Τα «κόκκινα» κίνητρα

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Την ώρα που το τραπεζικό σύστημα προσπαθεί να διαχωρίσει την «ήρα από το στάρι» στην υπόθεση των κόκκινων στεγαστικών δανείων, χρησιμοποιώντας το φόβητρο των πλειστηριασμών αλλά και το κίνητρο των μακροπρόθεσμων ρυθμίσεων, εμφανίζεται να ξεχνά τον αφανή ήρωα της ελληνικής οικονομίας: τον νοικοκύρη.

Τον άνθρωπο εκείνον, ο οποίος καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης και παρά τη μείωση εισοδημάτων που υπέστη, φρόντισε να είναι πάντα ενήμερος ως προς τις οφειλές του τόσο έναντι του τραπεζικού συστήματος και της εφορίας, όσο και ευρύτερα.

Τον άνθρωπο, ο οποίος αντιμέτωπος με τα επίχειρα της κρίσης, έσπευσε από νωρίς να «ρυθμίσει» τις δανειακές του υποχρεώσεις, με ό,τι εργαλεία τού προσέφερε κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ετών το τραπεζικό σύστημα -κατά κανόνα την «τοκοπληρωμή»-, ώστε να είναι πάντα «εντάξει» και «πράσινος», καθώς πίστευε ότι αυτό είναι «το σωστό».

Σήμερα, που το τραπεζικό σύστημα προχωρά -κατά τρόπο απολύτως αναγκαίο και απαραίτητο- σε ένα μπαράζ ρυθμίσεων των κόκκινων στεγαστικών δανείων, αυτός ο άνθρωπος μένει κατ’ ανάγκην «εκτός νυμφώνος» καθώς δεν είναι «κόκκινος».

Έτσι, όμως, το «σύστημα» επιβραβεύει εκείνον ο οποίος, είτε εκ γνήσιας αδυναμίας, είτε εκ στρατηγικής -και εδώ είναι το μεμπτό της υπόθεσης- επέλεξε να μην καταβάλει τις υποχρεώσεις του, αφήνοντας το δάνειό του να «κοκκινίσει».

Πρόκειται, εν πολλοίς, για ένα σχήμα οξύμωρο, βάσει του οποίου ενθαρρύνεται ο συνεπής δανειολήπτης να υιοθετήσει στρατηγικές που καταδίκαζε έως τώρα, κοκκινίζοντας και ο ίδιος το δάνειό του, ώστε να τύχει μίας ευνοϊκότερης αντιμετώπισης εκ μέρους του τραπεζικού συστήματος.

Δίχως άλλο, πρόκειται για ένα λάθος του «συστήματος» να είναι η χαρά του «μπαταχτσή», ο καημός του νοικοκύρη.

Μολονότι μία διαφορετική αντιμετώπιση εμπεριέχει -ευλόγως- τον ηθικό κίνδυνο δημιουργίας μίας νέας γενιάς κόκκινων δανείων, το τραπεζικό σύστημα οφείλει να αναγνωρίσει τις προσπάθειες εκατοντάδων χιλιάδων δανειοληπτών να παραμείνουν συνεπείς ως προς τις δεσμεύσεις τους στη διάρκεια της κρίσης, επεκτείνοντας και προς αυτούς βιώσιμες λύσεις ρύθμισης των υποχρεώσεών τους.

Να τους δώσει, δηλαδή, ένα επιπρόσθετο κίνητρο.

Ο Κώδικας Δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδος προσφέρει μία πληθώρα λύσεων για «προβληματικά» δάνεια, τις οποίες ακόμη διστάζει να εφαρμόσει το τραπεζικό σύστημα, επιλέγοντας είτε την «εύκολη λύση» της πώλησης -ακόμη και εξασφαλισμένων- δανειακών χαρτοφυλακίων σε funds του εξωτερικού, είτε τη ρύθμιση «κόκκινων» δανείων, είτε -ακόμη- και την απόκτηση των εμπλεκόμενων ακινήτων.

Έτσι, όμως, μία μεγάλη μερίδα των σήμερα εξυπηρετούμενων δανείων, βάσει βραχυχρόνιων ρυθμίσεων, όπως η «τοκοπληρωμή», οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια σε κόκκινο έδαφος.

Όχι μόνο διότι οι ρυθμίσεις αυτές έχουν βραχυχρόνιο ορίζοντα, αλλά διότι οι εμπλεκόμενοι δανειολήπτες -υπό το φως των παραπάνω- έχουν πλέον κίνητρο να μην εξυπηρετούν τις υποχρεώσεις τους.

Δεν είναι σαφή όλα αυτά προς το τραπεζικό σύστημα;

Δεν είναι σαφές ότι εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες αυτής της χώρας υπερέβαλαν εαυτόν στη διάρκεια της κρίσης, ώστε να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, και σήμερα βλέπουν όσους δεν το έπραξαν να ανταμείβονται για αυτή τους την τακτική;

Μετά από δέκα χρόνια κρίσης και οκτώ μνημονίου, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια παραμένουν ακόμη ως βρόχος στην ομαλή λειτουργία του τραπεζικού συστήματος και κατά προέκταση της οικονομίας και ως εκ τούτου η αντιμετώπισή τους προέχει.

Ας μην τιμωρηθούν έτσι, όμως, οι… «νοικοκυραίοι».