Η «κουλτούρα πληρωμών» και η άλλη όψη

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Όπως λέει κι ο ποιητής… ο χρόνος είναι αδυσώπητο πράγμα. Κυλά, δίχως έλεος, διαμορφώνοντας καταστάσεις πριν καν το συνειδητοποιήσουμε.

Κάπως έτσι βρέθηκαν, σχεδόν «εν μία νυκτί» -στην πραγματικότητα μέσα σε 8 χρόνια-, περί τα 4 εκατομμύρια φορολογουμένων, δηλαδή σχεδόν ο ένας στους δύο, με ληξιπρόθεσμες οφειλές έναντι της Εφορίας.

Κάπως έτσι έμαθαν να «ζουν» με αυτές τις οφειλές, ακόμη και μετά την πρώτη «μεγάλη» ρύθμισή τους επί Α. Σαμαρά ή εκείνην που ακολούθησε, κατά το αρχικό εξάμηνο διακυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, επίσης των 100 δόσεων. Κάπως έτσι είδαν, τα τελευταία χρόνια, το μακρύ χέρι της εφορίας (λέγε με ΑΑΔΕ) στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς ή στα όποια άλλα έσοδά τους ή ακόμη και στις περιουσίες τους, που πλέον υποθηκεύονται έναντι των οφειλών τους.

Είναι αλήθεια ότι στα προηγούμενα χρόνια αυτοί οι άνθρωποι είχαν δει τα εισοδήματά τους να κατακρημνίζονται και είχαν ακούσει για τους «δεν πληρώνω», οι οποίοι τους προέτρεπαν να ανατρέψουν συνήθειες μίας ζωής και να αθετήσουν τις πληρωμές τους έναντι του κράτους, των τραπεζών ή άλλων. Ορισμένοι το έκαναν εκ στρατηγικής, άλλοι από γνήσια θέση αδυναμίας. Αυτή, όμως, ήταν η νέα «κουλτούρα πληρωμών» στη χώρα.

Γνήσιο τέκνο της κρίσης, αλλά συνάμα και της καλλιέργειας φρούδων ελπίδων περί διαγραφών ή άλλων υπερβολικά γενναιόδωρων ρυθμίσεων, ανατράπηκε βίαια με την εγκαθίδρυση των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης εκ μέρους της ΑΑΔΕ, πριν λίγα χρόνια.

Βάσει των μέτρων αυτών, μόνον πέρυσι άδειασαν 816.721 τραπεζικοί λογαριασμοί, εκδόθηκαν 15.884 προγράμματα πλειστηριασμών και 22.298 παραγγελίες κατάσχεσης ενώ υποθηκεύτηκαν 8.350 ακίνητα οφειλετών.

Διαμόρφωσαν, όμως, τα μέτρα αυτά μία νέα «κουλτούρα».

Αυτή την οποία, οι φίλτατοι των θεσμών τόσο πασχίζουν να μην ανατρέψουν με μία νέα «μεγάλη» ρύθμιση των 120 δόσεων, για την οποία κάνει λόγο -εδώ και καιρό- ο υπουργός  των Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος.

Αν και τα λόγια του, εσχάτως, είναι ιδιαίτερα θεάρεστα, καθώς υπόσχεται ταχεία θεσμοθέτηση της νέας ρύθμισης, επισημαίνει ότι «δεν είναι στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς. Είναι δικό μας θέμα. Απλώς οι θεσμοί θα κοιτάζουν με ένα μάτι να μην καταστρέψουμε την κουλτούρα πληρωμής».

Ακριβώς αυτή, όμως, η κουλτούρα πληρωμών, που διαμορφώθηκε τα -λίγα- τελευταία χρόνια και βασίζεται είτε στα αναγκαστικά μέτρα της ΑΑΔΕ, είτε στη συνειδητοποίηση ότι οι οφειλές δεν «χαρίζονται», είτε -τέλος- στην ευσυνειδησία που ακόμη εμφανίζει μία ευρεία πλειονότητα φορολογουμένων, κινδυνεύει ενόσω καθυστερεί η θεσμοθέτηση της νέας «μεγάλης ρύθμισης» οφειλών και άρα «τακτοποίησής» τους.

Υπό αυτό το πρίσμα, τι ακριβώς σημαίνει, στην πράξη, η τοποθέτηση του κ. Τσακαλώτου ότι  «...πρέπει να κάνουμε ένα έξυπνο σύστημα, όπου (σ.σ. θα) μπαίνουν όσοι έχουν πραγματική ανάγκη…»;

Αντίστοιχα, πώς θα διαφοροποιηθεί αυτό το νέο σύστημα ρύθμισης έναντι των λεγομένων «στρατηγικών κακοπληρωτών», όταν -ούτως ή άλλως- υπάρχουν τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης -και- γι' αυτούς;

Φίλτατοι, ας μην το κουράζουμε αναίτια το θέμα.

Όσο καθυστερεί η θεσμοθέτηση μίας νέας ρύθμισης οφειλών προς την Εφορία, τόσο κερδίζει έδαφος η κουλτούρα πληρωμών του «δεν πληρώνω». Είτε εκ συστήματος, είτε από γνήσια αδυναμία. Αντίστοιχα, η συνεχής εξαγγελία μίας νέας ρύθμισης επιτείνει αυτήν την αρνητική κουλτούρα πληρωμών και ενθαρρύνει την αθέτηση υποχρεώσεων.

Πρόκειται, δε, για μία κουλτούρα η οποία δεν αφορά μόνον την Εφορία, αλλά επεκτείνεται σε ένα ευρύ φάσμα υποχρεώσεων, τραπεζικών και άλλων, στρεβλώνοντας έτσι συνολικά τις παραμέτρους ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας.

Για αυτό, μία ψυχή που είναι να βγει…