάρχει ζωή» και μετά τους κολοσσούς για την ελληνική ξενοδοχειακή αγορά.

Εντέλει, οι ατυχείς περιστάσεις υπό τις οποίες βρίσκεται από χθες ο συγκεκριμένος κλάδος μπορούν να αποτελέσουν το έναυσμα επαναπροσδιορισμού της στάσης του μέσω των συλλογικών φορέων έκφρασής του.

Τυχόν συνέχιση των υφιστάμενων πρακτικών στο πεδίο των κρατήσεων και της προσέλκυσης ταξιδιωτών/πελατών θα παρέτεινε το καθεστώς έμμεσης ομηρίας υπό το οποίο βρίσκεται σήμερα ο κλάδος και θα τον καθιστούσε ακόμη πιο ευάλωτο σε μελλοντικές αναταράξεις.

Ούτως ή άλλως, μολονότι τα προβλήματα της Thomas Cook ήσαν εδώ και καιρό γνωστά στην ελληνική τουριστική αγορά, ελάχιστες ήσαν οι κινήσεις απεξάρτησης από τις υπηρεσίες της.

Ας μην πάμε «γυρεύοντας» ακόμη μία φορά…